Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Doktor Krzysztof Antczak należy do zespołu, który pracuje nad przekładem monumentalnej "Historii Naturalnej" Pliniusza Starszego. W ostatnich miesiącach ukazał się pierwszy tom tego tłumaczenia (ks. II-VII),a więc w dużej mierze obejmujący te zagadnienia, którymi zajął się właśnie Autor niniejszej rozprawy. W polskiej literaturze naukowej Pliniusz Starszy nie jest nazbyt często badany, tak więc "Obraz Hiszpanii..." jest jedną z niewielu poświęconych mu prac. Książka tylko częściowo skupia się na osobie i dziele tego starożytnego encyklopedysty, bowiem - takie odniosłem wrażenie - ważniejsza jest tutaj Hiszpania, a nie Pliniusz. Hiszpanię (a w zasadzie Hiszpanie, bo obszar ten dzielił się wówczas na trzy prowincje) rozpatruje Autor w perspektywie opisu geograficznego, ale także w kontekście zmian administracyjnych oraz urbanizacji. Te dwa procesy stanowią ważny element przemian imperium w epoce flawijskiej, co Antczak wielokrotnie podkreśla. Najciekawszy jest w monografii rozdział piąty, poświęcony laudes Hispaniae. Hiszpania bowiem zajmowała drugie miejsce po Italii w strukturze imperium. Hiszpania była znana ze swoich płodów rolnych, zwierząt hodowlanych oraz cennych metali. Struktura gospodarcza rejonu została więc całkiem nieźle zarysowana. Książka jest poważną rozprawą naukową oparta o dokładną analizę tekstu Pliniusza oraz o dobrze wykorzystaną literaturę przedmiotu. Należy szczególnie podkreślić bardzo dobrą orientację Autora w publikacjach badaczy hiszpańskich. Dziś wielu "naukowców" czyta tylko teksty angielskie - jakie są tego skutki, można się łatwo domyśleć. Na szczęście "Obraz Hiszpanii..." nie ma z tego rodzaju publikacjami nic wspólnego. Skądinąd jednak należy podkreślić brak należytej korekty tekstu. Pomijam już zdarzające się od czasu do czasu błędy w łacinie, ale liczba różnego rodzaju literówek w tekście polskim jest naprawdę zatrważająca. To w sumie dziwne, bo inne publikacje z serii Studia Europaea Gnesnensia były pod tym względem znacznie lepsze. Nie jest to zapewne łatwa lektura, ale na pewno zasługuje na wysoką ocenę. Mam nadzieję, że to będzie pierwsza z serii prac o Pliniuszu Starszym, który jest pisarzem niedocenianym i zasługuje na należyte opracowanie. Tomasz Babnis