M. C. Escher

Minialbum prezentujący genialną myśl i niezwykłe umiejętności Mauritsa Cornelisa Eschera ma pewien mankament. Nie myślę przy tym o skromnym w ilości wyborze prac artysty. Pewnego niedostatku upatruję w warstwie opisowej jaka jest autorstwa samego Holendra. Grafik zadbał o omówienie każdej z przedstawionych wizji, a nawet dokonał pewnej klasyfikacji swoich dzieł. Niestety, Escher dość lakonicznie zwraca uwagę zainteresowanych na ważne elementy zawierające się w kolejnych pracach. Czytelnik otrzymuje informację o charakterze niemalże encyklopedycznym, a więc streszczającą się w kilku zdaniach. Cóż, powie ktoś, taka jest rola wydawnictwa albumowego. Trudno nie zgodzić się z takim stanowiskiem. Jednakże twórczy geniusz Eschera zmusza do szukania podpowiedzi i w oczywisty sposób prezentuje zagadnienia jakie nazywamy paradoksem, sprzecznością czy nawet absurdem. W tym ostatnim przypadku grafiki są wręcz reprezentatywne dla owego pojęcia odnajdywanego wśród sztuk pięknych. Odnosi się przy tym wrażenie obcowania ze światem w którym dominuje harmonia uosabiana w doskonałych proporcjach, pięknie symetrii, prawach matematycznych. Sam autor zwięźle wyjaśnia we "Wstępie": "(...)Konfrontując się z otaczającymi nas zagadkami oraz rozważając i analizując moje obserwacje, dotarłem w końcu do zagadnień matematycznych. Chociaż jestem zupełnym ignorantem w naukach ścisłych, często wydaje mi się, że więcej mam wspólnego z matematykami niż z moimi braćmi artystami. (...)" Escher nie poprzestał na niezliczonej ilości wariacji sprowadzających się do prostego kontrastu i dwoistej natury świata. Z fundamentalnej walki bieli i czerni wyszedł w poszukiwaniu komplementarności w antagonizmie. Wskazywał na rolę figur, kształtów, przestrzeni. Komponując grę pozorów i iluzji zachowuje całość podporządkowaną regułom geometrii i innych nauk ścisłych nawet wtedy kiedy wydaje się, iż dostrzegamy jawne naruszenie posad świata jaki znamy. Niepospolity talent Holendra zaskarbił jego osobie wielu zwolenników. Prace igrają z wyobraźnią widza, drwią ze zdrowego rozsądku i prowokują w dziedzinie logiki. W albumie znalazło się wiele miejsca dla uwag strony technicznej, warsztatowej nad czym się nie rozwodzę. Jednakowoż również i pod tym względem wskazuję na niedostatek i radzę by zainteresowani nie poprzestawali na zapoznaniu się z Escherem i szeroko rozumianą grafiką na tym jednym wydawnictwie. Pozycja wydana z elegancją z jakiej słynie Taschen. Naprawdę warto poświęcić kilka chwil i zadziwić się "Gadami" czy "Domem ze schodów", żeby wspomnieć tylko bardziej złożone prace.