Kenneth Pennington

Książka charakteryzująca się rzadką skrupulatnością. Autor korzysta ze średniowiecznych tekstów, każdy fragment łaciński, oprócz tłumaczenia, przedstawiony jest w oryginalne. Dlatego wydanie to jest szczególnie atrakcyjne dla osób wnikliwych i naukowców. Jej pożyteczność dla każdej osoby zajmującej się prawem procesowym i historią myśli prawnej i politycznej jest niepodważalna. Pennington prezentuje różne problemy z średniowiecznej teorii prawa państwowego, których próżno szukać w większości dostępnych opracowań. Pozycja ta jest też bardzo pouczająca dla osób interesujących się problemem "wyjątku w prawie" - zob. opisywana w książce problematyka potestas ordinata i potestas absoluta. Dla mnie (fundamentalne) przesłania płynące z książki są dwa. Pierwsze, nieśmiałe przesłane brzmi: "prawa człowieka" rozumiane jako zbiór pewnych prawno-naturalnych uprawnień każdego człowieka czy obywatela (to rozróżnienie nie jest tutaj w ogóle podejmowane) nie są wcale owocem liberalizmu i demokratyzmu. Świadczy o tym doktryna średniowiecznych jurystów. Po drugie, suwerenność w średniowieczu, nowożytności i współczesności nie jest niczym nieograniczona. Wynika to z bardziej wnikliwej analizy dzieł jurystów, a także zdroworozsądkowego zapytania: czy suwerenne ciało polityczne może nakazać wszystkim pierworodnym synom poślubić swe matki? Podsumowując - pozycja ta jest wspaniała i polecam ją każdemu, kto szuka dobrej lektury na temat władzy, prawa, suwerenności lub polityki. Jedyny "minus" to może zbyt rozwlekła refleksja na temat "prawa do bycia wysłuchanym".