Jesteśmy społecznością, która kocha książki

W tej krótkiej monografii Autorka podejmuje mało znany w Polsce temat wyprawy, jaką szach Afganistanu Amanullah podjął w latach 1927-1928 do Europy. Był to ten moment w dziesięcioletnich rządach tego władcy, w Afganistanie traktowanego jako wyzwoliciel spod rządów brytyjskich, który ze zrozumiałych względów spotkał się z wyjątkowo dużym zainteresowaniem Europejczyków, którzy mogli tego egzotycznego króla zobaczyć u siebie. Oczywiście najwięcej miejsca poświęcono w książce pobytowi Amanullaha w Polsce, zwłaszcza w Warszawie, gdyż - co warto zaznaczyć - była to pierwsza monarsza wizyta w naszej stolicy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Wizyta szacha w Warszawie była więc po trochu okazją do przypomnienia sobie czasów przed I wojną światową, zwanych nie bez słuszności złotą jesienią monarchii, po trochu szansą na zdobycie nowych rynków zbytu, a po trochu atrakcją dla mas ludności, dla satyryków zaś świetną okazją do żartów. Ponieważ książka oparta została w dużej mierze na materiałach prasowych z lat 20., odnotowuje aktualne wówczas odczucia i poglądy. Mocno zaakcentowano aspekt satyryczny, bo odczuwano pewną śmieszność wizyty Amanullaha w Polsce i groteskowość pompy, z jaką władcę fetowano. Gdy rok później szach został w Afganistanie obalony i ponownie przybył do Europy jako emigrant, nikt już się nim nie zainteresował, choć wcześniej witano go z honorami. Ciekawa książka, warta lektury, ma też ładny materiał ilustracyjny. Tomasz Babnis