Charles Dickens i noże

Zastosujmy kolejność chronologiczną i zacznijmy od pisarza, który tworzył spośród wszystkich autorów umieszczonych w zestawieniu najdawniej, czyli od Charlesa Dickensa. O tym, że ten jeden z najbardziej cenionych twórców epoki wiktoriańskiej nie lekceważył przesądów, mogliśmy się przekonać m.in. w roku 2012, gdy na jednej z aukcji wystawiono pierwsze wydanie „Dawida Copperfielda” (z 1850) z ciekawą dedykacją dla „Brooksa z Sheffield”. Owym Brooksem był konkretnie William Brooks, właściciel firmy William Brookes and Sons właśnie z Sheffield. Dlaczego jednak pisarz podarował tak cenny egzemplarz zupełnie sobie nieznanemu mężczyźnie?

Zrobił to tuż po tym, jak niespodziewanie otrzymał od niego list. Jego nadawca poczuł się urażony użyciem w powieści przezwiska „Brooks od Sheffield”, ponieważ bardzo przypominało ono nazwę jego firmy. Autor „Dawida Copperfielda” odpowiedział jednak, że nie miał nawet pojęcia, że taka firma istnieje, a użyte przez niego słowo miało kojarzyć się z angielskim brook, czyli „potok”, ale również „tolerować”, „znosić” – pan Murdstone, jeden z bohaterów powieści, był właśnie przekonany, że będzie musiał znosić Copperfielda z Sheffield, by zdobyć serce jego matki. Dla Williama Brooksa to wyjaśnienie okazało się wystarczające, więc w podziękowaniu wysłał Dickensowi komplet sztućców. Niestety, prezent nie okazał się trafiony, właśnie przez wiarę pisarza w przesądy – uważano bowiem, że jeśli dostaniesz od kogoś nóż, to twoje relacje z osobą cię nim obdarowującą ulegną znacznemu pogorszeniu. Jako że pisarz tego nie chciał, również wysłał właścicielowi firmy prezent – pierwsze wydanie „Dawida Copperfielda” z dedykacją dla „Brooksa z Sheffield”. W 2012 roku dom aukcyjny Sotheby’s sprzedał ten egzemplarz za 135 500 funtów.

Dickens był również przekonany, że tylko jeśli będzie spał z twarzą zwróconą w kierunku północnym, zdoła utrzymać swoją twórczość na wysokim poziomie. Dlatego też, podróżując gdzieś, zawsze brał ze sobą kompas, by mieć pewność, że układa się do snu w odpowiednim kierunku.

Elizabeth Barrett Browning i duchy

Elizabeth Barrett Browning nie jest współcześnie w Polsce bardzo znana, jednak za życia była cenioną poetką w swojej pierwszej ojczyźnie – Wielkiej Brytanii oraz w swoim drugim i ukochanym domu – we Włoszech. Gdy w 1850 roku zmarł William Wordsworth, poeta-laureat, czyli powoływany przez króla bądź królową Anglii oficjalny poeta dworski, to właśnie ją wymieniano jako tę twórczynię, która najprawdopodobniej go zastąpi (tytuł poety-laureata przypadł jednak ostatecznie Alfredowi Tennysonowi). Barrett Browning poruszała w swoich wierszach takie kwestie jak prawa kobiet, prawa dzieci, konieczność zniesienia niewolnictwa, sama – co nie zdarzało się w epoce wiktoriańskiej bardzo często – wyszła za mąż po 30. roku życia, urodziła dziecko w wieku 43 lat. Można więc powiedzieć, że pod wieloma względami wyprzedzała swoje czasy, jednak w choć jednym przypadku była zdecydowanie dzieckiem swojej epoki – wierzyła w duchy i chętnie urządzała w swoim domu seanse spirytystyczne. Barrett Browning była wielką miłośniczką ówczesnego medium – Daniela Douglasa Home’a. W liście do innej pisarki, swojej przyjaciółki, Harriet Beecher Stowe poetka wspominała, że podczas jednego z seansów dotykały ją widzialne i niewidzialne dłonie, że słyszała nieokreślone głosy i widziała ruszający się stół. Dodała także, że boli ją sceptyczne podejście niektórych osób do spirytualizmu i wyraziła nadzieję na zmianę tego stanu rzeczy. Jedną z osób negujących skuteczność spirytystów był sam mąż twórczyni, również poeta, Robert Browning, który w poemacie „The Medium” w dość brutalny sposób rozprawił się z poczynaniami wspomnianego wcześniej medium – pana Home’a. Utwór został jednak wydany po śmierci Elizabeth Barrett Browning.

