Artur Orzech

Po rewolucji islamskiej Iran nie może liczyć na dobrą prasę, a odkąd w 2002 roku prezydent George Bush zaliczył ten kraj do „osi zła”, jego wizerunek systematycznie się pogarsza. A jednak tak naprawdę niewiele wiemy o spadkobiercach potężnej Persji; wielu wrzuca wręcz Irańczyków do jednego worka z Arabami, choć trudno łączyć podzielonych religijną nienawiścią szyitów z sunnitami. Na ten pobieżny obraz kraju nakłada się niemal całkowity brak wiedzy o jego mieszkańcach. Trzeba dopiero iranisty, który dzięki swojej fascynacji Iranem, znajomości kultury, historii, a przede wszystkim języka może odczarować zły obraz i rozproszyć mroki uprzedzeń. Nie jest to bynajmniej opowieść przesłodzona i cukierkowa. Artur Orzech, dziennikarz muzyczny, konferansjer oraz prezenter radiowy i telewizyjny, a przy tym wszystkim też tłumacz, opowiada o Iranie codziennym. Wykorzystuje swoje znajomości, by zetknąć czytelnika ze zwykłymi ludźmi, z ich rozterkami i problemami, poglądami na Iran i świat. Wcale nie jest to obraz wrogi czy zły, a w miarę lektury czytelnik odczuwa coraz bliższą więź i podobieństwo z narodem, który wprawdzie zmaga się z dyktaturą, lecz jednocześnie jest to dyktatura niekiedy dziwnie oświecona czy wręcz demokratyczna, w której kobiety mają cenny głos, w której funkcjonuje parlament i w której powoli zaczyna się zrywać wiatr przemian. Przy tym wszystkim Irańczycy nie tracą dumy narodowej, świadomi powagi swojej spuścizny, potężnej Historii stojącej im za plecami i tłumaczącej marzenia o odgrywaniu większej roli w regionie. Autor przybliża także historię kraju, specyfikę dominującego w nim odłamu islamu, snuje opowieść o kulturze współczesnej i nastawieniu do rygorystycznej religii. Warto przeczytać, żeby wyrobić sobie własne zdanie, niewątpliwie bliższe rzeczywistości niż dominujący w mediach stereotyp.