Wacław Zarzycki

Książka Wacława Zarzyckiego podchodzi bardziej pod krótką (lektura na jeden-dwa wieczory) rozprawkę na temat korsarstwa na Morzu Bałtyckim niż prawdziwe opracowanie. Począwszy od zarysu historycznego i problematyki dawnego piractwa przez charakterystykę floty kaperskiej za dynastii Jagiellonów i Wazów aż po opis załogi sztandarowego okrętu, składu flot, operacji czy życia codziennego dowiadujemy się niemal wszystkiego o typowym przedstawicielu „cechu” korsarzy. Przekazywana wiedza jest dosyć skrótowa, autor w dodatku często się powtarza (nie zawsze świadomie),a korekta miejscami mocno kuleje. Są to jednak niedociągnięcia techniczne. Pod względem merytorycznym nie mam większych zastrzeżeń. Można się oczywiście przyczepić do faktu, że wszystkiego jest za mało i do prawdziwego opracowania tematu potrzeba by tak ze dwa razy większej objętości, ale i tak czyta się nieźle. Rozdział naszej historii poświęcony flocie w stuleciach XV do XVII nie należy do zbyt popularnych, stąd warto sięgnąć po tego typu pozycję choćby dla samego przysłowiowego liźnięcia tematu. Autor dosyć klarownie czyni rozróżnienie pomiędzy piratem, a kaprem, ale w tekście często padają zwroty, iż granica była niekiedy bardzo elastyczna (choć formalnie prawo wypowiadało się w tej kwestii jasno). Jako dodatek pomyślano o życiorysach polskich piratów-odkrywców-włóczęgów (trudno to inaczej ująć) oraz odniesień do współczesności. O ile to drugie nie grzeszy bystrością i przenikliwością obserwacji, o tyle żywoty takich postaci jak J. Skalski, Maurycy Beniowski (warto tu podchodzić z rezerwą do literackiego bohatera) bądź Krzysztof Arciszewski poznaje się z wypiekami na twarzy. Życie każdego z nich z osobna zasługiwałoby na oddzielną powieść. Dobry przerywnik przed solidniejszymi lekturami.