Truman Capote i jego lista rzeczy, których nie może

Truman Capote sam mawiał, że „lista rzeczy, których »nie chce« i »nie może«” jest bardzo długa i nazywał siebie „dziwnym facetem”. Miał wiele zwyczajów, które – jak przyznawał – utrudniały mu życie. Odmawiał podróżowania samolotem, w którym znajdowały się dwie zakonnice (a one ponoć przynoszą pecha). Nie zaczynał również ani nie kończył pisania książek w piątki, choć nie wiadomo, czy to dlatego, że uważał ten ulubiony przez wiele osób dzień tygodnia za pechowy. Jednak swego rodzaju amuletem, który miał przynosić pisarzowi szczęście, był kocyk z dzieciństwa – otulał się nim ponoć zawsze, gdy świat wokół zaczynał go przerażać. Autor „Śniadania u Tiffany'ego” i „Z zimną krwią” mówił, że zdarzało się to bardzo często. Jak zdradził w wywiadzie dla „The Paris Review”, który przeprowadzono z nim w 1957 roku:

Isabel Allende i ósmy dzień miesiąca

Większość przesądów związana jest z koniecznością unikania osób, przedmiotów, numerów, które mogłyby spowodować nieszczęście: lepiej uważać, by na swojej drodze nie spotkać czarnego kota, nie wynajmować pokoju numer 13 w hotelu, a trzynastego dnia miesiąca, tym bardziej, jeśli wypadnie on w piątek, najbezpieczniej w ogóle nie wychodzić z domu. Isabel Allende wierzy natomiast w przesąd, mający jej zapewnić powodzenie. Jest on związany z jej debiutancką książką, którą chilijska autorka zaczęła pisać 8 stycznia 1981. Pierwotnie miał być to list do zmarłego dziadka, który ostatecznie przerodził się w „Dom duchów”. Teraz wszystkie swoje dzieła Allende rozpoczyna pisać właśnie 8 stycznia – nawet jeśli jakiś pomysł przyjdzie jej do głowy kilka miesięcy wcześniej, czeka aż do pierwszego miesiąca następnego roku. Początkowo chciała to robić na przekór pierwszej książce, z czasem jednak zaczęła go doceniać. Jak zauważa w wywiadach, dzięki temu sposobowi może zacząć pracę w samotności, bo wszyscy wiedzą, że tego dnia nie można jej przeszkadzać.

Jak pisarka zaznaczyła w wywiadzie dla „Harvard Business Review”:

Stephen King i liczba 13

Jako że ten artykuł ukazuje się w piątek trzynastego, to nie można nie wspomnieć i o tej wyjątkowej liczbie. Nie wiadomo dlaczego akurat ten dzień uznano za pechowy, jednak jedna z hipotez mówi o pewnym wydarzeniu z 13 października 1307 roku. Właśnie wtedy król Francji Filip IV rozkazał aresztować templariuszy, niesłusznie oskarżonych o herezję, bałwochwalstwo i sodomię. Uwięziono ich prawdopodobnie dlatego, że władca miał u nich niemałe długi, których nie chciał spłacać. Podobno tuż przed spaleniem na stosie Jacques de Molay, ostatni wielki mistrz zakonu, przeklął zarówno króla Filipa IV, jak i papieża Klemensa V. Obaj panowie zmarli w następnym roku. O przesądzie związanym z 13 dniem miesiąca długo nie było słychać, aż w XX wieku powrócił on do Europy, ale nie tylko.

Jedną z osób, które cierpią na triskaidekafobię, czyli lęk przed liczbą 13, jest Stephen King. Autor nigdy nie kończy czytać lub pisać książki na stronie 13 lub nawet jej wielokrotności. Kłopotliwe są dla niego również takie liczby jak 94 czy 382, ponieważ – po dodaniu ich do siebie – również otrzyma się 13. Lisa Rogak, autorka biografii pisarza pt. „Haunted Heart: The Life and Times of Stephen King” przywołuje w swojej książce słowa słynnego autora horrorów na ten temat:

Amerykański pisarz nie lubi też latać samolotem, więc gdy tylko jest to możliwe, wybiera samochód. Auto daje mu poczucie większej kontroli w sytuacji ewentualnego wypadku, a w samolocie pozostaje zdany na innych. Podczas lotu King ma zawsze nadzieję, że „pilot nie dozna udaru mózgu i nie umrze za sterami”.

A jak jest w waszym przypadku? Jesteście przesądni? Ja urodziłam się 13 dnia miesiąca, więc może z tego powodu nie wierzę w to, że dany dzień, przedmiot czy liczba przynoszą (nie)szczęście.