Horst Klengel

Książka "Hetyci i ich sąsiedzi" mocno mnie zawiodła. Tytuł sugeruje, że jest to praca poświęcona państwu hetyckiemu, a podtytuł, że tematem jest starożytna Azja Mniejsza w ogóle. Dzieje małoazjatyckie od Aleksandra do podboju seldżuckiego przedstawił w swojej książce J. A. Ostrowski i prawdę mówiąc spodziewałem się, że praca niniejsza będzie czymś podobnym, tyle że oczywiście opisującym odpowiednio wcześniejszy okres. Tak jednak nie jest. E. i H. Klengel poświęcają zdecydowanie najwięcej miejsca (jakieś 2/3 całości) Hetytom. Najpierw piszą trochę o Çatalhüyük i kupcach z Kanesz, ale potem już tematyka hetycka dominuje. Powiedziałbym, że jest przedstawiona w sposób mniej przystępny (no i oczywiście bardziej skrótowy) niż w książce Gurneya. Ale i tak część hetycka tworzy jakąś sensowną całość, bo dwa ostatnie rozdziały obejmujące - bagatela - 900 lat dziejów Azji Mniejszej są zdecydowanie nazbyt pobieżne. Po upadku państwa Hetytów działo się na tym obszarze naprawdę wiele, a Autorzy ograniczyli się wyliczenia Frygijczyków, Lidyjczyków i Persów. Te dwa ostatnie rozdziały znacznie obniżają ocenę pracy. Karyjczycy, Irańczycy, Grecy i relacje między nimi - te tematy są w ogóle nieobecne. Książka byłaby lepsza, gdyby nie obejmowała już epoki po najeździe Ludów Morza i skupiła się faktycznie na Hetytach. Tomasz Babnis