Europejska Noc Literatury w tym roku odbędzie się już po raz dziewiąty. To organizowane w różnych miastach kontynentu święto czytelników, podczas którego mogą oni wysłuchać interpretacji znakomitej prozy w wykonaniu wybitnych twórców kultury, a przy okazji odwiedzić przestrzenie miast, które często na co dzień nie są dostępne dla zwiedzających. Najbliższa wrocławska edycja odbędzie się 29 sierpnia w okolicach ronda Powstańców Śląskich. Organizatorzy niedługo podadzą informacje o dokładnych adresach miejsc, w których odbędzie się czytanie wybranych fragmentów, a także nazwiska osób, które podejmą się ich interpretacji.

Kuratorem wydarzenia jest w tym roku dziennikarz literacki i pisarz Max Cegielski. To właśnie on jest autorem koncepcji tematycznej Europejskiej Nocy Literatury 2020, która odbędzie się pod hasłem „Podróż”.

Kluczem doboru tekstów nie będzie ani ich gatunek (powieść czy reportaż), ani data wydania (w programie pojawią się zarówno nowości, jak i literackie klasyki) – zamiast tego wybrane książki połączy motyw szeroko pojętej podróży, przemieszczania się, spaceru i wyprawy, zmiany miejsca pobytu, emigracji, ucieczki, turystyki, komunikacji. Czytane fragmenty ułożą się w mapę zakątków, dziejów i gatunków literackich Europy.

Kluczem doboru nie jest data powstania książki, ani to czy możemy włożyć ją do szufladki z napisem „fiction” czy „non fiction”. Nie chodzi o wybór znanych bestsellerów, czy odwrotnie, niszowych, ambitnych narracji – wyjaśnia koncepcję programową Max Cegielski. – Wybrałem różnorodne teksty, w których bohaterowie bądź autorzy, narratorzy są w ruchu, przyglądają się uważnie mapom, otoczeniu, podróżują i filozofują, starają się zrozumieć świat.

Oto 10 książek tegorocznej edycji Europejskiej Nocy Literatury:

• „Czarodziejska góra” Tomasza Manna, Wydawnictwo MUZA SA,
• „Granica. Na krawędzi Europy” Kapka Kassabova, Wydawnictwo Czarne
• „Leksykon miast intymnych” Jurija Andruchowycza, Wydawnictwo Czarne
• „Lato z Homerem” Sylvaina Tessona, Oficyna Literacka Noir sur Blanc
• „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk, Wydawnictwo Literackie

Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę

• „Szlaki. Opowieści o wędrówkach” Roberta MacFarlane, Wydawnictwo Poznańskie
• „Mapa i terytorium” Michela Houellebecqa, Wydawnictwo W.A.B.
• „Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym” Jennie Dielemans, Wydawnictwo Czarne
• „Buntowniczki” Charlotte Gordon, Wydawnictwo Poznańskie
• „Moja walka” Karla Ovego Knausgårda, Wydawnictwo Literackie

Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę

10 książek, 10 wypraw

Podróż rozpocznie się z klasyką powieści: wraz z Hansem Castorpem, bohaterem powieści Tomasza Manna „Czarodziejska góra”, czytelnicy ruszą do serca Europy, w Alpy. Następnie przemieszczą się na krańce kontynentu. Przewodnikami będą Kapka Kassabova i jej reportaż „Granica. Na krawędzi Europy” – o kurdyjskim małżeństwie, które w poszukiwaniu pokoju ląduje na Bałkanach; Jurij Andruchowycz, który w „Leksykonie miast intymnych” przeprawa się z ze wschodnich granic Europy (Ukrainy) na jej zachodnie flanki (do Hiszpanii i Portugalii); wreszcie Sylvain Tesson, który tworząc „Lato z Homerem” zamieszkał na greckiej wysepce, by poczuć na własnej skórze wpływ geografii na podstawowe dla kultury Europy dzieła. Przez pogranicze, zarówno geograficzne, jak i kulturowe podróżują także bohaterowie powieści „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk. Polska noblistka zabierze uczestników na granice gatunków literackich oraz dawnej Rzeczpospolitej, rzeczywistości i metafizyki – zgodnie z podtytułem: „Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych”. Wskrzeszone przez autorkę zapomniane, zatarte dukty przemierza także Robert MacFarlane: w eseistyczno-przyrodniczo-historycznej książce „Szlaki. Opowieści o wędrówkach” opisuje krajobraz, tłumaczy geologię i idzie na piechotę zapominanymi traktami.

W programie ENL-u znajdzie się i pozycja, która zamiast na konkretnym punkcie topograficznym skupiać się będzie na samej mapie: bohater powieści Michela Houellebecqa „Mapa i terytorium”, Jed Martin, robi karierę artystyczną fotografując właśnie rozmaite plany. To zaprowadzi czytelników do najbardziej współczesnych zjawisk opisanych przez Jennie Dielemans w „Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym” – dzięki szwedzkiej dziennikarce biorący udział w wydarzeniu widzowie dowiedzą się, skąd właściwie wzięła się idea wakacji i kiedy podróż stała się urlopem, wytchnieniem od codziennych obowiązków. Zanim wojaże stały się towarem, miały być jednak edukacyjną i romantyczną inspiracją, dlatego czytelnicy odwiedzą Włochy widziane oczami Mary Shelley, jednej z bohaterek biograficznej prozy na skrzyżowaniu gatunków – „Buntowniczek” autorstwa Charlotte Gordon, która potrafiła wczuć się w XIX-wiecznego ducha i historię emancypacji kobiet. Wreszcie, podróże mogą być bliskie i dalekie, jak w „Mojej walce”, gdzie Karl Ove Knausgård doznaje objawienia w podmiejskim pociągu.

Serwis lubimyczytać.plo objął patronat medialny nad Europejską Nocą Literatury. Zapraszamy także do przeczytania relacji z poprzedniej edycji imprezy, której kuratorką była Justyna Sobolewska.