Przemysław Burchard

Uwielbiam takie sytuacje, kiedy zupełnie przypadkiem i bez celu biorę do ręki jakąś nieznaną mi książkę i nagle okazuje się, że odkrywam coś pięknego, czego się nie spodziewałem i od tego momentu świat jest już całkiem inny. Taka sytuacja nastąpiła na stacji kolejowej w Teresinie dwa tygodnie temu (Dworzec TO.Kultura.) - są tam półki z książkami na wymianę. Nigdy mnie specjalnie nie interesowała etnografia. Chociaż nie, inaczej: zawsze mnie nie interesowała. A tu Przemysław Burchard pokazał mi kulturę ludową nie jako obrazek malowany na szkle czy może wycinankę - pokazał mi kulturę ludową jako proces, jako wieczną zmienność, jako grę wielu, zaskakujących wpływów, jako wynik relacji zarówno dużych grup ludzi ale także - czasami - także zupełnie pojedynczych ludzi. Już jak jechałem w ten weekend na Podlasie to rozglądałem się po chałupach i widziałem coś, czego wcześniej w ogóle nie dostrzegałem: widziałem ludzi, którzy te ozdobniki i detale wykonywali. Podhale także nie będzie już tym, czym było. Wszystko się zmieni. Autor jeździł na badania terenowe na początku lat 50-tych i już wtedy badał coś, co nie żyło. Żyli jeszcze ludzie, którzy pamiętali czasy, kiedy to żyło. Nie zdawałem sobie sprawy jak bardzo II Wojna Światowa i to co było zaraz po niej, doprowadziła do rozpadu kultury ludowej. To znaczy - wiedziałem, że bardzo dużo zmieniła, ale nie spodziewałem się, że to był aż tak destrukcyjny wypływ. To zresztą i tak nie było do obrony, ale odeszłoby spokojnie a tak zginęło nagle i w bólu. Niestety - książka z najgorszego okresu dla polskiej poligrafii, więc zdjęcia koszmarnej jakości. Ale tego już nikt nigdy nie wznowi... Wielki żal i 10/10.