Tibor Déry

28/180/2024 Powieść z gatunku pokręconych i zadziwiających. Akcja dzieje się w drugiej połowie IV w., głównym bohaterem jest Ambroży, mediolański biskup katolicki (żarliwie wierzący, ale pod pozorem służenia Bogu, chętnie wykorzystujący swoją pozycję w sporach z cezarami i innymi możnymi),a język zupełnie współczesny. Narrator ironiczny, momentami zgryźliwy. Czasem trochę nudno, w tych momentach, gdy biskup snuje teologiczne rozważania. Ale za to, gdy negocjuje z władcami, robi się ciekawie. Cała ta mieszanka wybuchowa powoduje, że powieść jest nierówna, nudnawo-wciągająca, intrygująca, nużąca, wlecze się i jednocześnie szybko się czyta. Wiem, jak to brzmi. Ale sami sprawdźcie. A tytułowa anatema? Pojawi się, pojawi. I jakie wyzwiska kwieciste: "(...) dniem i nocą zasmradza ulice Mediolanu, ten awanturnik, ten fałszerz pieniędzy, ta hiena, ta reszta spermy, co wytrysnęła z diabelskiego prącia, ten..." I jeszcze: "ten wilk napełniony jadem żmii". I to biskup taki elokwentny! "W mojej sypialni, pod poduszką, przechowuję, strzegąc pilnie, szpetnie przypieczone i przypalone kopyto, które jeden diabełek z bólu cisnął precz." "Zaprawdę, powiadam ci, że gdyby Kościół raz jeden dorwał się do władzy, rządziłby, pod maską pokory, bezlitośniej niż ty w chwilach twych najkrwawszych wyroków." Pod maską pokory???? Cesarzowa-matka ma zawsze oczy powiększone wywarem z maku. Hmmm...