Franz Herre

Franz Herre nadał biografii Metternicha podtytuł "Orędownik pokoju" i z ciekawego żywota austriackiego ministra i kanclerza wyeksponował przede wszystkim to, co ukazywałoby go jako zwolennika pokoju i współpracy między monarchami. Z całą pewnością było to jedno z oblicz Metternicha, acz chyba zabrakło w tej książce należytego podkreślenia błędów, jakie polityk ten popełnił w późniejszych latach życia. W ogóle bowiem Herre skupił się w tej pracy w największym stopniu na okresie napoleońskim, tak że epoka 1815-1848 została ujęta nazbyt skrótowo. A szkoda, bo nie sposób zaprzeczyć, że po zwycięstwie nad Napoleonem, gwiazda Metternicha zaczęła blednąć i choć długo utrzymał się jeszcze przy władzy kierując mało zdolnymi cesarzami Franciszkiem i Ferdynandem, to daleko mu już było do wcześniejszej sławy. Zbytnie przesunięcie akcentów na okres przed 1815 to jedna z wad tej biografii. Drugą wadą jest nadmierne rozpatrywanie życia miłosnego Metternicha - Herre zbyt wiele stron napisał na różowo. Skądinąd na pochwałę zasługuje szerokie przedstawienie środowiska, z którego się bohater książki wywodził: odchodzącego świata wielkich panów feudalnych dogorywającego Cesarstwa. Także młodość tego rokokowego kawalera została ukazana bardzo ciekawie. Autor chyba lepiej czuł się pisząc o życiu prywatnym, miłostkach i towarzystwie, w jakim się Metternich obracał, niż zajmując przedstawiając jego politykę. Analizy jego polityki właśnie mi zabrakło w tej książce. Niemniej warto "Metternicha. Orędownika pokoju" polecić, osobom zainteresowanym dziejami okresu napoleońskiego i Restauracji. Herre posługuje się wartką narracją i dobrze się go czyta. Z całą pewnością postać człowieka, który na dziesięciolecia ustalił ład Europy, zasługuje na docenienie. Zwłaszcza wobec faktu, że trwałość ustaleń kongresu wiedeńskiego była cokolwiek większa niż ustaleń powstałych w - mądrzejszym, jak się wydawało - wieku XX w Wersalu. Tomasz Babnis