Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Bardzo specyficzna powieść. Formalnie rozgrywa się w szkole służących, ale jej sens wykracza daleko poza granicę rozumianej dosłownie fabuły. Do tego jeszcze przedstawionej niejako teatralnie – pośród skończonej ilości postaci, nie wychodzących ze swoich ról oraz w zasadniczo w jednym miejscu (z wyjątkiem dla jednego motywu). Tytułowy bohater prowadzi narrację w pierwszej osobie. Młody wówczas autor, opierając się na własnych doświadczeniach, przedstawia proces formowania idealnych służących – lokajów i wpajania im zasad, okrutnych i absurdalnych, ale mających pomóc im inie tylko w życiu. Każda scena ma niejako zbliżoną konstrukcję. Dialog dwóch osób, a tak naprawdę dwóch postaw, który budzi pewną atmosferę grozy i poczucie absurdu. Podkreślają je wypowiedzi narratora, absurdalnie podbijając stawiane mu zarzuty poprzez potwierdzenie ich słuszności i zaprzeczenie ich intencjom. Dodatkowo widać kontrast pomiędzy formującymi, niekoniecznie hołdującymi przekazywanym przez nich zasadom, a formowanymi. Wśród tych ostatnich preferowani są ci, którzy przy wejściu do instytucji są czystymi,niezadrukowanymi kartami, chłonącymi bez refleksji narzucaną im postawę. I może tylko oni znajdą szczęście, a jeśli nie to przynajmniej spokój gdy „będą gotowi”. Ich przeciwnikami są kontestatorzy, burzący ich prosty, zero-jedynkowy świat. Z tak prowadzoną narracją przeplatają się dwa motywy – pierwszy to wizyty bohatera u jego brata, artysty i człowieka światowego. Ale ten świat też jest uporządkowany na swój sposób i również przewidywalny. Drugim „urozmaiceniem” są sny narratora z przemyślaną, osadzoną w konkretnym miejscu i czasie fabuła. Siła powieści tkwi zatem w wielości jej znaczeń i przemyśleń,jakie wywołuje, a nie w żywej fabule czy też pogłębionych psychologicznie postaciach i relacjach pomiędzy nimi. Są one bowiem tylko pretekstem do ukazania pewnych postaw. Absurd do granicy groteski, poczucie niepewności i zagrożenia oraz oniryzm. Jednym słowem Kafka przed Kafką, ale bardziej zwięźle i z większą dyscypliną słowa i kompozycji.