Barbara Jelavich

Wbrew opisowi udostępnionemu przez wydawcę, autorka wcale nie położyła głównego nacisku na powojenne losy państw bałkańskich. Barbara Jelavich za koniec dotychczas znanego świata uznała rozpad Imperium Osmańskiego, Austro-Węgier i rosyjskiego caratu, co drastycznie zmieniło układ sił na Bałkanach i kazało na nowo zdefiniować się niektórym społecznościom, w czym znaczącą rolę odegrały rozwijające się od XIX w. nacjonalizmy i idea jugoslawizmu. Dalsze wydarzenia były naturalną konsekwencją dramatycznych skutków Wielkiej Wojny - nawet jeśli większość rozdziałów została poświęcona wydarzeniom z drugiej połowy XX w., to nie da się ich zrozumieć bez załamania się znanego od lat układu wpływów. Poza tym, więcej tu historii politycznej niż w poprzednim tomie, co spycha na margines nie mniej ważne aspekty kulturowe, ale niech będzie - i tak jest to najlepsza synteza XX-wiecznych Bałkanów dostępna polskiemu czytelnikowi. Przede wszystkim dlatego, że Jelavich częstokroć prezentuje odmienną optykę niż nasi badacze, już choćby dlatego, że przyglądała się niektórym procesom z drugiej strony żelaznej kurtyny, a jednocześnie jej pochodzenie wciąż pozwalało jej odnaleźć się w nie zawsze dla nas jasnych bałkańskich zawiłościach.