Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Ze względu na rozgłos towarzyszący wydaniu książki niemal każdy mniej więcej wie, jakiego tematu podjął się Houellebecq. Osobiście wyobrażałem sobie jakąś skrajną dystopię, terror, siejący postrach krwawy reżim, codzienny strach o własne życie itd. Sporym zaskoczeniem (pozytywnym) była więc wizja, w której dokonuje się niemal aksamitna rewolucja, a ludzie, których dotychczasowe życie stanowiło raczej dokładną odwrotność tego, do czego zmierzają religijni i polityczni przywódcy islamu, ze zdumieniem odkrywają dla siebie zalety z radykalnej społecznej zmiany. Piszę, że było to zaskoczenie pozytywne, bo coś w rodzaju "Roku 1984", tyle że w wersji muzułmańskiej teokracji groziłoby banałem. Pisarz zadał sobie większy trud i stworzył o wiele mniej narzucającą się wizję, co nie znaczy, że nie jest ona pesymistyczna. Pesymizm ten ma jednak swe źródło przede wszystkim w łatwości, z jaką ludzie "normalni" mogą przełknąć zmiany, które do niedawna były nie do pomyślenia. Podsumowując, uważam, że Houellebecq poradził sobie z tematem świetnie, a jego umiarkowana dystopia kojarzy mi się z przeczytanym w ubiegłym miesiącu "Spiskiem przeciwko Ameryce" niedawno zmarłego Philipa Rotha. Tam również Autor nie popadł w przesadę i ukazał historię alternatywną w różnych odcieniach szarości.

Dodatkowym atutem jest ironiczny i złośliwy humor, obecny zwłaszcza w zapisach przemyśleń zgorzkniałego bohatera, podanych w iście Bernhardowskim stylu. Bardzo odpowiadało mi też umieszczenie akcji w środowisku akademickim. Odwołania do Huysmansa mają oczywiście swój paraboliczny sens - w gruncie rzeczy los tego pisarza, a zwłaszcza punkt końcowy jego życiowej drogi stają się udziałem zafascynowanego nim bohatera.
Gdy idzie o wątki seksualne, naturalizm obecny we wszystkich dotychczas przeczytanych powieściach Houellebecqa podoba mi się już mniej, ale, cóż, ten typ tak ma. Niezbyt rozwinięte i zarazem żywe są postacie inne niż centralna. Realizm i wiarygodność pisarza manifestują się w największym stopniu w wewnętrznych przeżyciach głównego bohatera, co również wydaje mi się dla Autora charakterystyczne (choć jak dotąd czytałem tylko "Cząstki elementarne" i "Mapę i terytorium").

Mimo to zdecydowanie polecam, i to pomimo wielkiego szumu wokół tej powieści (który przeważnie skutkuje sporym rozczarowaniem).

Ze względu na rozgłos towarzyszący wydaniu książki niemal każdy mniej więcej wie, jakiego tematu podjął się Houellebecq. Osobiście wyobrażałem sobie jakąś skrajną dystopię, terror, siejący postrach krwawy reżim, codzienny strach o własne życie itd. Sporym zaskoczeniem (pozytywnym) była więc wizja, w której dokonuje się niemal aksamitna rewolucja, a ludzie, których...

Najpierw pomyślałem, że może po prostu czytam tę powieść zbyt późno, bo w wieku ok. 20 lat. Prawda jest jednak taka, że nawet gdybym był młodszy, i tak by mi się nie spodobała - nigdy nie miałem silnych inklinacji do buntu. Holdena nie tylko nie rozumiem, ale wręcz organicznie nie znoszę. Najgorsze jest chyba to, że rzecz uchodzi za kultową i jest zaliczana do najważniejszych powieści XX wieku, co potęguje uczucie rozczarowania, a w moim przypadku nawet wściekłości.
Gdzieś czytałem, że jest to wyjątkowo kiepskie tłumaczenie i chyba coś w tym jest, bo dialogi młodych bohaterów przywodzą na myśl silenie się przez dorosłych na używanie młodzieżowego języka. Wyszło niezbyt klawo.
Musiałbym sięgnąć po inne tłumaczenie albo spróbować przeczytać w oryginale, ale pomimo upływu kilku lat od lektury wciąż nie mam na to najmniejszej ochoty.

Najpierw pomyślałem, że może po prostu czytam tę powieść zbyt późno, bo w wieku ok. 20 lat. Prawda jest jednak taka, że nawet gdybym był młodszy, i tak by mi się nie spodobała - nigdy nie miałem silnych inklinacji do buntu. Holdena nie tylko nie rozumiem, ale wręcz organicznie nie znoszę. Najgorsze jest chyba to, że rzecz uchodzi za kultową i jest zaliczana do...

Skuteczna odtrutka na romantyzm. Powieść, która ma przede wszystkim walor wychowawczy, wobec którego środki artystyczne schodzą na dalszy plan. Z reguły jest to dla mnie wada, bo nie szukam w literaturze przesłania czy jakichś drogowskazów moralnych, jednak ze względu na przesyt polskiej kultury tematyką walk narodowo-wyzwoleńczych i gloryfikowaniem czynu zbrojnego jestem zdania, że Remarque powinien trafić do kanonu szkolnych lektur obowiązkowych. Koszmar wojny ukazany bez żadnych ozdobników, co dziś nie jest już niczym nowym, ale w swoich czasach musiało być odważne. A ponieważ akcja toczy się w trakcie I wojny światowej, chyba należałoby zarządzić jej "narodowe" czytanie z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości i zarazem 100-lecia zakończenia wojny, który miała położyć kres wszystkim wojnom.

Skuteczna odtrutka na romantyzm. Powieść, która ma przede wszystkim walor wychowawczy, wobec którego środki artystyczne schodzą na dalszy plan. Z reguły jest to dla mnie wada, bo nie szukam w literaturze przesłania czy jakichś drogowskazów moralnych, jednak ze względu na przesyt polskiej kultury tematyką walk narodowo-wyzwoleńczych i gloryfikowaniem czynu zbrojnego jestem...