Weekend w Pradze

LubimyCzytać LubimyCzytać
13.08.2016

Jeśli wybieracie się do Czech, z pewnością zdążyliście już pomyśleć o Franzu Kafce. Dla niektórych zabrzmi to jak bluźnierstwo, ale trudno, trzeba zawsze mówić prawdę (powiedzmy): nie zawsze ma się ochotę na kafkowską wizję rzeczywistości. Ale jeśli nie Kafka, to kto? Po jakie książki warto sięgnąć, gdy wybieracie się do Pragi?

Weekend w Pradze
Golem (1914), Gustav Meyrink

Mroczna historia z pogranicza snu, magii i mistyki. Bohaterem powieści jest Athanasius Pernath, konserwator sztuki, jubiler i wycinacz kamei, mieszkający w starej kamienicy w Kogucim Zaułku w praskim getcie. Pewnego dnia odwiedza go tajemnicza postać i przekazuje mu księgę Ibbur, z prośbą, by naprawił uszkodzony inicjał. Kiedy zaczyna przeglądać księgę, doznaje wizji, a słowa w nieznanym języku stają się dla niego zrozumiałe. W niewytłumaczalny sposób Athanasius Pernath trafia pomiędzy dwie rzeczywistości, połączone mityczną postacią Golema. Ten symbol ożywionej materii staje się łącznikiem pomiędzy dwoma światami: realnym i duchowym.  Powieść ezoteryczna, oparta na symbolice kabały, tarota, a także legendzie o Golemie, stworzonym rzekomo w XVI wieku przez praskiego alchemika i rabina Jehudę Löw ben Bezalela. Niesamowita, żydowska dzielnica dawnej Pragi, zagadkowe wydarzenia, doskonale poprowadzona intryga i zaskakujące zakończenie. Zasłużone miano klasyka powieści grozy.

Czuły barbarzyńca (1973), Bohumil Hrabal

Jest to niekonwencjonalna powieść inspirowana postacią grafika-abstrakcjonisty Vladimira Boudnika (1924-68). To opowieść o przyjaźni i wspólnych poszukiwaniach nowych źródeł inspiracji – w knajpach, na ulicy, wśród zwyczajnych ludzi – a także historia narodzin hrabalowskiej estetyki i wizji świata. Opatrzona przez autora podtytułem „Teksty pedagogiczne”, przez kilkanaście lat funkcjonowała w obiegu niezależnym. Drugie wydanie legendarnej książki wybitnego czeskiego pisarza.

Nieznośna lekkość bytu (1984), Milan Kundera

Bez dwóch zdań: arcydzieło literatury światowej. Wydana po raz pierwszy w 1984 roku „Nieznośna lekkość bytu” jest najsłynniejszą powieścią Milana Kundery oraz swego rodzaju ukoronowaniem jego twórczości. Zbiegają się w niej wszystkie tematy, do których pisarz nieustannie powraca. Splot życiorysów kilku postaci (i psa), które na różne sposoby dochodzą do wniosku, że jedynym, co zostaje im dane, jest właśnie tytułowa lekkość. Miłość jest przypadkiem. To przypadek decyduje, że zakochujemy się właśnie w tej, a nie w innej osobie. Przypadek decyduje również o tym, czym zajmujemy się przez całe życie, kim jesteśmy, z jakimi ludźmi się stykamy. W epoce totalitaryzmu zaś czynnik losowy jest tym bardziej paradoksalny, im bardziej wszechwładny ustrój stara się go wyeliminować i narzucić obywatelom sztuczne ograniczenia. Pomiędzy tymi dwoma żywiołami – prawdziwym i wymyślonym – poszczególne biografie wirują jak folia na wietrze.

Utz (1988), Bruce Chatwin

Tym razem wybitny pisarz erudyta opowiada o Czechosłowacji lat sześćdziesiątych, widzianej zza żelaznej kurtyny.  Tytułowy Utz, tajemniczy niemiecki Żyd, mieszka w Pradze i jest właścicielem bezcennej kolekcji rokokowych figurek z porcelany. Gdy umiera, kolekcja przepada bez śladu, a narrator próbuje ją odnaleźć...  Pełna anegdot opowieść o wielkich kolekcjonerach, sekretach porcelany i socjalistycznej dyktaturze, odciskającej piętno na ludziach i na niegdyś wspaniałym mieście.

Inne miasto (1993), Michal Ajvaz

Pierwsza w Polsce książka „czeskiego Borgesa”, za to zawierająca aż trzy formy wypowiedzi, w których Ajvaz okazał się mistrzem: tom wierszy, zbiór opowiadań i powieść. Jan Gondowicz napisał o tej książce: Schulzowską osobność, wspartą równie świetnym umysłem i iście wizjonerską filozofią literatury, posiada pisarz czeski Michal Ajvaz. Z całym naciskiem powiadam, że Ajvaz to najwybitniejszy obecnie pisarz Europy Środkowej.

