Edward Snowden

Amerykański demaskator, były pracownik CIA i zleceniobiorca zatrudniony przez firmy Dell oraz Booz Allen Hamilton na umowach dla NSA, który ujawnił na łamach prasy kilkaset tysięcy poufnych, tajnych i ściśle tajnych dokumentów NSA, co opisane zostało przez prasę jako największy wyciek danych informacji w historii USA. Poszukiwany przez władze USA pod zarzutem ujawnienia tajemnic państwowych i szpiegostwa. Na początku sierpnia 2013 Snowden otrzymał azyl tymczasowy w Rosji, przedłużony później do 2020 roku. Dokładne miejsce jego pobytu jest nieznane.

Edward Snowden ujawnił informacje o metodach inwigilacji wykorzystywanych przez wywiad Stanów Zjednoczonych, a także że są one wykorzystywane do naruszania prywatności zwykłych obywateli USA oraz jej sojuszników. Metody te obejmowały podsłuchy telefoniczne, włamywanie się do sieci internetowych, monitoring komputerów. Kulisy ucieczki Snowdena oraz demaskacji ukazuje film non-fiction "Citizenfour" wyreżyserowany przez Laurę Poitras.

We wrześniu 2013 Snowden nominowany do Nagrody Sacharowa przez grupę Zieloni – Wolny Sojusz Europejski oraz Zjednoczona Lewica Europejska – Nordycka Zielona Lewica, 30 września znalazł się na liście finalistów.

W 2013 roku profesor socjologii szwedzkiego uniwersytetu w Umeå Stefan Svallfors nominował Snowdena do Pokojowej Nagrody Nobla za bohaterski wkład, który Edward Snowden wniósł kosztem wielkich osobistych wyrzeczeń, ujawniając amerykańską inwigilację, która stoi w sprzeczności z prawem krajowym i międzynarodowymi postanowieniami.

W 2014 laureat nagrody Right Livelihood, nazywanej „Alternatywną Nagrodą Nobla”, za „odwagę i kompetencję w demaskowaniu bezprzykładnego rozmiaru inwigilacyjnych praktyk państwa”.

W 2016 w kinach miała miejsce premiera filmu na podstawie jego historii Snowden w reżyserii Olivera Stone’a. W postać Edwarda Snowdena wcielił się Joseph Gordon-Levitt. 17 września 2019 odbyła się międzynarodowa premiera książki Edwarda Snowdena pt. "Pamięć nieulotna" (ang. "Permanent record"),opisująca kulisy m.in. sprawy ujawnienia tajnych dokumentów rządu amerykańskiego w 2013 roku.https://www.edwardsnowden.com/