Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Literatura iworyjska to nie jest coś co widzę regularnie na półkach księgarń i bibliotek. Powiedzmy sobie szczerze - mam wrażenie, że w ogóle jej nie widzę. Może szkoda, bo Ahmadou Kourouma okazał się pisarzem nader zręcznym, choć cały czas egzotycznym. Gdybym miał sobie wyobrazić literaturę afrykańską to obawiam się, że przyszłyby mi na myśl wszystkie motywy i tematy, które znalazłem w “Famie Dumbuyu…”. Jest i kolonizacja, socjalizm, bieda, obrzezanie kobiet, korupcja, nierówności społeczne, wspomniałem o biedzie?, tradycja, islam, rzezie, kultury pierwotne, hieny co robią pod siebie w biegu i tym podobne przyjemności. To czym mnie Kourouma kupuje od początku do końca jest unikanie prostych schematów, o które tu przecież bardzo łatwo. Wszak bohaterowie pyszczą zarówno przeciw “słońcu niepodległości”, kolonizacji i socjalizmowi (o! ile to się tłumacz napocił żeby wyjaśnić w przedmowie, że to inny socjalizm, nie ten nasz :P). Problemy nie są tylko winą białego człowieka, a skrzywdzona kobieta też nie musi być wcielonym w czarne ciało ideałem. Nie jest też “Fama Dumbuya…” nihilistyczny. Wszystkie problemy bohatera biorą się z żądzy posiadania, z gonienia na białym koniu za czymś nieuchwytnym co schwytanym być nie może. Czyż nie byłby szczęśliwszy pełniąc obowiązki księcia w swej wiosce? Ano pewnie byłby. Tradycja i stałość zamiast nowoczesności i ciągłych zmian. Kourouma, przyjmując charakterystyczny gawędziarski ton, kpi przy okazji ze wszystkiego i wszystkich. “Why so serious?” zdaje się pytać przez karty powieści późniejszych pisarzy afrykańskich, choć jednocześnie mówi o rzeczach bardzo poważnych, wręcz podstawowych. Nie twierdzę, że czytało mi się tę króciutką powieść łatwo, ale z całą pewnością nie żałuję spędzonego nad nią czasu.