Sarah Pinborough

‘’Na jak długo przed swoimi czterdziestymi urodzinami przestała sypiać? Na jak długo przed tamtą nocą zaczęła popadać w obłęd?’’ Emma to kobieta sukcesu – zawodowo dumna i ciesząca się wspaniałą renomą prawniczka z intratnymi perspektywami, zaś prywatnie żona i matka dwójki uroczych pociech: siedemnastoletniej Chloe i pięcioletniego Willa. Nikt nie wie, iż za fasadą przebojowości i pewności siebie kryje się jakże sponiewierana przez pewną tragiczną w skutki noc istota, która od lat starała się zamknąć swą traumę w mentalnym pudełku i wyrzucić klucz będący swoistym tunelem wiodącym wprost w objęcia dawnego, mrocznego szaleństwa jej matki. ‘’Wstaje i zamyka drzwi jeszcze raz, zatapiając mnie ponownie w ciemności, a ja gryzę własną dłoń, by nie zacząć krzyczeć i nie wołać, żeby wróciła, żeby nie zostawiała mnie tu samej na zawsze! Deski w korytarzu skrzypią, gdy odchodzi.’’ Czterdzieste urodziny – od tego wszystko się zaczęło, wówczas wszystko się skończyło. To właśnie na kilka tygodni przed tym wydarzeniem Patricia przestała spać i zaczęła wykonywać serię przerażających, absolutnie nielogicznych czynności, wprawiając w zaszokowanie swoje dwie małe córeczki obserwujące w milczeniu poczynania rodzicielki. Pamiętnej nocy jubileuszu swych narodzin, kobieta niemalże dopuściła się czegoś strasznego wobec starszej z dziewczynek: ośmioletniej Phoebe, próbującej ochronić młodszą Emmę. ‘’Wyczołguję się przerażona; mam wrażenie, że lada chwila serce wyskoczy mi z piersi ze strachu, że mamusia jakimś cudem wyjdzie ze schowka, złapie mnie, zaciągnie z powrotem do środka i będziemy tam siedzieć, zagubione, już do końca świata. I wówczas dostrzegam cyfry wyryte na drzwiach. Specjalne liczny mamusi (…).’’ Kurtyna włosów przesłaniających nie do końca przytomną twarz wykrzywioną w szaleńczym grymasie, woda skapująca z ubrania, mroczny schowek, poduszka i strach, to przeczucie, że zaraz wydarzy się coś strasznego… Emmo, nie powinnaś o tym myśleć, przecież zarówno Patrcicia, jak i siostra zawsze powtarzały ci, że i ty postradasz rozum – wszak jesteś nieodrodną córką swej porzuconej w domu dla innych jej podobnych matki, zaś twoje urodziny zbliżają się wielkimi krokami. Kto wie, być może miały rację? ‘’Znowu jest noc. Znowu nie śpię.’’ Kiedy na dwanaście dni przed czterdziestymi urodzinami Emma orientuje się, iż popadła w bezsenność, próbuje za wszelką cenę znaleźć sposób, żeby zaznać choć chwili snu. Jednocześnie usiłuje przekonać samą siebie, iż jej problemy nie mogą mieć nić wspólnego z ponoć ‘’złymi’’ genami, klątwą odziedziczoną od matki – ot, najwidoczniej ostatnie dni przyniosły jej więcej stresu niż zazwyczaj. Wizyta od lat niewidzianej siostry: mieszkającej na co dzień w słonecznej Hiszpanii Phoebe, która wciąż żywi wobec niej niechęć i zazdrości Emmie wspaniałej rodziny, zmienia wszystko. Okazuje się bowiem, iż potwór z dzieciństwa – ich szalona matka, przebywająca w zakładzie dla obłąkanych, uległa dziwnemu wypadkowi… Roztrzaskała sobie głowę o lustro dokładnie o godzinie 01.15 – tej samej, w której prawniczka gwałtownie wybudziła się ze snu, nękana panicznym lękiem o swych bliskich i od tamtej pory nie zaznała błogosławionego odpoczynku, gdyż wewnętrzny głos wciąż przekonuje, iż jej pięknym dzieciom grozi niebezpieczeństwo. Z dnia na dzień życie Emmy zmienia swój bieg – dawniej złota fasada szczęścia kruszeje, ukazując mroczne wnętrze, zaś ci, którzy jeszcze nie tak dawno temu ufali kobiecie, odwracają się od niej, dostrzegając jej coraz dziwniejsze zachowania. Za dnia młodsza z sióstr stara się ratować usilnie wymykające się z jej nerwowo drżących rąk strzępki normalności, lecz w nocy… W nocy budzi się szaleństwo. ‘’Spójrz, spójrz – świeca, książka i dzwonek…’’ Emmo, powinnaś sprawdzić, czy okna są zamknięte. A drzwi – lepiej upewnij się, że zakluczyłaś je. Nie zapomnij zajrzeć do swych błogo śpiących dzieci i przekonać się, że naprawdę są bezpieczne. Dlaczego twój mąż nagle patrzy na ciebie z taką nieufnością? Co się stało z twoją mądrą, łagodną córeczką? A co z małym Willem, w którego spojrzeniu tańczy strach? Kogo się boi? Czyżby ciebie? Przecież to niemożliwe… Nie jesteś szalona, jak swoja matka, mrucząca pod nosem tajemnicze liczby i śpiewająca dziwną piosenkę, prawda? A może jednak? ‘’Kim jestem? Wyczerpaną Emmą w dzień, rozbijającą samochody, potrząsającą dziećmi, popadającą w paranoję i podejrzewaną o morderstwo, i Emmą w nocy, powtarzającą co wieczór rutynę dziwnych czynności, które w jakiś sposób mnie uspokajają. Czy prawdziwa ja utknęłam gdzieś pomiędzy nimi?’’ Znam poprzednie pozycje autorki, zatem gdy tylko dowiedziałam się, iż niebawem pojawi się nowa, w dodatku powiązana z jakże interesującym mnie zagadnieniem bezsenności, natychmiast wiedziałam, że muszę ją przeczytać. Jednakże już we wstępie przyznam, że moje skromne oczekiwania już od pierwszych stron zostały przerośnięte niebagatelnym pomysłem na wywołującą dreszczyk niepokoju fabułę lekko okraszoną wątkiem paranormalnym. Jako czytelniczka mogłam obserwować, jak z dnia na dzień Emma stawała się jedynie skorupą dawnej, rezolutnej prawniczki i chcąc nie chcąc zaczynała przypominać zachowaniem osobę, której przez całe swe dorosłe życie oraz część dzieciństwa się bała – swoją matkę, która straciła rozum tuż przed swymi czterdziestymi urodzinami – kamieniem milowym, przed którym Emma właśnie stanęła. Mimo zaprzeczenia, od lat bała się tego dnia, lecz nie mogła wiedzieć, jak przerażający obrót przyniesie – znacznie bardziej aniżeli w porównaniu niewinne dziwactwa Patricii. Mnożące się sytuacje, które skłaniały ją do powracania myślami do przeszłości, zostały tak opisane, że momentami trudno było się zorientować, czy to wciąż teraźniejszość i nasza główna bohaterka czy też mroczne ‘’deja vu’’ – swoiste odbicie szaleństwa jej matki, co postrzegam jako ogromny plus. Przeszłość nakładająca się na teraźniejszość, poczucie zagrożenia, natłok wydarzeń, o których nikt prócz Emmy czy jej siostry nie powinien wiedzieć. Czy to właśnie Phoebe upozorowała wszystko tak, żeby przedstawić swą krewną w jak najgorszym świetle i wmówić jej, że traci zdrowe zmysły? A może tak naprawdę przed genami nie da się uciec? Wszak w rodzinie jej matki każde drugie z kolei dziecko okazywało się ponoć szalone. Te pytania towarzyszyły mi przez całą lekturę, lecz okazało się, że pewien dynamiczny zwrot akcji odwrócił wszystko i zmusił mnie do zaczerpnięcia spazmatycznego oddechu zaszokowania. Bowiem w tej historii wszystko jest zupełnie inne niż na pierwszy rzut oka wydaje się czytelnikowi, zaś zakończenie było wisienką na tym wytworzonym z gorzkiej czekolady, lecz jakże fantazyjnym cieście, które przyszło skosztować zarówno Emmie, jej rodzinie, jak i mnie. Jak udowodnić swą poczytalność, kiedy wszyscy, wraz z twoim wieloletnim mężem i dziećmi zaczynają w ciebie wątpić? Noc, taka piękna pora, kiedy mrok otula niczym najwygodniejszy sweterek, zaś męczące przez cały dzień słońce daje od siebie odpocząć i pozwala majestatycznemu księżycowi przez chwile pławić się w subtelnej chwale… Jednakże to właśnie nocą myśli nie dają od siebie uciec, a jedynym sposobem na odcięcie się od jakże absurdalnych pomysłów, jest oddanie się w słodkie ramiona kochanego Morfeusza. Chyba, że cierpisz na bezsenność – wówczas jesteś narażony na równie magiczną co złowrogą siłę zmierzchu. Noc, taka mroczna pora, kiedy nasze lęki się mnożą i nabierają znacznie bardziej przerażających zarysów, popychając dalej ku otchłani, przepaści wiodącej wprost w wyczekujące ramiona szaleństwa. Właśnie nad taką (wcale nie metaforyczną) przepaścią znalazła się Emma. A może to ktoś zepchnął ją nad krawędź? Muszę jeszcze wspomnieć o pewnym, zawartym pod koniec ogromnym smaczku dla osób, które znają i cenią sobie twórczość Pinborough – przyznam, że takie zakończenie daje nadzieję na kontynuację. Kto wie, być może autorka ma poważne plany względem poznanych w tym thrillerze jednostek? Jedynymi minusami tej boskiej historii była niezwykle irytująca rodzina Emmy (szczerze mówiąc, główna bohaterka również potrafiła podnieść mi ciśnienie do niebezpiecznego poziomu),naiwność niektórych z postaci i… sposób wyrażania się prawniczki, która momentami potrafiła sięgnąć po słownictwo, którego nie powstydziłby się ‘’typ spod ciemnej gwiazdy’’. Na szczęście ostatni aspekt uległ poprawie pod koniec.