Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wszystkie moje dotychczasowe liczne spotkania z literaturą true crime mogę zaliczyć do bardzo udanych i jeszcze bardziej udanych. W związku z tym myślałam, że napisanie słabej książki z tego gatunku to zadanie awykonalne. „Polskie Archiwum X” dobitnie uświadomiło mi w jakim błędzie żyłam. Autor - dzienikarz śledczy i reporter Piotr Litka ma wybitny talent do pisania o sprawach fascynujących w sposób wyjątkowo nieciekawy i nużący. A przecież temat to samograj, bo czy tytułowe Archiwum X zajmujące się nierozwiązanymi przez nawet i kilkadziesiąt lat sprawami nie jest najciekawszą jednostką policji? „Polskie Archiwum X” rozpoczyna się od sprawy wyłowionych z Wisły oskórowanych zwłok krakowskiej studentki i ta zbrodnia określa i wyznacza kształt całej książki. Opisywane w kolejnych rozdziałach przestępstwa zawsze w jakiś sposób wiążą się z tą zbrodnią - czy to przy okazji używanej techniki śledczej czy z powodu podobieństwa wyglądu podejrzanego. Wszystkie przypadki łączy również to, że opisane są powierzchownie i w znacznej większości niezbyt interesująco. Autor nie zgłębia tematu, nie drąży, nie chce poznać motywacji sprawców, nie skupia się tez zbytnio nad tłem i całą otoczką zabójstw. Trafiło się parę ciekawszych fragmentów jak np. przypadek ojcobójcy, który ubrał się w skórę zdartą z zabitego ojca czy wywiad z antropologiem sądowym. I tu wyraźnie obnażona została mizerność Litki jako autora - rozmowa z antropologiem była tak fascynująca dlatego, że sam rozmówca z ogromną pasją opowiadał o swojej pracy. Natomiast autor prędzej niż zaciekawić czytelnika to go zanudza. Współautorami tej książki są również dwaj policjanci - i kiedy oni dochodzili do głosu to oczy same wykonywały tik przewrotu, a głowa wręcz rwała się do walenia o ścianę. Wstawki policjantów to jeden wielki cringe - z takim przeintelektualizowaniem jeszcze się nie spotkałam. Panowie chcą się popisać swoją erudycją i w każdą wypowiedz wplatają filozofię rodem z notki z Wikipedii i oczywiście - nazwisko Nietzschego. A i łacińskimi sentencjami zdarzy im się rzucić. Komedia. Sztuczne to wszystko potwornie. Miałam wrażenie, ze Litka przed oddaniem książki do wydawnictwa dał maszynopis policjantom do autoryzacji i wtedy Ci dopisali do każdej swojej wypowiedzi parę „mądrych” słów. Tak sztucznie te filozoficzne wstawki w ich wypowiedziach wybrzmiewają. Ktoś tu chyba ma kompleksy! Nie wiem komu ta książka mogłaby się spodobać. Chyba tylko osobom, które wcześniej z tematyką true crime nie miały nigdy do czynienia. Litka nie odkrywa żadnych nowych faktów, wszystkie informacje ukazane w książce są bez problemu za darmo dostępne w internecie. A nawet i na różnych blogach i forach kryminalnych sprawy wymienione w książce są dużo lepiej i dogłębniej opracowane. Od Jaśmin, Kryminatorium czy Agi Rojek autor mógłby się uczyć jak interesująco i z pasją opowiadać o zbrodniach. Niestety „Archwium X” jakościowo zdecydowanie bliżej do „W-11” niż darmowych podcastów kryminalnych tworzonych przez prawdziwych pasjonatów tematu.