„Odmęt” – opisać zbrodnie, zrozumieć zło

Kradzieże, gwałty, rozboje, morderstwa. Dowiadujemy się o nich z głośnych nagłówków w gazetach i czołówkach portali informacyjnych. Dziennikarze kreują rzeczywistość, która niekiedy przypomina piekło. Choć osobiste dramaty sprawiają, że współczesność bywa piekłem. Damian Wolczuk, reporter, którego poznajemy w „Odmęcie”, pierwszej części cyklu Jacka Łukawskiego, ma ogromnego pecha. Prywatne życie dziennikarza wali się w gruzy, niedługo później traci pracę, a na dodatek przegrywa proces o zniesławienie. W poszukiwaniu drugiej szansy rusza więc do Krakowa, gdzie planuje zacząć nowe życie. Nie jest mu jednak dane tam dotrzeć. Przymusowa wizyta w miejscowości Chęciny okazuje się dla niego tematem śledztwa. W jaki sposób zrozumieć, a następnie opisać zło, które podobno czai się w ukryciu?

Książki kryminalne Łukawskiego mogą stanowić zaproszenie dla koneserów gatunku, ale także czytelników poszukujących wartości – rozrywkowych, filozoficznych – w literaturze jako takiej.

Psychologia, realizm, czyli logika kryminału

„Odmęt” to bardzo ciekawie wykreowany świat, w którym autor kreśli wielowątkową intrygę kryminalną. Tajemnica związana z przeklętymi zwłokami sprzed kilkuset lat, religijne konflikty, legendy i podania, a także przerażający obraz zabójcy. Jacek Łukawski tworzy fikcję, która jest przerażająca, ale równocześnie prawdopodobna. Zwraca na to uwagę zresztą sam autor, deklarując: „Bardzo duży nacisk kładę na logikę, konsekwencję i realizm. Staram się, aby kreowany w powieści świat był w jak największym stopniu spójny, a motywacje i zachowania bohaterów były konsekwentne, by kształtowały je charakter postaci, wzajemne interakcje i rozwój wydarzeń”. Trzeba też przyznać, że „Odmęt” jest wewnętrznie spójny, a istotnym elementem całości jest doskonały research. Autor z wyczuciem nakreślił topografię, kulturalno-religijny kontekst, odtworzył prawdopodobną rzeczywistość, w której śmierć potrafi przybrać naprawdę niecodzienną formę.

„Podszept” – jak uciszyć lęki i strach?

W naszych decyzjach niekiedy kierujemy się prostymi emocjami. Intuicją, dzięki której możemy określić prawdopodobnie najlepsze rozwiązania. Zwłaszcza gdy stawką jest nasze życie, bezpieczeństwo najbliższych. Ale czy zawsze? Jak reagować na sytuacje kryzysowe, kiedy niebezpieczeństwo wynika ze świata, którego nie rozumiemy, świata wirtualnej rzeczywistości, w której anonimowo popełniane przestępstwa burzą spokój codzienności? Jacek Łukawski zdradza nam, jaki był właściwie pomysł wyjściowy na spisanie najnowszej książki.

Warsztat pracy, metodyczne prowadzone śledztwa

Śmierć młodziutkiej kieleckiej influencerki sprawia, że prokurator Arkadiusz Painer, główny bohater cyklu kryminalnego, będzie musiał zmierzyć się z technologią i światem, których nie zna i nie rozumie. Jacek Łukawski postarał się jednak o to, żeby Painer działał w ramach pracy zespołowej. Zyskuje na tym charakter powieści – realistyczna forma, prawdopodobny przekaz, ponownie świetny research. Dorota Kowalska, uważana za najlepszą technik kryminalną w okolicy, a także Dariusz Kryński, który po raz pierwszy stanie na czele zespołu dochodzeniowego, jak również informatyk z wydziału do walki z cyberprzestępczością, sprawiają, że zespół ekspertów stanowi kolejny wyróżnik powieści.

„Ze względu na fakt, iż nigdy nie miałem zawodowo do czynienia z organami ścigania, to do napisania pierwszego kryminału przygotowywałem się około rok. Przede wszystkim nawiązałem kontakt z osobami, które pracują lub pracowały w policji, sądzie i prokuraturze. Korzystałem z pomocy lekarza, historyka, regionalisty i kilku innych osób, z którymi konsultowałem problematyczne kwestie. Odwiedziłem również wszystkie miejsca, gdzie toczy się akcja” – tłumaczy nam Jacek Łukawski. Czy to znaczy, że praca nad powieścią nie nastręczała żadnych trudności? Okazuje się, że twórca świadomy wyzwań korzystał z wypracowanych wcześniej wzorów.

