Mieczysław Albert Krąpiec OP

O. Mieczysław Albert Krąpiec OP był wieloletnim profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i jego rektorem w czasach bodaj dla tej uczelni najtrudniejszych - w latach 1970-1983; był doskonałym organizatorem i obrońcą uniwersytetu. Był wybitnym filozofem metafizykiem, jego prace tłumaczone były na wiele języków. Stworzył Lubelską Szkołę Filozofii Klasycznej. Zmarł nagle 9 maja rano - podczas pracy - w swoim mieszkaniu w lubelskim klasztorze ojców dominikanów. Miał 87 lat.

Mieczysław Albert Krąpiec urodził się 25 maja 1921 roku we wsi Berezowica Mała (ówcześnie województwo tarnopolskie na Podolu, obecnie - Ukraina).

W 1939 roku ukończył Gimnazjum klasyczne im. Wincentego Pola w Tarnopolu na Podolu i w tym samym roku wstąpił do zakonu oo. Dominikanów w Krakowie. W tym też mieście, w czasie niemieckiej okupacji, odbył studia w dominikańskim Instytucie Filozoficzno-Teologicznym, gdzie później (w latach 1946-1954) pracował jako wykładowca. Święcenia kapłańskie przyjął w 1945 roku. Rozpoczęta w Instytucie droga naukowa o. Krapca zaowocowała dwoma dysertacjami doktorskimi: jedną z filozofii - "De naturali amore Dei super omnia in creaturis" (O miłości przyrodzonej nade wszystko względem Boga),napisaną pod kierunkiem o. Jacka [Adama] Woronieckiego (doktorat ten został zaakceptowany przez "Angelicum" w Rzymie w 1946 roku),a drugą z teologii - "De amore hypostatico in Sanctissima Trinitate secundum St. Thomam Aquinatem" (O miłości osobowej w Trójcy Świętej według św. Tomasza),napisaną pod kierunkiem ks. Antoniego Słomkowskiego, którą o. Krąpiec obronił na KUL w 1948 roku. Rozprawę habilitacyjną pod tytułem "Egzystencjalne podstawy transcendentalnej analogii bytu" rozpoczął na sekcji filozoficznej Wydziału Teologicznego UW (1951),a po jego likwidacji przez władze komunistyczne przewód habilitacyjny zakończył na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej KUL w roku 1956. Tytuł docenta uzyskał w roku 1956, profesora nadzwyczajnego - w roku 1962, profesora zwyczajnego - w roku 1968.

Z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim Jan Pawła II o. Krapiec był związany od 1951 roku. Trzykrotnie sprawował tu funkcję dziekana Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej (w latach 1958-1961 i 1969-1970),natomiast w latach 1970-1983 był pięciokrotnie wybierany na rektora tej uczelni. W czasie pełnienia tej funkcji znacząco przyczynił się do rozwoju i odnowienia naukowego KUL, jedynej wówczas niepaństwowej uczelni w bloku krajów komunistycznych, oraz promocji KUL w Polsce i na arenie międzynarodowej.

Mieczysław A. Krąpiec OP to jeden z głównych twórców lubelskiej szkoły filozoficznej, zwanej też lubelską szkołą filozofii klasycznej. Szkoła ta już w latach 50. XX w. skupiła tak wybitnych myślicieli, jak S. Swieżawski, J. Kalinowski, ks. S. Kamiński, ks. M. Kurdziałek, ks. K. Wojtyła. Kształtowała swoją tożsamość, przejmując spuściznę wielkiej tradycji filozofii klasycznej - Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu. Nawiązywała do realistycznego nurtu neoscholastyki XIX i XX w., w tym głównie É. Gilsona i J. Maritaina. Przekroczyła śmiało ramy historyczne i scholastyczne, podejmując dialog z najważniejszymi kierunkami filozofii współczesnej, takimi jak neopozytywizm, neokantyzm, fenomenologia, filozofia analityczna, egzystencjalizm. Stała się poważnym antidotum na obowiązującą wówczas w państwach bloku sowieckiego filozofię i ideologię marksistowską. W efekcie powstała wszechstronna i oryginalna synteza filozoficzna, obejmująca podstawowe dziedziny filozofii, którą wyróżniało podejście mądrościowe i realistyczne. Rozumienie rzeczywistości zogniskowano wokół istnienia, będącego podstawową racją realizmu ontycznego i poznawczego. Rozumienie człowieka w jego strukturze i działaniu oparto na wizji człowieka jako osoby.

O. Krapiec skoncentrował się na badaniach w zakresie podstawowych dziedzin filozofii, czego efektem są jego monografie z zakresu metafizyki ogólnej, metodologii metafizyki, antropologii filozoficznej, filozofii prawa, filozofii polityki, filozofii kultury (nauki, etyki, religii, sztuki),filozofii języka, metafizyki poznania, filozofii narodu, a także kultury chrześcijańskiej. Zainicjował powstanie pierwszej w Polsce Powszechnej Encyklopedii Filozofii i kierował jej Komitetem Naukowym; do 2008 roku ukazało się osiem tomów tego wydawnictwa. Piśmienniczy dorobek naukowy tego wybitnego filozofa obejmuje blisko 40 pozycji książkowych oraz ponad 400 artykułów, studiów i rozpraw. Jako opiekun naukowy wypromował kilkuset magistrów i blisko sześćdziesięciu doktorów; wielu z jego uczniów zostało profesorami.

O. Krąpiec był członkiem wielu towarzystw naukowych w kraju i za granicą, między innymi Papieskiej Akademii Św. Tomasza w Rzymie, Academia Scientiarum et Artium Europea, Societé Internationale pour l'Étude de la Philosophie Médievale, Görres Gesellschaft, Societas Humboldtiana Polonorum, Società Internazionale Tommaso d'Aquino, Towarzystwa Naukowego KUL, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, PAN, PAU, Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, a także przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu Oddziału Società Internazionale Tommaso d'Aquino. Posiadał tytuły doktora honoris causa kilku uczelni: Pontifical Institute of Mediaeval Studies w Toronto w Kanadzie (1989),Katolickiego Uniwersytetu w Leuven w Belgii (1990) czy Tarnopolskiego Eksperymentalnego Instytutu Pedagogicznego na Ukrainie (1993). Za swoją wybitną działalność naukową był wielokrotnie odznaczany i nagradzany, między innymi Orderem Palm Akademickich Rządu Francuskiego, Orderem Grand Officier Leopolda II (Belgia),Polonia Restituta z Gwiazdą, Premio Internazionale Salsomaggiore Parma (Włochy); otrzymał też "Medal za zasługi dla KUL", a także medal "Polonia mater nostra est" od Społecznej Fundacji Pamięci Narodu Polskiego.
Na podstawie: www.fundacja.hg.pl