József Holdosi

75/180/2024 Tytułowe węże mocno zawładnęły moją wyobraźnią i wpłynęły na odbiór tej powieści. Historia bowiem jest pokręcona jak kobra na obrazkach z fakirami. Wiecie, na tych, na których fakir gra na fujarce, a głowa kobry z początkiem reszty kobry się wije. Reszta reszty kobry natomiast leży elegancko zwinięta w kółeczko. Narrator w powieści nie tyle kręci się w kółeczko, nie, nie, on konsekwentnie podąża naprzód, ale w meandrach jego opowieści mógłby się zgubić niejeden przewodnik po dżungli. Na okładce książki napisali, że wątki realizmu magicznego przenikają tę opowieść. Polemizowałabym, dla mnie to wątki realistyczne przenikają świat magiczny :-) Nie jest to mój ulubiony gatunek, szczególnie z taką przewagą magii nad realizmem, ale ta powieść, zapewne przez tytuł, połknęła mnie jak anakonda. Najpierw stosunkowo powoli, ale im bliżej końca, tym szybciej jej szło to wciąganie. A konkrety? Powieść przedstawia losy cygańskiej rodziny na węgierskiej wsi, głównie w okresie międzywojennym. II wojna światowa i okres po niej zajmuje około 1/5 całej opowieści. A jak Cyganie, wieś i okres międzywojenny, to wiadomo, głównie bieda i przemoc. Są one jednak tylko tłem, więc nie przygnębiają czytelnika. Dziwne, że już momencie wybuchu wojny nazwali ją w powieści drugą i światową... pewnie autor trochę się zagapił, pisząc to w 1978 roku. Zresztą całkiem niedawno to samo wytykałam innej książce. A ponieważ powieść została napisana w 1978 roku i na Węgrzech to wiadomo, że Rosjanie są wybawcami (przyznajmy, Niemców przepędzili, ale na tym ich zasługi się kończą),zakładanie partii jest chwalebne, a część Cyganów dostaje przydział ziemi. O. Takie to dobre czasy nadeszły :-) A tytułowe węże? Są! W warstwie magicznej, oczywiście. Oraz w krzakach.