Tony Kushner

Tony Kushner jest Amerykaninem, wywodzącym się z litewskich Żydów. Jego ojciec pochodzi spod Kowna, rodzina matki - z Polski.

"Angels in America" zadebiutowały na Broadwayu w 1993 roku, przynosząc Kushnerowi m.in. Nagrodę Pulitzera. Polska premiera "Aniołów Ameryki" w reżyserii Wojciecha Nowaka odbyła się 26 marca 1995 w Gdańsku - Kushner obejrzał wtedy również polską inscenizację, ale nie krył swojego zaskoczenia wobec wielu zmian w rodzimej adaptacji, chociażby skrócenia samego tekstu czy wymazania wątków politycznych i humorystycznych.

- Zdaję sobie sprawę z tego -powiedział - że zainteresowanie moim dramatem jest pochodną powszechnego zainteresowania problematyką AIDS i homoseksualizmu. Popularność tego utworu mnie samego trochę zaskakuje, gdyż ja traktuję go jako tekst polityczny, który obok kwestii gejowskiej porusza też zagadnienie "reaganizmu". Sztuka ma podtytuł "Fantazja gejowska na tematy narodowe". Kushner jest bowiem zwolennikiem nazywania zjawisk po imieniu, a nie ich przemilczania. Rolę dramaturga upatruje w stawianiu teatrowi wyzwań, a dotyczy to zarówno formy jak i treści sztuk.

"Anioły Ameryki" - mówił Kushner - są w pewnym sensie "produktem" toczącej się w Stanach od wielu już lat publicznej dyskusji o homoseksualizmie. W kraju takim, jak Polska, gdzie otwarcie o tych sprawach mówi się od niedawna, odbiór przedstawienia jest specyficzny. Wizyta w Polsce uświadomiła mi również, że Reagan, oceniany w USA zdecydowanie negatywnie, cieszył się u was sympatią, m.in. z uwagi na poparcie udzielane "Solidarności". Ale w tym samym czasie konsekwentnie niszczył związki zawodowe w Stanach. Pewne aspekty polityczne dramatu okazują się więc nieprzekładalne w innej rzeczywistości.

Dramaturg wielokrotnie współpracował ze Stevenem Spielbergiem nad scenariuszami, czego wynikiem są filmy "Monachium" (2005),"West Side Story" (2021) czy też "Fabelmanowie" (2022). Obecnie Kushner mieszka z mężem Markiem Harrisem na Manhattanie.