Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Świetny klimat, fantastyczne dialogi pomiędzy głównymi bohaterami, nieoczekiwane zakończenie.

Świetny klimat, fantastyczne dialogi pomiędzy głównymi bohaterami, nieoczekiwane zakończenie.

Książka absolutnie wpisała się w moją niedawną fascynację rustykalnością. “Skoruń” opisuje codziennie życie wiejskiej rodziny, toczące się głównie wokół pracy, czy raczej “roboty”, będącej dla jej członków jednoczesnym przekleństwem i błogosławieństwem.

Pierwszoosobowy narrator- tytułowy “Skoruń” (“matołek” i “przygłupek”), opisuje wydarzenia z własnej perspektywy, starając się zrozumieć postępowanie otaczających go dorosłych, ich motywy i sposoby działania. Z właściwą sobie naiwnością, docieka prawdy o wydarzeniach z przeszłości, dążąc za wszelką cenę do osiągnięcia przynajmniej nikłego wtajemniczenia w sprawy starszeństwa.

Pierwsze słowa, zaczerpnięte z Johna McGaherna, doskonale obrazują sens całego utworu: “Przychodzimy z ciemności w jasność i wzrastamy w jasności, póki z chwilą śmierci nie wrócimy do pierwotnej ciemności. Te wczesne lata jasności po trosze również są ciemnością, bo nie mamy wtedy jeszcze żadnej władzy, nie rozumiemy świata i jesteśmy wobec niego bezsilni. Jest to jedno z największych nieszczęść dzieciństwa”.

Tytułowy bohater, zagubiony, znajdujący się na pograniczu dzieciństwa i dorosłości, próbuje przebyć ową, dzielącą go od dojrzałości, granicę. W siedmiu prezentowanych przez Macieja Płazę opowiadaniach, możemy obserwować wielopłaszczyznową inicjację młodzieńca: pierwsze doświadczenia z kobietami, używkami, pierwsze “poważne” rozmowy, pytania, odpowiedzi i decyzje podjęte na własną rękę.

Na uwagę zasługuje język- surowy, momentami wulgarny, z mnóstwem kolokwializmów i dialektyzmów, budujący niesamowity klimat opisywanych wydarzeń.

Autor przedstawia fantastycznie zarysowane postaci, stanowiące egzemplifikację powszechnie funkcjonujących, stereotypowych wyobrażeń o mieszkańcach małych społeczności, z ich wadami, przywarami i usianą problemami codziennością.

Znajdziemy tutaj ludzi doświadczonych przez los, “skrzywionych”, walczących w swoich własnych bitwach, zmagających się z naturą i ze sobą nawzajem.

Sens utworu możemy odbierać w sposób dosłowny, jako pewną historię, czy raczej zbiór zdarzeń, spotykających głównego bohatera; jednak patrząc głębiej, mamy tutaj do czynienia z pewnymi uniwersalnymi konfliktami, dążeniami, czy wątpliwościami, a to umożliwia czytelnikowi stosunkowo łatwą identyfikację, a być może także przywołanie własnych doświadczeń, zbliżonych do tych, z którymi zmagają się prezentowane postaci.

Książka absolutnie wpisała się w moją niedawną fascynację rustykalnością. “Skoruń” opisuje codziennie życie wiejskiej rodziny, toczące się głównie wokół pracy, czy raczej “roboty”, będącej dla jej członków jednoczesnym przekleństwem i błogosławieństwem.

Pierwszoosobowy narrator- tytułowy “Skoruń” (“matołek” i “przygłupek”), opisuje wydarzenia z własnej perspektywy,...

Przed rozpoczęciem lektury tej książki spodziewałam się ckliwego utworu opiewającego wielkość i heroiczność głównej bohaterki, ukazującego ją jako kobietę nie z tego świata, kipiącą dobrocią i ciepłem. Jeśli także macie takie wyobrażenia o tego typu literaturze- od razu uprzedzam, że nic z tych rzeczy.

Książka przedstawia wydarzenia i postaci w sposób faktograficzny, znajdziemy tutaj daty, imiona i korespondencję. Obok wspomnień i listów, także opisy sytuacji, drobnych epizodów i zasad funkcjonowania prowadzonego przez główną bohaterkę sierocińca, a wszystko to okraszone mnóstwem niedopowiedzeń, pytań retorycznych i strzępków informacji, które autorka stara się skleić w jedną całość.

Dzieje prowadzonego przez Janusza Korczaka i Stefanię Wilczyńską Domu Sierot są bezsprzecznie faktem zasługującym na zgłębienie i pamięć kolejnych pokoleń, jednak mam wrażenie, że dysponując tego rodzaju historią, autorka przedstawiła ją w wyjątkowo “surowy” sposób. Należy się oczywiście wielki szacunek za zebrane informacje, których uzyskanie na pewno kosztowało wiele pracy i wysiłku, jednak po przeczytaniu, pozostaje lekki niedosyt, spowodowany być może wcześniejszymi wyobrażeniami, a być może przekonaniem, że z całej tej opowieści dałoby się “wycisnąć” więcej treści oddziałujących na emocje i zapadających w pamięć.

Książka jest więc dobrym źródłem informacji o bohaterce wielokrotnie przemilczanej i ukrytej w cieniu “Starego Doktora”, jednak pomimo wielu dat i faktów brakuje w niej właśnie owej “historii”, esencji, opowieści. Pomijając jednak to uchybienie, myślę, że jest to lektura zasługująca na uwagę właśnie ze względu na postać Stefanii Wilczyńskiej, o której obecności informuje i tą obecność pozwala uchronić od zapomnienia.

Przed rozpoczęciem lektury tej książki spodziewałam się ckliwego utworu opiewającego wielkość i heroiczność głównej bohaterki, ukazującego ją jako kobietę nie z tego świata, kipiącą dobrocią i ciepłem. Jeśli także macie takie wyobrażenia o tego typu literaturze- od razu uprzedzam, że nic z tych rzeczy.

Książka przedstawia wydarzenia i postaci w sposób faktograficzny,...