Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wspomnienia Jana Bispiniga, ordynata w Massalanach są bardzo interesującym przykładem kresowego piśmiennictwa pamiętnikarskiego. Ich autor pochodził ze sfer arystokratycznych wywodzących się z terytoriów dzisiejszych państw nadbałtyckich – Litwy, Łotwy, Estonii. Spisywane były przez Bispinga pod koniec jego życia i obejmują lata 1842-1892. Z założenia miały posłużyć jako źródło rodzinnej wiedzy dla przyszłym pokoleń. Opracowanie profesora Pająka i Szczepańskiego dość wyczerpująco wyjaśnia czytelnikowi poszczególne wątki pojawiające się w opracowaniu. We wstępie redaktorzy wyjaśnili, kim byli Bispingowie, przybliżyli czytelnikowi m.in. kontekst powstania źródła i jego historyczną wartość. Treść pamiętnika jest interesująca, ze względu na pochodzenie autora i koneksje rodzinne oraz towarzyskie dostarcza nam wielu ciekawych informacji. Opracowujący źródło zespół, część treści, głównie zapisanej po francusku, zamieścił w aneksie końcowym, do którego dołączył również kilka związanych z autorem dokumentów. Wydanie ukazało się w twardej oprawie oraz wersji elektronicznej. Zostało opatrzone licznymi ilustracjami, które ubogacają treść. Książka posiada indeksy osobowe i geograficzne. Choć całość wydana jest schludnie, w publikacji natkniemy się na drobne potknięcia, tj. literówki popełnione najpewniej na etapie składu, brak pełnej konsekwencji w kwestii wyjaśnień w przypisach dolnych czy różnego sposobu zapisu słów w językach obcych. W jednym miejscu wychwycić można dość np. dziwny zapis znanej w literaturze historycznej postaci – Karol de Talleyrand-Périgord (zamiast Charles-Maurice),podczas gdy jego syn, pisany jest już jako Alexander. Nie zmienia to faktu, że książka jest warta polecenia, zwłaszcza że podobnych pamiętników zachowanych do dziś lub wydanych drukiem nie posiadamy zbyt wiele. Stanowi cenne źródło informacji biograficznych. Robert Stasiak