Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Interesująca praca będąca próbą analizy o charakterze socjologicznym stanu niemieckich sił zbrojnych w latach 1933 - 1945. To nie jest (kolejna) rozprawa o zdolnościach bojowych, mocnych i słabych stronach armii hitlerowskich Niemiec ale ujęcie w czytelne ramy obrazu niemieckiego żołnierza oraz niższych i wyższych kadr oficerskich w różnych fazach przedwojennej i wojennej siły zbrojnej III Rzeszy. Wbrew pozorom praca to niełatwa do skompletowania bo i ówczesna socjologia i totalitarne struktury ówczesnych Niemiec nie dokonały klarownej analizy swoich zasobów wojskowych pod tym kątem. Dzisiejszy badacz musi więc posiłkować się różnymi szczątkowymi danymi, ówczesną epistolografią, protokołami z powojennych przesłuchań i wspomnieniami pozostawionymi przez świadków tamtych lat. Dużo pracy analitycznej - ogrom odtwórczej. Tym bardziej warto docenić książkę Bena Shepherda. Dlaczego siły zbrojne Niemiec w latach 1939-1945 zachowywały się tak a nie inaczej czy to w Polsce czy w ZSRR czy w okupowanej Francji? Dlaczego tak różne postawy przyjmowały w poszczególnych państwach okupowanych? Jak odnosiła się armia do ludobójczej polityki? Jak, z upływem kolejnych wojennych lat, zmieniał się stosunek niemieckiego żołnierza wobec żołnierzy wroga, wobec ludności okupowanej czy nawet wobec własnych kadr dowódczych i elit politycznych? Ze względu nie wspomniane trudności o zasadniczym znaczeniu nie jest łatwo znalezć na te pytania odpowiedzi,a jednak, w mojej ocenie, Shepherd udziela ich całkiem kompetentnie.