Dziesięć lat samotności

Jest rok 2005, Patryk i Jędrek mają po osiemnaście lat. W weekendy jeżdżą po Polsce i podając się za poszukiwaczy talentów wykorzystują naiwne nastolatki. Swoje wyprawy nazywają Łowami. Kilka miesięcy po ostatnich Łowach Patryk budzi się w ciemnym lochu.  Od tej chwili jego dni, tygodnie, miesiące i lata zlewają się w ciąg cierpienia, głodu i doprowadzającej do szaleństwa ciszy. Pozbawiony kontaktu z ludźmi Patryk żyje już tylko wspomnieniami i stopniowo popada w obłęd. W swoim osamotnieniu ostatecznie nie wie, czy można jeszcze nazywać go człowiekiem.

Czy po takich doświadczeniach można wrócić do normalnego życia? Kto i dlaczego skazał go tak okrutne cierpienie? Czy po dziesięciu latach w zamknięciu może nadal liczyć na swoich bliskich i najlepszego przyjaciela? Czy ktoś jeszcze o nim pamięta?

Z człowieka w bestię

„Zapomniany” jest historią pełną cierpienia, brutalnych zbrodni i żądzy zemsty. Jest też opowieścią o tym, co z człowiekiem robi samotność – ta dosłowna i ta emocjonalna. O tym, jak bezradność potrafi obudzić w człowieku zdolność do czynów, o które sam by się nie podejrzewał. O tym jak bardzo potrzebujemy w życiu obecności innych ludzi i co właściwie świadczy o człowieczeństwie. O tym, ile potrafimy znieść, żeby przetrwać.

To nie pierwszy raz, kiedy literatura więzi czytelnika razem z bohaterem. „Hrabia Monte Christo” Dumasa odchodził od zmysłów w lochu, Paul Sheldon z „Misery” Kinga walczył o przetrwanie zamknięty przed światem przez szaloną Annie Wilkes. Rzadko jednak mamy do czynienia z tak głęboką i dosłowną samotnością, jak w „Zapomnianym”. Patryk przez dziesięć lat nie słyszy głosu drugiego człowieka, nie widzi ludzkiej twarzy, nie ma żadnego kontaktu ze światem zewnętrznym i niczego poza własnymi myślami, co zajęłoby jego umysł. Towarzyszymy mu w popadaniu w obłęd, głodzie, tęsknocie, fizycznym cierpieniu. Obserwujemy, jak brak kontaktu z innymi osobami odbiera mu człowieczeństwo. Patrzymy, jak osoba przeradza się w zwierzę, pozbawioną ludzkich odruchów dziką bestię.

Logika przestępcy

Adrian Bednarek

zdecydował się opowiadać tę historię zmieniając co jakiś czas punkt widzenia. Czytelnik poznaje wersję wydarzeń z perspektywy bohaterów o zupełnie różnych wrażliwościach i odmiennych zestawach doświadczeń. Każde z nich ma swoje powody do zachowań na granicy nie tylko prawa i moralności, ale w ogóle człowieczeństwa. Łączy ich samotność i decyzje, przez które czasami naprawdę trudno czuć do nich sympatię, czy chociaż współczucie. Autor wprowadza nas w umysł osób, którym nieobce są gwałty, przemoc i morderstwa. Pokazuje świat ich oczami, wciąga czytelnika w sam środek popełnianych zbrodni.

Ta książka ma prawo budzić dyskomfort. Jednocześnie jest coś fascynującego w tym, jak ludzcy są bohaterowie w swojej degeneracji, jaką logiką się posługują, jak przekonujące usprawiedliwienia można znaleźć dla ich okrucieństwa.

Nieprzyjemne myśli

Mroczny świat „Zapomnianego”  wciąga nie tylko dzięki psychologicznemu realizmowi postaci. Bednarek zadbał szczegóły, które przenoszą czytelnika w konkretne miejsca i czas. W retrospekcjach z młodości Patryka i Jędrka towarzyszymy im na randkach w McDonaldzie, w pierwszych galeriach handlowych, wśród nastolatek zachłyśniętych ciuchami z Zary i zapatrzonych w magazyn „Bravo” jak w wyrocznię. Na szarych blokowiskach, w zaniedbanych kamienicach i kontrastujących z nimi osiedlach luksusowych domków millenialsi poczują się jak u siebie. Ścieżka dźwiękowa: Paktofonika na zmianę z Destiny's Child sama się nasuwa, Jędrek nie musi ich nucić. Bednarek bez wysiłku, prawie od niechcenia operuje namacalnymi skojarzeniami. W ten sposób wciąga w świat swoich bohaterów, pogłębia zaangażowanie, sprawia, że czytelnik wczuwa się w postaci. Co jest przewrotne, bo współodczuwanie z nimi nie jest przyjemne. W ich głowach nie dzieją się miłe dla odbiorcy rzeczy.

