Charles Merrill

Miłosz się do powstania tego dzieła przyczynił a i wstęp napisał, Barańczaka zafascynowało, gdy było już gotowe. A ja się zastanawiam, czemu Znak w ogóle to wydał. Niby słowo pisane, jednak razi formą właściwą dla ustnych wypowiedzi. Starszy już człowiek, Amerykanin, opowiada o swoim życiu, budowanych przez lata związkach z Polską (a także Czechami i Węgrami),przemyśleniach i skojarzeniach, nie krępując się dokonywać nagłych przejść tematycznych, niezaznaczonych wyraźnie dygresji, retrospekcji. Podział na rozdziały wydaje się być jednym z niewielu zabiegów redaktorskich. Czy wydawca liczył na narodowe sentymenty? uwierzył, że rekomendacja Miłosza i Barańczaka gwarantuje sukces? był związany niekorzystną umową? czy może autor zapłacił za cały (nieznany) nakład, że dopuszczono ten literacki półprodukt do druku? Cierpliwi czytelnicy z zacięciem historycznym mogą spróbować się z „Podróżą” zmierzyć. Znajdą w przypisach kilka ciekawych źródeł anglojęzycznych dotyczących Polski oraz Holokaustu. I na koniec mój ulubiony fragment, chociaż nie reprezentatywny dla całości. „Dziwna, siedemnastowieczna polszczyzna, którą posługują się bohaterowie Sienkiewicza, stała się tajnym kodem dorastającej młodzieży. Nawet żołnierze z AK posługiwali się pseudonimami z Sienkiewicza, założyciela socjalistycznej kolonii – plantacji pomarańczy – w Anaheim, które z czasem miało stać się Disneylandem. Dziś Sienkiewicz przybladł. Jego powieści nie są przeznaczone dla dziewcząt, a obecnie niewielu chłopców w Polsce jeszcze coś czyta.” No tak.