Andrzej Ziółkowski

„Trochę chaotycznie i nie na temat” Kupując publikację na temat umundurowania kolejarzy, miałem nadzieję dostać do ręki publikację skupiającą się na mundurach. Niestety w książce Andrzeja Ziółkowskiego, przeważa opowiedziana dość emocjonalnie historia, przeplatana fragmentami o mundurach. Publikacje dotyczące mundurów wojskowych składają się z krótkiego rysu historycznego, potem zaś przechodzi się do szczegółów dotyczących munduru. Omawia się po kolei części umundurowania wspierając się barwnymi ilustracjami, rysunkami i zdjęciami. W publikacji Andrzeja Ziółkowskiego panuje lekki chaos. Wstęp historyczny jest przemieszany z tekstem o mundurach. Brakuje wyraźnego oddzielenia tych dwóch spraw, przez co czytanie książki nie jest najłatwiejsze. Nie ma wyraźnego podziału na rozdziały dotyczące poszczególnych części umundurowania, co pogłębia chaos. O odnalezieniu wybranej części mundury, np. kurtki można zapomnieć. Wielka szkoda, że tak jest to zrobione. Autor analizuje i przedstawia umundurowanie na podstawie dostępnych instrukcji i analizy zdjęć. Jest to dobra metoda, o ile ma się dostęp do oryginałów. W publikacji wiele zdjęć jest tak małych, że niewiele na nich widać. Brakuje ilustracji barwnych przy tekście, tak, żeby czytający mógł zobaczyć opisywany mundur. Zdjęcia powinny być „przesiane” i do poszczególnych opisów dobrane te o najlepszej jakości. Małe lub nieczytelne odrzucone. Kilka barwnych plansz na końcu książki to stanowczo za mało. Również opisy niektórych odznak i sztandarów przedstawiają wiele do życzenia. Opisz sztandaru powinien zawierać rozmiar, kolory, co jest przedstawione na sztandarze, na jakim drzewcu był prezentowany i podstawy regulaminowe. Sprawą drugorzędną jest w takiej publikacji cytowanie słów Ministra na temat samej organizacji. Niewiele dowiemy się na temat umundurowania kolejarzy Dyrekcji Gdańskiej. Jest tam w większości rys historyczny. W kolejnym rozdziale to samo, chociaż jest parę fragmentów dotyczących umundurowania. Błędy i nadinterpretacje w części historycznej też niestety się zdarzają. Trudno przyjąć tezę autora, za przyczynę klęski wrześniowej nie opowiadają „zaniedbania sanacyjne” czy błędy dowódców a jedynie przewaga wojsk niemieckich. Błędem jest stwierdzenie, że Brytyjski Korpus Ekspedycyjny został unicestwiony we Francji. Straty w ludziach wynosiły 15%, utracono cały ciężki sprzęt, ale udało się ewakuować większą jego część osobową spod Dunkierki do Wielkiej Brytanii. Co do zajęcia Norwegii, żadnej roli nie odegrał port w Murmańsku, mimo niepotwierdzonych informacji, że z niego właśnie wyszły okręty do zajęcia Narwiku. Nawet „dostarczanie” eskadrze niemieckich niszczycieli paliwa, niewiele zmieniło, gdyż wkrótce większość z nich legła na dnie zatopiona przez Royal Navy. Szkoda, że autor nie wspomniał, że w wyniku kampanii norweskiej zdolność bojowa Kriegsmarine została znacznie ograniczone przez straty jakie Niemcy ponieśli. Autor nazywa ucieczkę naszego dowództwa w 1939 roku – konieczną ewakuacją. Innego zdania byli frontowi żołnierze. I można by tak jeszcze długo, ale wracajmy do mundurów. Po wojnie oprócz emocji mamy opis, skrótowy umundurowania do 1948 roku. Podsumowując moim zdaniem autor powinien zdecydować się, czy pisze o historii, czy o mundurach. W publikacji jest więcej, bowiem tej pierwszej. Został zrobiony pierwszy krok w kierunku opracowania zbiorczego umundurowania kolejarzy. Niestety całość jest bardzo chaotyczna i w większości odbiega od tematu. Wielka szkoda, bo książka jest pięknie wydana i zmarnowano potencjał jaki niosła.