Ondjaki

Czy może istnieć książka adresowana zarówno do młodzieży jak i do osób pełnoletnich? Do niedawna myślałem, że jest z tym tak jak z filmami, i proszę mi nie wysuwać argumentów, że "Shrek" jest dla wszystkich, bo zwykły dwunastolatek nie zrozumie sensu 50% dowcipów z tego filmu. Z książkami podobnie. "Kajko i Kokosz" czy powieści przygodowe blakną człowiekowi wraz z wiekiem. Po prostu dojrzewa się do literatury innego typu. A jednak moim zdaniem książka Ondjakiego jest propozycją dla młodszych i starszych. OK, może bardziej dla płci męskiej niż żeńskiej, bo narratorem jest facet i opowiada o chłopięcych przygodach, no ale w końcu po coś musi być ten podział na płcie, prawda? Śledząc losy głównego bohatera (czyli Ondjakiego w wieku szczenięcym),jego najlepszego przyjaciela, Pi, zwanego też "3,14", Charlity, Madaleny Kamussekele i obu babć, w tym tytułowej Agnette "Nhé" miałem przed oczyma lata swego dzieciństwa i podobną paczkę/ Nawet babcie miałem dwie, tyle że się wzajemnie nienawidziły i nie mieszkały razem. Oczywiście, brakowało mi w tamtych czasach bardzo kolorowych postaci z książki Ondjakiego: Rafaela Puk-Puk, Piany Morskiej a zwłaszcza Towarzysza Brywieczerowa, z racji zapachu jaki wydobywał się spod jego zapoconych pach znanego także jako Towarzysz Podpachow. Choć jakby uważnie poszukać to miałem ekscentrycznego sąsiada chadzającego latem po osiedlu jedynie w samych slipkach. No, ale ów Roman nie miałby szans w zestawieniu z Podpachowem czy nawet z Towarzyszem Sprzedawcą Benzyny. Ondjakiemu udało się spełnić obietnicę złożoną Babci 19 (czyli Agnette),ocalił od zapomnienia wydarzenia z tamtych lat. A przy okazji powstała ciekawa książka dla osób w każdym wieku. I chociaż lekko zwariowany Piana Morska, który swego czasu studiował na Kubie, zapewniał po hiszpańsku, że "El futuro está más cerca que el casita!" ("Przyszłość jest bliżej niż przeszłość"),to bez obawy, owa przeszłość nie zniknie. Właśnie dzięki Ondjakiemu.