Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Tytuł nieadekwatny do zawartości tego uniwersyteckiego opracowania, z którego 325-ciu stron w ebooku 15 stron zajmuje bibliografia (interesujące pozycje w języku polskim i niemieckim, wydane w latach 70-tych XX w. i w ostatnim czasie),40 stron zajmują przypisy, głównie opisujące autorów i inne postacie, wspomniane w tekście, 8 stron zajmuje wstęp, a 251 stron zawiera 11 opowiadań sześciu autorów, opowiadań bardzo różnych w tematyce, czasie i długości. Autorka nie przeprowadzała własnych wywiadów, tylko w większości posłużyła się tekstami, które ukazały się już wcześniej w różnych źródłach. Całość dla mnie bardzo niespójna i często nie dotycząca Łodzi. Jeżeli już jest to opracowanie naukowe, to brak mi w nim listy użytych nazwisk. Najciekawsze było dla mnie najdłuższe w tej pracy opowiadanie – 134 strony - konsula niemieckiego Ericha von Luckwalda o przedwojennej Łodzi, w której pracował w latach 1926-1931. Pisze bardzo interesująco, wspomina również inne miejscowości w Polsce, które wtedy odwiedził (Łowicz na Boże Ciało, Morskie Oko w Tatrach, Gdynia). Z powodu zanieczyszczonego przez fabryki łódzkiego powietrza on i żona ucierpieli na zdrowiu i ze względu na zdrowie ich małych dzieci poprosił wkrótce o przeniesienie na inną placówkę. Następne pięć opowiadań, z czego trzy tej samej autorki, pochodzą z roczników wspomnień wydanych w różnych latach w Wiesbaden. Większość dotyczy czasów wojny lub ucieczki z Łodzi przed Rosjanami, więc o samym mieście jest w nich niewiele. Cztery następne kilkustronicowe teksty, literacko ciekawe, ale z małą ilością faktów udostępnił autorce Rene Ast. Ostatnie, kilkustronicowe opowiadanie pochodzi od Niemki, nadal żyjącej w Łodzi, która opisuje swoje powojenne dzieciństwo w tym mieście i poczucie bycia gorszą ze względu na pochodzenie (to samo słyszałam w Niemczech od zaprzyjaźnionych wysiedleńców z Gdańska, którzy wyemigrowali z Polski w latach 80-ych, że wciąż im dawano odczuć, że są gorsi ). W pamięci pozostaną mi wspomnienia konsula i pierwsze dwa opowiadania Margit Knopke, która jako dziecko i młoda dziewczyna żyła w przedwojennej i wojennej Łodzi. Knopke pokazuje, jakich mechanizmów nacisku używały w czasie wojny władze niemieckie, aby łódzkich Niemców, którzy byli zasymilowani, nie znali Hitlera i często nie mieli nawet niemieckiego paszportu, przerobić na wiernych obywateli Reichu. Opracowanie niejednolite w tematyce i poziomie literackim może być ciekawe dla bardzo wąskiej grupy osób, zainteresowanych historią tego miasta . Spodziewałam się większej ilości wspomnień z życia w przedwojennej Łodzi, a przeważały czasy wojenne i historie ucieczek przed Rosjanami.