Austerlitz (2001), W. G. Sebald

Początek II wojny światowej. Pięcioletni Jacques Austerlitz trafia w transporcie dziecięcym do Wielkiej Brytanii. Tam adoptuje go rodzina walijskiego kaznodziei. W szkole chłopiec dowiaduje się, że jest Żydem i że opiekunowie zniszczyli wszystkie dokumenty poświadczające jego prawdziwe pochodzenie. 
Austerlitz w wieku dojrzałym rozpoczyna wędrówkę do czasów dzieciństwa. Czy będzie umiał wypełnić pustkę po utraconym życiu? 
W.G. Sebald podąża śladem człowieka boleśnie poszukującego swego miejsca. Losy Austerlitza są dla autora pretekstem do rozważań nad okrucieństwem, znaczeniem przypadku i historią minionego wieku. Sebald wirtuozowsko tworzy swoją opowieść na granicy gatunków literackich, mieszając fikcję z faktami.

Strefa cyrkowa (2005), Jáchym Topol

Dawna siedziba szlachecka na zachód od Pragi czeskiej, pierwowzór tytułowego zamku z powieści Franza Kafki, staje się sceną niezwykłych wydarzeń, których ramy czasowe zakreślają koniec drugiej wojny światowej i praska wiosna. Sierociniec prowadzony przez siostry zakonne zostaje przejęty przez milicję, a dzieci mają odebrać szczególną edukację: nowi gospodarze palą dawne książki, interpretują przeszłość na własny sposób. Nastoletni Rosjanin Ilja, którego najprawdopodobniej porzucili rodzice, staje się na skutek takiego wychowania sabotażystą. Do sierocińca docierają pogłoski o inwazji państw Układu Warszawskiego, wybucha panika i chaos. Kiedy wśród załogi jednego z wkraczających radzieckich czołgów Ilja dostrzega swojego ojca, postanawia zaciągnąć się jako tłumacz i przewodnik. Powieść Topola to wycieczka w głąb europejskiej przeszłości. Ironia autora i satyryczny ton powieści ani trochę nie umniejszają wnikliwości analizy. Perspektywę Ilji porównuje się do oglądu Oskara z Blaszanego bębenka Güntera Grassa.

Gottland (2006), Mariusz Szczygieł

Wybór znakomitych reportaży poświęconych Czechom, uwikłanym w czasy, w jakich przyszło im żyć. Czechosłowacja i Czechy — Gottland — to kraj horroru, smutku i groteski. „Gottland” Mariusza Szczygła nie ma nic wspólnego ze stereotypową opowieścią o kraju wesołków, zabijających czas przy piwie. Aktorka Lida Baarova — kobieta, przez którą płakał Goebbels; rzeźbiarz Otakar Szvec – twórca największego pomnika Stalina na kuli ziemskiej, który nim skończył dzieło, postanowił się zabić, autentyczna siostrzenica Franza Kafki, która do dziś żyje w Pradze; piosenkarka Marta Kubiszova, której komunistyczny reżim na 20 lat zabronił śpiewać i skasował nagrania z radiowych archiwów; legendarny producent obuwia Tomáš Bata, który stworzył kontrolowane przez siebie miasto na 10 lat przed pomysłami Orwella; pisarz Eduard Kirchberger, który stworzył siebie na nowo i został Karelem Fabianem oraz wielu innych – to bohaterowie tej książki. Poprzez ich barwne życiorysy Mariusz Szczygieł opowiada o czasach, w jakich przyszło im (i nam) żyć. Opowiada o wygórowanej cenie, jaką musieli zapłacić za pozornie nieważne decyzje, o tragicznym splocie przypadku i przeznaczenia, kształtującym życie całych pokoleń.

HhhH. Zamach na kata Pragi (2010), Laurent Binet

Historia o czeskich bohaterach i niemieckim kacie. Nagroda Goncourtów 2010. Kolejna po Łaskawych i Janie Karskim powieść, która wywołała burzliwą dyskusję we Francji. HHhH – Himmlers Hirn heisst Heydrich, mózg Hitlera nazywa się Heydrich. Reinhard Heydrich – „blond bestia”, „człowiek o sercu z żelaza” jak nazywał go Hitler – uchodził za „najniebezpieczniejszego człowieka w III Rzeszy”, „Archanioła Zła”. Był jednym z czołowych nazistów, prawą ręką Himmlera, współtwórcą koncepcji Ostatecznego Rozwiązania. Od 1941 roku jako gestapowski namiestnik z zamku na Hradczanach rządził okupowaną Czechosłowacją, zyskując kolejny krwawy przydomek: „rzeźnik z Pragi”. 27 maja 1942 dwóch czeskich spadochroniarzy wysłanych z Londynu, Josef Gabčik i Jan Kubiš przeprowadziło zamach na Heydricha, w wyniku którego poniósł śmierć. Operacja Anthropoid zakończyła się sukcesem, jednakże jej uczestnicy nie zdołali umknąć zemsty Hitlera.

