Krzysztof Boroda

"Świat rzymski w V wieku" to praca zbiorowa przedstawiająca dzieje ziem Imperium Romanum po jego podziale w roku 395. W przypadku części zachodniej narracja zostaje doprowadzona do roku 493, a wschodniej - 519. Grono Autorów to specjaliści w dziedzinie badań nad późnym antykiem. Prace wielu z nich wydała zresztą nawet taż Historia Iagellonica (mam tu na myśli publikacje Pawlaka, Twardowskiej i Zołoteńkiego). Całość podzielona jest na dwie części: jedna opisuje historię polityczno-militarną, a druga inne aspekty dziejów V wieku. Warto zaznaczyć, że w narracji Autorów tego tomu piąte stulecie nie jest postrzegane z perspektywy upadku Cesarstwa Zachodniego. Więcej mówi się tutaj o przemianach istniejącego systemu pod wpływem różnych czynników demograficznych, religijnych i gospodarczych. Dużo uwagi poświęcili Autorzy barbarzyńcom, ale nie jako niszczycielom rzymskiego świata, ale jako grupie, która w pewnym określonym stopniu przekształciła dotychczasowy system wprowadzając do niego nowe, obce elementy. Dobre są rozważania o gospodarce tego okresu - ten temat w polskich badaniach nad późnym antykiem nie był nigdy silniej eksploatowany. Ogólnie rzecz biorąc jest to dobra pozycja, która przystępnie ukazuje najważniejsze zagadnienia i wpisuje się w ożywiony w ostatnich dekadach nurt badań nad późnym antykiem. Tomasz Babnis