Uwaga: realistyczna przemoc i gwałty

Wrażliwe osoby będą mieć problem z tą książką. Adrian Bednarek poszedł na całość. Motyw wieloletniego uwięzienia i jego konsekwencji to tylko wierzchołek góry lodowej. „Zapomniany” jest pełen przemocy seksualnej (również wobec osób nieletnich), brutalności i najgorszych aspektów ludzkiej fizjologii. Z języka niektórych postaci bije głęboka pogarda wobec kobiet, ich ostateczne uprzedmiotowienie.

Oczywiście, po literaturze tego gatunku zawsze można się spodziewać mocnej akcji i ciężkiego języka. W „Zapomnianym” perspektywa zwyrodnialca jest jednak podana w  ekstremalnie przekonujący sposób. Niezależnie od dostarczonego przez autora kontekstu (czy wręcz usprawiedliwienia) popełnionych zbrodni – Bednarek przedstawia je na tyle realistycznie, że osobom wyczulonym na wspomnianą tematykę należy się ostrzeżenie.

Adrian Bednarek w głowie mordercy

Adrian Bednarek opowiada w wywiadach, że mroczne historie intrygowały go od dawna – do tego stopnia, że w wieku 28. lat zaczął tworzyć własne. W 2020 roku mówił o 23. gotowych powieściach, z których światło dzienne ujrzało dotąd 14. Większość z nich to thrillery psychologiczne i kryminały, nie brakuje też elementów erotyki. Ulubieni główni bohaterowie Bednarka to czarne charaktery: mordercy, gangsterzy, porywacze. Twierdzi, że stworzone przez niego postaci w trakcie pisania żyją własnym życiem, same się rozwijają i potrafią go zaskoczyć.

„Zapomniany” wraca do motywów znanych z wcześniejszych powieści Bednarka. Autor niejednokrotnie pokazał, że doskonale odnajduje się w tematach zbrodni, psychopatów i wieloznacznych moralnie sytuacji. Już w serii o Kubie Sobańskim (m.in. „Pamiętnik Diabła”) wprowadzał czytelników w umysł seryjnego mordercy. Jego bohaterowie to równie często zepsute moralnie dzieciaki z bogatych domów, co ludzie skrzywdzeni, szukający zemsty. Bednarek nie boi się też dawać znaczących ról kobietom – to Diana odkrywa w „Zapomnianym” najmroczniejsze tajemnice. Jest silna, zdeterminowana i nie cofa się przed niczym, tak jak bohaterki wcześniejszej powieści Bednarka: Pola i Ewa z „Córeczek”.

Najmroczniejsza książka

Chociaż tematyka brutalnych zbrodni i ciemnej strony ludzkiej natury nie jest dla Adriana Bednarka niczym nowym, w posłowiu do „Zapomnianego” przyznaje, że pisanie tej książki było dla niego wyjątkowo trudnym doświadczeniem. Wspomina, że tworząc sceny w lochu przeżywał z bohaterem autentyczny głód i wycieńczenie. Opowiada, że miał problemy z nanoszeniem poprawek do tekstu, bo powrót do mrocznych umysłów Patryka i Jędrka budził w nim skrajne emocje. Powołał do życia postaci, których ostatecznie sam się obawiał.

Z podobnym problemem zmierzy się czytelnik. „Zapomniany” dostarcza szeroką paletę emocji. Ten psychologiczny thriller pełen jest dylematów moralnych, dramatów i przeciwieństw losu, które budzą autentyczne współczucie. Jednocześnie akty bestialstwa są tu opisane tak dosłownie, że trudno powstrzymać wstręt. Fizjologiczne szczegóły, których Bednarek nie oszczędza powodują obrzydzenie. Bohaterom „Zapomnianego” bez problemu da się współczuć, można czuć do nich sympatię i kibicować im w walce. Ale równie łatwo będzie ich znienawidzić.

Zmiany, jakie zachodzą w bohaterach, bezwzględna żądza zemsty, nastrój zagrożenia, tajemnicy, narastającego cierpienia – to wszystko oddane jest w tym mrocznym thrillerze wyjątkowo sugestywnie. Atmosfera w „Zapomnianym” jest tak gęsta, że można ją kroić nożem.

Adrian Bednarek – urodzony w 1984 roku w Częstochowie. Zapalony fan sportu żużlowego. Uwielbia pisać historie, w których głównymi bohaterami są skomplikowane czarne charaktery. Autor docenionych przez czytelników serii thrillerów o Kubie Sobańskim („Pamiętnik Diabła”, „Proces Diabła”, „Spowiedź Diabła”, „Wyrok Diabła”), prawniku i seryjnym mordercy z Krakowa, a także o Oskarze Blajerze, pisarzu opowiadań kryminalnych z Częstochowy („Inspiracja”, „Obsesja”, „Fascynacja”). Opublikował również powieści „Skazany na zło”, „Pasażer na gapę” i „Córeczki”. Pisanie uważa za swój największy nałóg.

Przeczytaj fragment książki „Zapomniany”:

Zapomniany

Issuu is a digital publishing platform that makes it simple to publish magazines, catalogs, newspapers, books, and more online. Easily share your publications and get them in front of Issuu's millions of monthly readers.

Książka „Zapomniany” jest już dostępna w sprzedaży.

Artykuł na podstawie powieści „Zapomniany”, we współpracy z wydawnictwem Zaczytani