Ian Frazier

Sięgając po tą książkę nie wiedziałem czego się spodziewać ale czytając ciekawy opis i widząc tak opasłą książkę o ciekawej tematyce oczekiwania miałem dosyć spore. Z plusów wymienić można niewątpliwie wysoki poziom opisów historii Rosji, które (śmiało można powiedzieć) uzupełnią niejednemu wiedzę na temat historii tego państwa. Są bogate, postrzegane pod innym kątem co jest ogromną zaletą tej książki. W tym miejscu można wetknąć malutką szpilkę i wskazać, że jakby wynikało z krótkiego opisu książki przedstawionego przez wydawnictwo, ciekawostki na temat znanych rosyjskich osobistości powiązanych z Syberią będą opisane dosyć szeroko, a one jednym słowem mocno rozczarowują ale pretensje można mieć jedynie do wydawnictwa, że tak promuje książkę i a nie do samego autora. Ogromnym plusem jest również spis bogatej literatury z jakiej korzystał autor. Niestety - na tym plusy się kończą. Jak na mój gust autor zaczyna od wysokiego poziomu, potem niestety jest tylko gorzej. W książce zabrakło mi większej ilości opisów kultury, zachowania i mentalności Rosjan. Odniosłem wrażenie, że Fraizer był jakby skupiony wyłącznie na osiągnięciu celów jakie sobie założył podczas wyjazdów do Rosji pomijając przy tym wsiąknięcie w ten kraj poprzez rozmowy, próby nawiązania kontaktu z przypadkowo spotykanymi ludźmi (choćby nawet na postojach podczas których jakby bał się a przez to unikał kontaktów z Rosjanami). Do minusów zaliczyłbym również to, że wydaniu "Świata Książki" tłumacz kilkukrotnie poprawia autora, wskazując że w dokonanym opisie popełnia błąd lub dokonuje nadinterpretacji faktów - niestety to niewątpliwie może wpłynąć na zaufanie jakim czytelnik obdarza autora. W książce niestety dosyć wyraźnie czuć, że pisał ją Amerykanin. Autor niemal przez całą książkę zapewnia czytelnika o swoim zafascynowaniu Rosją, pokazuje swoje oczytanie w temacie literatury rosyjskiej oraz pozycji amerykańskich dotyczących Syberii jak również wskazuje na ciągłe postępy w nauce języka rosyjskiego. Mimo tego odniosłem wrażenie, że pomiędzy nim a Rosją brak "chemii" - tego czegoś, co sprawia, że człowiek w obcym miejscu czuje się jak u siebie i chodzi w cudownym błogostanie dzięki czemu ma ochotę aby wszystko poznać i akceptować to miejsce z jego wszystkimi zaletami oraz wadami. W tej książce tego mi brakowało. Występowały natomiast zachwyt nad przyrodą Syberii, dekabrystami oraz ogólna niechęć do smakowania kultury i obcowania z miejscową ludnością. Frazier, tak jak wspomniałem wcześniej obywał podróże jakby pchany tylko i wyłącznie celem który sobie obrał i dzięki któremu tam wytrzymywał. W książce widoczny jest brak spontaniczności, dzięki której pozycjata mogłaby być o wiele ciekawsza i w zupełnie inny sposób ukazująca Syberię. Nie sposób tutaj nie wspomnieć o tym, że Amerykańskość autora przejawia się również w kilkukrotnie podkreślanej wyższości amerykańskiej myśli technicznej nad rosyjską. Moim zdaniem zupełnie niepotrzebne wtrącenia, które tylko pogarszają odbiór książki. Osobiście, jeśli miałbym wybierać czy położyć tą książkę na półkę "książka podróżnicza" czy "reportaż" skłaniałbym się ku tej pierwszej. Zbyt wiele w niej osobistych opisów typu "co, gdzie i jak" które oprócz treści niewiele wnoszą do książki i śmiało mogłyby zostać pominięte. Odważę się stwierdzić, że można by odchudzić tą książkę o co najmniej 150 - 200 stron i nic by ona na wartości nie straciła. Podsumowując - spodziewałem się czegoś więcej. Jest to sporej wielkości tomiszcze, które warto przeczytać ze względu na sporą ilość ciekawostek o Syberii, jej historii, geografii oraz dla poznania jak Amerykanin patrzy na Rosję. Jak ktoś lubi długie opowiadania z opisami otoczenia oraz elementami historycznymi to na pewno spodoba mu się ta książka, zwolennicy reportażowej formy opisu rzeczywistości będą się momentami nudzić.