Somalijski powieściopisarz zajmujący się zwłaszcza tematem wyzwolenia kobiet w postkolonialnej Somalii. Urodził się, gdy Baidoa była w wyniku drugiej wojny światowej czasowo pod kontrolą brytyjską, a nie włoską. Jego ojciec był kupcem, a matka poetką. Chodził do szkoły w Kallafo, w Ogadenie, i uczył się tam języków: angielskiego, arabskiego i amharskiego. W 1963 roku, trzy lata po uzyskaniu przez Somalię niepodległości, gdy wybuchły poważne starcia graniczne z Etiopią, Farah musiał opuścić rodzinny Ogaden. Studiował literaturę i filozofię na Uniwersytecie Pendżabu w Chandigarh w Indiach. Po powrocie został nauczycielem w Mogadiszu.
Wkrótce rozpoczął karierę pisarską powieścią From a Crooked Rib (1970),o dziewczynie nomadce, która ucieka przed zaaranżowanym małżeństwem z o wiele starszym mężczyzną. Od razu został zauważony na forum międzynarodowym, popadł jednak w konflikt z niedawno ustanowionym reżimem Mohammeda Siada Barre. Po wydaniu drugiej powieści, A Naked Needle, podczas spotkań autorskich w Europie, został ostrzeżony, że rząd somalijski planuje aresztowanie go za jej treść. Nie wrócił więc do kraju, tylko postanowił żyć na wygnaniu - nauczał w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Włoszech, Nigerii, Sudanie, Gambii i Indiach.
Później stworzył dwie powieściowe trylogie: Variations on the Theme of an African Dictatorship oraz Blood in the Sun. Variations atakują demoralizację wielu autorytarnych postkolonialnych afrykańskich reżimów, porównując je do popełniających nadużycia europejskich kolonialistów; trylogia bada też dalej sprawy płci, zwłaszcza praktykę obrzezania kobiet.
Trylogia Variations została dobrze przyjęta na świecie, a reputację Faraha wzmocniła ostatecznie jego najsłynniejsza powieść, Maps (1986),pierwsza z trylogii "Blood in the Sun". Akcja Maps rozgrywa się podczas konfliktu w Ogadenie w 1977 roku, w powieści stosowana jest nowatorska technika narracji w drugiej osobie dla zbadania kwestii tożsamości kulturowej w postkolonialnym świecie.
W 2000 roku Farah napisał Yesterday, Tomorrow, zbiór zbeletryzowanych opowieści Somalijczyków rozsianych po świecie po wybuchu wojny domowej w Mogadiszu w 1991 roku.
W 1996 roku pisarz powrócił do Somalii i znów osiedlił się w Mogadiszu, wówczas i nadal mieście pełnym przemocy. Na krótko jednak, wkrótce przeniósł się do Kapsztadu, a w Mogadiszu bywa dwa razy do roku - twierdzi, że czuje się tam bezpiecznie, unika jedynie stref walk. W 1998 roku otrzymał Nagrodę Neustadt, drugą najbardziej prestiżową po literackim Noblu. Uważany jest powszechnie za jednego z najwybitniejszych żyjących pisarzy afrykańskich i od kilku lat wymieniany jako kandydat do Literackiej Nagrody Nobla.
Konflikt o Ogaden jest w tej powieści tłem dla historii Askara, chłopca urodzonego w Kallafo i osieroconego na samym progu życia. Matka chłopca umiera przy porodzie, ojciec nie żyje już od kilku miesięcy – zginął w jednej z walk granicznych. Askar zostaje przygarnięty przez kobietę imieniem Misra, która staje się dla niego matką, opiekunką i przyjaciółką w jednym. Pierwsze lata jego życia zdominowane są niezwykle silną – tak duchową jak i fizyczną – relacją z Misrą (przedstawioną w sposób tak szczegółowy, że momentami aż odrzucający: dużo w tych opisach potu, moczu i krwi menstruacyjnej). Misra dostrzega w chłopcu niezwykłe zdolności, inteligencję i wrażliwość; chłopiec wydaje jej się dojrzały ponad swój wiek i świadomy rzeczy, których często nie rozumieją nawet ludzie dorośli.
Co istotne dla dalszej fabuły powieści to fakt, że Misra – w przeciwieństwie do swojego podopiecznego i do innych mieszańców wioski – jest Etiopką i kiedy Ogaden znów znajdzie się na linii ognia, wynikną z tego niemałe komplikacje.
(...)
Jako kilkulatek Askar zostaje wysłany do stolicy, by zamieszkać ze swoim zamożnym wujkiem ze strony matki oraz jego nowoczesną żoną. Dzięki temu nie tylko zostaje oddalony ze strefy konfliktu, ale również otrzymuje szansę na dobrą edukację i lepsze życie. W Mogadiszu otwiera się przed nim zupełnie inny świat. Wujek i ciotka to postępowi, wykształceni ludzie – początkowo Askara szokuje fakt, że podział ról w ich domu zdaje się być odwrotny od tradycyjnego i to ciotka jeździ codziennie do pracy (w dodatku samodzielnie prowadząc samochód!),a wuj spędza dni w domu i gotuje obiady. Wkrótce jednak chłopak nasiąka postępowymi ideami swojego nowego domu i po kilku latach widzimy go jako wykształconego, światłego i wrażliwego nastolatka o szerokich horyzontach i otwartym umyśle, który sam usiłuje znaleźć odpowiedzi na pytania o własną tożsamość.
To właśnie jeden z głównych tematów powieści Nuruddina Faraha – tożsamość. Ta narodowa i ta etniczna. Ta narzucona i ta wybrana. Ta wynikająca z miejsca na mapie, w którym przyszło nam żyć i ta szeroka, ponadetniczna i ponadgraniczna, tkwiąca korzeniami w kulturze, literaturze i sztuce, będąca wspólnotą myśli i ducha bardziej niż więzami krwi. Choć wujek i ciotka nie narzucają Askarowi własnych poglądów i pozwalają mu samodzielnie podjąć decyzję, czy przystąpić do walki o Ogaden, czy poświęcić życie nauce i pisaniu, to ich stanowisko w tej sprawie jest jasne: pióro jest silniejsze od miecza.
Tytułowe mapy odgrywają w powieści dużą rolę – dosłownie
Więcej: naszanisza.pl