Cmentarz w Pradze (2010), Umberto Eco

Powieść kryminalno-szpiegowska, której akcja rozgrywa się w XIX wieku.
Umberto Eco przedstawia w niej genezę okrytych złą sławą tzw. Protokołów Mędrców Syjonu, które stanowiły dla Hitlera jedno ze źródeł jego obłąkańczej idei zagłady Żydów i były elementem nazistowskiej propagandy.
Autor podkreśla, że oprócz głównego bohatera wszystkie postacie w książce są autentyczne.
Książka ukazała się 30 lat po "Imieniu róży" - debiutanckiej powieści profesora semiotyki.

Jakie tytuły dodalibyście do naszej listy?


komentarze [23]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
jacqueline 17.08.2016 16:31
Bibliotekarka

Czas i śmierć. Antologia czeskich opowiadań grozy z XIX i początków XX wieku. Śmieszne miłości


+ coś z YA: Córka dymu i kości Dni krwi i światła gwiazd

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
 Czas i śmierć. Antologia czeskich opowiadań grozy z XIX i początków XX wieku.  Śmieszne miłości  Córka dymu i kości  Dni krwi i światła gwiazd
lbadura 15.08.2016 11:36
Bibliotekarz

Moje dwa zdecydowane faworyty o współczesnej Pradzie to:

http://lubimyczytac.pl/ksiazka/160276/mafia-v-praze
http://lubimyczytac.pl/ksiazka/192287/mraz-prichazi-z-hradu

Niestety, jak na razie nie zostały przetłumaczone na język polski.

Zastanawiało mnie to trochę, że właśnie po napisaniu tych dwóch książek Vieweghowi pękła aorta.

Ciekawe jest to, że te dwie pozycje...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
mlakolak 14.08.2016 22:02
Czytelnik

Cmentarz w Pradze też powinien mieć chyba opis dotyczący książki Eco... :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
konto usunięte
14.08.2016 19:41
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

vAnitas 14.08.2016 12:59
Czytelniczka

Lubię te Wasze serie z krajami/miastami w tle. Był już może jakiś wpis o Norwegii, który przegapiłam, czy może dopiero jest w planach? ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać 16.08.2016 11:36
Administrator

Jeszcze nie było tekstu o Norwegii. Będziemy pamiętać o tej sugestii :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
vAnitas 16.08.2016 14:48
Czytelniczka

Z największą chęcią i ciekawością przeczytam! :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
nika1401 18.08.2016 11:16
Czytelniczka

Skandynawski raj. O ludziach prawie idealnych

Śnieg przykryje śnieg

Wiza do raju

Czytałaś może to? :)
Co prawda, ja nie czytałam ale mam w najbliższych planach, bo również lubię książki z kulturą/miastami w...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
 Skandynawski raj. O ludziach prawie idealnych  Śnieg przykryje śnieg  Wiza do raju
vAnitas 18.08.2016 13:56
Czytelniczka

Akurat tych nie, ale poluję na "Skandynawski raj...", tyle, że jak już gdzieś jest to za masakryczne ceny. :(

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
kyriake 13.08.2016 23:51
Czytelnik

Książki Vieviegha :) I Hakla, choć po polsku nie ma za wiele. Ale w Pradze łatwo dostać w oryginalnym języku ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Zuba 13.08.2016 20:38
Czytelniczka

Z "Austerlitz" się coś komuś pozajączkowało, i to mocno.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Allie 17.08.2016 14:15
Czytelniczka

Nie do końca; Praga jest jednym z miejsc, które odwiedza bohater w tej książce.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Zuba 17.08.2016 14:24
Czytelniczka

O, nie wiedziałam.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
ElishaLee 13.08.2016 14:06
Czytelniczka

A tak z innej beczki:
Akcja Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic
po części toczy się w Pradze.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
 Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic
ems 03.11.2016 17:15
Bibliotekarz

Powiedziałbym, ze w bardzo dużej części.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
allison 13.08.2016 12:48
Czytelniczka

A ja polecam Praga. Miasto magiczne. Spacerownik historyczny - przewodnik przetestowany w praktyce, do którego wróciłam niedawno, by tym razem odbyć sentymentalną podróż z książką:)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
 Praga. Miasto magiczne. Spacerownik historyczny
Między sklejonymi 13.08.2016 12:20
Bibliotekarka

Em... Nie żeby coś, ale "Cmentarz w Pradze" ma opis "Gottlandu" ;) Choć w sumie bardzo interesująco rozmija się to z właściwą treścią książki :P Aczkolwiek i jej obecność tutaj nieco naciągana, bo w Pradze akcja nie dzieje się ani przez moment.
Ze swojej strony dorzuciłabym jeszcze Kabalista z Pragi, bo w ciekawy sposób rozwija ...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
 Kabalista z Pragi  Golem
LubimyCzytać 16.08.2016 11:37
Administrator

Dziękujemy za uwagę - opis poprawiony ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się