Dla wielu autorów bardzo istotny jest czas fazy koncepcyjnej nad tytułem. Określenie ram świata przedstawionego, swoistej mitologii, zasad, które panują w miejskiej dżungli, wreszcie wskazania na swoiste modus operandi zbrodniarza, jak i filozofię przedstawicieli organów ścigania. Wspomina zresztą o tym autor, który zaznacza: „Nie da się ukryć, że bardzo poważnie traktuję ten etap pracy nad książką, wychodząc z założenia, że najlepiej pisać o tym co się zna, lub chociaż rozumie. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że mógłbym nie poświęcać tak dużej ilości czasu na przygotowania, po prostu omijając sprytnie niektóre kwestie, ale cóż… Ja po prostu to lubię. Lubię solidne przygotowanie, przyswajanie nowej wiedzy i rzetelność. Jako czytelnik zawsze ceniłem merytorykę, więc cenię ją też jako autor”. A jakim autorem jest tak naprawdę?

Autorski głos – kryminalny świat Jacka Łukawskiego

Jacek Łukawski urodził się w Kielcach, z zawodu jest grafikiem komputerowym. Gdy miał więcej wolnego czasu, machał mieczem i strzelał z dział czarnoprochowych. W przeszłości działał w ramach organizacji strzeleckiej, brał udział w zawodach sprawnościowych i ćwiczył karate. Do tej pory był kojarzony przede wszystkim z literaturą spod znaku fantastyki, jednak świadomość gatunkowych wzorców, a także erudycja pozwoliły mu przekroczyć granice konwencji. Jacek Łukawski podkreśla zresztą, że ważne jest dla niego poszukiwania – droga i cel.

„Odmęt” i „Podszept” – gra na emocjach odbiorców

Literatura kryminalna stanowi jeden z najpopularniejszych gatunków na polskim rynku wydawniczym. Gwarantem sukcesu może być warsztatowa sprawność, interesujący pomysł wyjściowy – zarówno na bohatera, jak i złoczyńcę, a potem prawo serii i gra na emocjach. Czy kryminały mogą stanowić odbicie naszej rzeczywistości? „Żadnej konwencji nie postrzegam jako sztywnej, więc również od kryminalnej nie oczekuję, że będzie zakotwiczona w rzeczywistości. Jako czytelnik jestem otwarty na eksperymenty i nie boję się po nie sięgać. Oczekuję tylko, by były zrealizowane sprawnie i konsekwentnie. Natomiast jako autor pozostaję przy dobrze znanych realiach, co prawdopodobnie wynika z tego, że wcześniej pisałem fantastykę. Po kilku latach tworzenia epickich światów, teraz największą przyjemność czerpię z precyzyjnego wplatania fabularnej fikcji w otaczającą nas rzeczywistość” – podkreśla Łukawski.

„Podszept” stanowi również komentarz do szeroko dyskutowanego zagadnienia postępu i rozwoju nowych technologii. Jak sam autor podkreśla, jest zafascynowany tym, co dziś możemy osiągać dzięki nauce i ekscytuje go myśl o przyszłości. „Zdaję sobie oczywiście sprawę z tego, że dla niektórych ludzi ten skok technologiczny, którego jesteśmy świadkami i uczestnikami, jest niepokojący, a nawet przerażający, ale uważam taki lęk za nieuzasadniony” – mówi Łukawski. „Każda nowa technologia czy wynalazek jest w swojej istocie neutralnym narzędziem i tylko od nas zależy, czy wykorzystamy go do dobrych czy złych celów. Tak jak młotek. Z pewnej perspektywy niepokój związany z postępem jest tak samo słuszny, jak niepokój związany z posiadaniem młotka”.

„Odmęt” oraz „Podszept” to propozycje dla zdeklarowanych fanów gatunku. Wzory zapisane w fabule pozwalają zrozumieć intencje autora, częściowo odgadnąć intrygę, ale zagwarantowane są również niespodziewane zwroty akcji. Umierają kolejne osoby, tymczasem w zespole śledczych dochodzi do konfliktu. Morderca ciągle wyprzedza policjantów o krok, a sprawę dodatkowo komplikuje rosnące zainteresowanie mediów. Wreszcie Painer musi wybierać – postąpić wbrew woli zwierzchników czy wbrew prawu. Moralne rozstrzygnięcia i prowokujące spojrzenie na etykę to wyróżnik cyklu Łukawskiego, który nie powiedział jeszcze ostatniego słowa w kontekście literatury spod znaku zbrodni. „Aktualnie pracuję nad dwiema pozycjami. Pierwszą jest thriller psychologiczny, którego akcja rozgrywa się współcześnie w niewielkiej miejscowości w okolicach Kielc. Druga jest natomiast literaturą faktu i dotyczy zbrodni sprzed lat. Chciałbym, aby obie książki pojawiły się w przyszłym roku, ale na obecnym etapie nie jestem w stanie tego zagwarantować”.

Książka „Podszept” jest już dostępna w księgarniach internetowych.

Inni o książce „Podszept”

Przeczytaj fragment książki „Podszept”

Podszept

Issuu is a digital publishing platform that makes it simple to publish magazines, catalogs, newspapers, books, and more online. Easily share your publications and get them in front of Issuu's millions of monthly readers.

Tekst na podstawie cyklu „Krąg Painera” we współpracy z Wydawnictwem Czwarta Strona Kryminału"