Malcolm Schofield

Akademicki podręcznik propedeutyczny koncentrujący się na filozofii starożytnej okresu presokratejskiego (od Talesa do atomistów i Diogenesa z Apolonii). Ten przedział koncentruje się tylko na filozofach przyrody, nie zawiera więc sofistów. Stąd też na samym początku autorzy omawiają teogonię i kosmogonię przedfilozoficzną (m.in. Homer, Hezjod),a dopiero potem przechodzą już do Talesa. Poświęcają temu dość sporo miejsca, starając się ukazać przejście od myślenia mitologicznego do filozoficznego (przejście od mythos do logos). Robią to co prawda dość skrótowo, gdyż nie rozwodzą się zbytnio nad społecznymi uwarunkowaniami, a skupiają się tylko na zestawieniu ze sobą samych poglądów (trochę szkoda). Autorzy omawiają każdego filozofa po kolei, chronologicznie, ukazując rozwój filozofii, kiedy to następcy czerpali od swoich mistrzów, a kolejni układali swoją filozofię w odniesieniu do poprzednich filozofów. Biografia każdego filozofa zaczyna się od ustalenia ram czasowych, w których żył, następnie skąd pochodził, czym zajmował się poza filozofią i czy napisał jakieś dzieła (a jeśli tak, to jakie) i dopiero wtedy analizowane są poszczególne aspekty ich poglądów – w szczególności o początku lub/i zasadzie (arche) wszystkiego, co istnieje, ale uwzględniają też poglądy biologiczne czy etyczne. Nie pomijają niczego. Autorzy są wyjątkowo jawni w tym, co robią, ponieważ opierają się na wielu rozmaitych źródłach starożytnych, przytaczając je wprost w toku wykładu w oryginale i tłumacząc na nasz (w polskim tłumaczeniu oczywiście na polski),a następnie na ich podstawie wysnuwają wnioski. Przytaczają również zachowane fragmenty z pism presokratyków, dzięki czemu zostają one wszystkie zebrane w tej książce. Znalezioną przeze mnie wadą interpretacyjną jest przyjęcie trzech dróg u Parmenidesa (jest to raczej mało prawdopodobne). Pomimo niewielkich wad jest to solidna pozycja i porządna rzecz na start przygody z historią filozofii. I choć nie jest napisana trudnym językiem, to jednak wymaga skupienia ze względu na nagromadzenie informacji i stopień szczegółowości.