Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jedyna wydana w Polsce (jeszcze w 1977 roku) powieść serbskiego pisarza z Wojwodiny (a konkretniej z Banatu) - Dragi Bugarcića. A napisał ich wiele i o ciekawej problematyce, ale nie zanosi się na to, by ktokolwiek coś z tego wydał Tu mamy obraz życia młodzieży robotniczej widziany oczyma jednego z nich – Svety „Pokrzywy” Gorcilova. Akcja rozgrywa się w fikcyjnym Roszevie, czyli w pięknie położonym Vršacu, rodzinnym mieście autora. Narrator, po ukończeniu zawodówki i odbyciu obowiązkowej służby wojskowej w socjalistycznej Jugosławii, nie ma pracy. Włóczy się z kolegami, nie stroniąc od przygód właściwych dla wieku młodzieńczego (zadurzenie, inicjacja seksualna, alkohol). Widzimy dość leniwe i jednostajne życie mieszkańców serbskiej prowincji oraz przede wszystkim brak perspektyw dla młodych. A także ich dość jednostajne i miejscami budzące niesmak „rozrywki”. Perełką są opisy wiedeńskiego życia jednego z kolegów narratora czy też wyprawa do Rumunii. No i chwała autorowi za jego bohaterów. Nieczęsto się zdarza, aby pisarz tak potrafił wczuć się w sposób myślenia, mówienia i nawyki młodzieży z tzw. środowisk zaniedbanych. Dzięki temu mamy potężną dawkę realizmu – wcale nie magicznego – z późnego okresu rządów Tito. Ale jak na prawdziwą powieść przystało akcja się rozwija. Kulminacja fabuły następuje na końcu książki i w odróżnieniu od niektórych jej fragmentów wcale nie jest zabawna, a wręcz przeciwnie. Bo i takie było i jest życie opisywanego środowiska. Zaskakująco dobra i ciekawa książka.