Janina Fisher

Długo się zastanawiałam czemu w podręcznikach dotyczących PTSD i przepracowania traumy nie porusza się tematu terapii traum długotrwałych (spowodowanych np. dorastaniem w dysfunkcyjnej rodzinie, parentryfikacją). Byłam pewna, że osoby, które przeżyły traumy nie zorientowane wokół jednego wydarzenia też mają PTSD, przeżywane na co dzień, bez fleshbacków wspomnieniowych ale w reakcjach ciała (np. "chcę uciec") oraz ukrytej pamięci, z ewentualnym tzw. zrównaniem symbolicznym. Temat okazuje się złożony tak jak traumy złożone - nie podlegają one pod terapię "zwykłej" traumy i "zwykłego" PTSD. Jak czytałam tą książkę miałam wrażenie, że dla osób, które miały zaburzone więzi bezpieczeństwa w dzieciństwie jedyną skuteczną metodą jest metoda pani Janiny Fisher (do tego próbuje ona przekonać we wstępie). Metodę tą można streścić w jednym zdaniu: empatyczne mówienie do samego siebie kiedy przeżywa się trudne emocje. Okazuje się jednak, że terapia psychodynamiczna również skutkuje przepracowaniem traum złożonych (nie mówi ona o tym wprost). Dzieje się to dlatego, że łączone są w niej elementy mentalizacji, uświadamiania sobie swoich wypartych części (w tym "fałszywego ja"),negocjowanie między sprzecznymi potrzebami (akceptacja ambiwalencji) oraz korzystania z ego swojego terapeuty wyrabiając w sobie tzw ego obserwujące i przeżywające. Książka Janiny Fisher mówi o tym samym wykorzystując inne pojęcia i schematy pracy, które uczą gadania do samego siebie, przy okazji przekreślając inne od jej własnej rodzaje terapii. Nie mniej dla terapii poznawczo-behawioralnej wnosi ona innowacyjną perspektywę. Dla osób znających terapię schematów i terapię psychoanalityczną będzie ona jak zjedzenie dobrze znanego, zdrowego dania tylko inaczej podanego - w sposób uproszczony i nieco zbanalizowany. Plusami książki są: bardzo prosty język; wyjaśnienie schematu autodestrukcyjnych zachowań np. uzależnień czy zaburzeń odżywiania; nauka spojrzenia na siebie z różnych perspektyw - uczy przeżywania emocji w taki sposób aby odkryć swoje (czasami drugoplanowe) potrzeby. Na pewno się przyda osobom, które nie potrafią refleksyjnie kochać samego siebie. Minusy: przedstawienie ambiwalencji, różnych cech osobowości: neurotycznych i psychotycznych jako spowodowanych przez traumę, jakby "zwykli" ludzie ich nie mieli. Nie widzę sensu tłumaczenia traumą wszystkich naszych trudnych aspektów egzystencji. Myślę też, że nie trzeba wszystkiego co trudne etykietować traumą gdyż zmierzać to może do przylepienia sobie łatki psychicznego kaleki. Między współczuciem samemu sobie a litością jest cienka granica i w metodzie terapii wydaje mi się dość prosto ją przekroczyć.