Antoni Bobrowski

Wszyscy mają jakąś wiedzę na temat wojny trojańskiej. Mniejszą lub gorszą, ale mają. Tymczasem na pytanie, skąd tę wiedzę czerpiemy, wszyscy odpowiedzieliby: z eposów Homera. Cóż, jak się okazuje z tym Homerem sprawa nie jest wcale taka łatwa, bo „Iliada” i „Odyseja” stanowiły tylko część tzw. cyklu trojańskiego. Mitologiczne historie związane z upadkiem Ilionu inspirowały wielu autorów. Jednym z takich antycznych pisarzy, który podjął się swego rodzaju rywalizacji z Homerem był nieznany skądinąd Lucjusz Septymiusz, który sfabrykował „Dziennik wojny trojańskiej” przypisując go uczestnikowi tego konfliktu – Diktysowi z Krety. Dziennik ten to bardzo ciekawe dzieło należące do nurtu polemicznego względem tradycji homerycko-cyklicznej. Jego twórca przedstawił zracjonalizowaną i zdeheroizowaną wizję wyprawy pod Troję. W średniowieczu, gdy na Zachodzie zanikła znajomość greki, to właśnie pamiętnik Diktysa był jednym z głównych źródeł wiedzy o micie trojańskim. A. Bobrowski podjął się w niniejszej monografii ukazania Diktysowego pseudoepigrafu w szerokiej perspektywie badań historycznoliterackich. Analizie poddane zostały struktura i techniki narracyjne stosowane przez tajemniczego Lucjusza Septymiusza, bohaterowie dzieła (jakże inni od homeryckich!),czy przynależność gatunkowa. Zupełnie dziś nieistniejący w szerszej świadomości dziennik Diktysa przedstawił Autor jako interesujący przykład polemicznego względem Homera spojrzenia na wojnę trojańską. Odmienność tego spojrzenia pozwala dostrzec, w jak różnorodny sposób można było przedstawić ten najsłynniejszy z greckich mitów. Praca ma charakter stricte naukowy i filologiczny, pełno w niej odniesień do literatury przedmiotu oraz łacińskich cytatów. Sądzę jednak, że praca godna jest polecenia nie tylko filologom klasycznym, ponieważ Autorowi udało się świetnie zaprezentować, jak niezwykle plastycznym tworzywem literackim może być mitologia. Tomasz Babnis