Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jednoznacznie jedna z lepszych pozycji serii „HB”. Wojciech Mikuła operuje rzeczowym językiem i analizuje domyślny przebieg ówczesnych wydarzeń w bardzo solidny, wolny od zacietrzewienia, poparty zrozumiałą argumentacją sposób. Jeśli uświadomić sobie, że wiele ważnych dla wyprawy maciejowickiej wydarzeń zostało jedynie ogólnikowo udokumentowanych (a sporo źródeł pochodzi od przeciwnika, czyli w tym wypadku od Rosjan, Austriaków i Prusaków) to zadziwia fakt, że monografia Mikuły jest tak konsekwentnie i szczegółowo napisana. „Maciejowice 1794” to również dlatego ważna pozycja literatury wojskowości polskiej, bo autor poparł w niej tezy Mariana Kukiela o błędach Tadeusza Kościuszki, które doprowadziły bezpośrednio do katastrofy. Nie zrobił tego jednakże na zasadzie złośliwego demontażu legendy. Wręcz przeciwnie - jego rzeczowe, bezemocjonalne podejście do tak przecież obarczonego mitem tematu zasługuje na uznanie. Tym bardziej, że „przy okazji” autor przekonał mnie o niewinności księcia Ponińskiego, który przez stulecia uznawany był w zasadzie za zdrajcę sprawy insurekcji. Przyczynek to w moich oczach bardzo ważny, bo patriota Poniński poświęcił dla niepodległości swojej ojczyzny własne zdrowie i honor. Po peanach dla autora pora na parę negatywów: Seria „HB” lat 80-tych i 90-tych cierpiała z powodu braku kolorowych ilustracji (lub raczej na brak dobrego, kredowego papieru dla tych czarno-białych). Nie inaczej ma się sprawa w tym tomie. Czasami czytelnik musi mocno wytężyć wzrok, aby móc odczytać zawarte szkice i fotografie. Polepszyły się natomiast mapy – są barwne i mają odpowiednią skalę, co bardzo ułatwia śledzenie wydarzeń. Brakuje jedynie mapy, która zobrazowałaby sytuację w czasie pomiędzy bitwami pod Krupczycami i Terespolem a tuż przed wyprawą maciejowicką. Facyt: „Maciejowice 1794” to bardzo ważna i zarazem przystępna pozycja, której znaczenie leży nie tylko w ciekawym i dokładnym zobrazowaniu samej kampanii, ale również w podważeniu kilku niesprawiedliwych mitów, jakie narosły przez lata wokół bitwy i biorących w niej udział dowodzących.