Średniowieczny mistrz literatury

Dante Alighieri jest jednym z najważniejszych włoskich twórców średniowiecza. Zostawił po sobie wiele wierszy i traktatów, w tym poemat „Boska Komedia”, swój najbardziej znany utwór, będący szczytowym osiągnięciem ówczesnej literatury i do dzisiaj należący do światowej klasyki. Napisany w całości po włosku (Dante był orędownikiem tworzenia w językach narodowych) przedstawia wizję wędrówki poety przez Piekło, Czyściec i Raj. Utwór ten powstał jako miłosny hołd dla zmarłej ukochanej autora, Beatrycze. „Boska komedia”, będąca syntezą średniowiecznej myśli filozoficznej, historycznej i teologicznej, wywarła ogromny wpływ na kulturę europejską, a jej ślady widać zarówno w licznych odniesieniach malarskich i muzycznych, jak i w literaturze, by wspomnieć chociażby „Nie-boską komedię” Krasińskiego. Wpływ ten trwa do czasów współczesnych, gdyż poemat Dantego wymieniany jest jako inspiracja dla filmowców, twórców muzyki rozrywkowej, a nawet gier komputerowych. Specjalny List apostolski z okazji 700. rocznicy śmierci Dantego przygotował papież Franciszek.

Niestety, od czasów średniowiecznych nie zachowało się w dobrym stanie wiele rękopisów włoskiego poety. Nie istnieje także żaden kompletny manuskrypt jego największego dzieła. Właśnie dlatego tak ważne jest znalezisko brytyjskiej zakonnicy Julie Bolton Holloway.

Rękopis ukryty w bibliotece

Julie Bolton Holloway to zakonnica i historyczka, zajmująca się na co dzień pracami nad twórczością włoskiego pisarza i polityka Brunetto Latiniego. Autor „Skarbca wiedzy” był nazywany przez Dantego jednym ze swoich mistrzów, a zarazem umieścił go w swojej „Boskiej komedii”, chociaż chyba nie w takiej formie, o jakiej Latini marzył. Alighieri znalazł dla niego miejsce w VII kręgu piekła, razem z cudzołożnikami; którego".---#---Alighieri znalazł dla niego miejsce w VII kręgu piekła, razem z cudzołożnikami; powód dla którego tak się wydarzyło nie został nigdy wyjaśniony.---#---powód, dla którego---#---powód dla którego">powód, dla którego tak się wydarzyło, nie został nigdy wyjaśniony.

Lecz jeszcze przed napisaniem „Boskiej komedii” Dante był uczniem Brunetto Latiniego. Brytyjka natknęła się na pisma Dantego, zajmując się badaniami nad Latinim - były one ukryte wśród innych manuskryptów w jednej z bibliotek. Studiując prace uczniów Brunetto Latiniego, zauważyła zestaw pism napisany na tańszym pergaminie (przyszły autor „Boskiej Komedii” nie pochodził z bogatej rodziny), a także z użyciem kroju pisma przypominającego „Cancellarescę”; używania tego włoskiego pisma miał rzekomo nauczyć Dantego jego ojciec, Alighiero di Bellincione, pracujący jako drobny lichwiarz. Ponadto, dwa z odkrytych przez Holloway rękopisów posiadają rysunek kwadratu nałożonego na okrąg, co później Dante wykorzystał do opisania swojej wizji Boga w „Boskiej komedii”. Odkryte przez Holloway pisma muszą zatem pochodzić z lat 1280-90, gdy Dante był uczniem Latiniego we Florencji.

Jak zauważyła Holloway, rękopis Dantego jest przykładem jego wczesnych szkolnych prób literackich, ale napisanych we wspaniałym stylu po toskańsku, czyli w języku, którego używał Alighieri.

O kolejnych odkrywanych rękopisach znanych pisarzy mamy okazję pisać w lubimyczytać.pl regularnie, tak jak w artykułach o powieści japońskiego pisarza Shūsaku Endō, dokumentach Isaaca Newtona, czy maszynopisie Anthony'ego Burgessa. Takie odkrycie jak to we Florencji utwierdzają nas w przekonaniu, że historia literatury skrywa przed sobą jeszcze dużo tajemnic.

[aj]