Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Książka bardzo mi się spodobała, ale chciałbym swoją krótką recenzję zacząć od wymienienia jej głównej wady. Na okładce, którą trzymam przed sobą, jest napisane "Indianin w podróży przez ziemie amerykańskich plemion".
Jestem trochę rozczarowany faktem, że tych podróży nie było w książce zbyt wiele. Większość książki tak naprawdę skupia się na rezerwacie autora i sąsiednich, znajdujących się w stanie Minnesota. Dopiero pod koniec pojawiają się wzmianki o innych rezerwatach z południa USA, związanych z biznesem hazardowym; dostajemy też krótką wzmiankę o Czirokezach. Mimo wszystko liczyłem na to, że autor rzeczywiście objedzie co ciekawsze rezerwaty, by pokazać życie Irokezów, Czirokezów, Pueblo czy Apaczów. Ten brak to dla mnie spora wada książki.
Generalnie oceniam ją jednak pozytywnie. Jest to mieszanka reportażu i opracowania historycznego. Muszę przyznać, że otworzyła mi oczy na wiele spraw związanych z życiem codziennym Indian - wcześniej jedyne moje skojarzenia po usłyszeniu słowa "rezerwat" to: bieda i alkoholizm wśród Indian.
Autor bardzo szeroko opisuje nam historię, zwyczaje i życie codziennie swojego plemienia - Odźibuejów, jak i sylwetki członków swej rodziny, sąsiadów i znajomych. Dowiadujemy się również, jak powstawały rezerwaty i jak poszczególne plemiona próbowały przystosować się do życie w skolonizowanym przez białych Amerykanów kraju. Choć autor sam jest Indianinem, uważam że przedstawia sprawę dość obiektywnie. Dowiedziałem się, że w zasadzie podstawowym problemem w ocenie stosunków indiańsko-amerykańskich nie jest okres wojen, tylko okres asymilacji. To, jak poszczególne rządy amerykańskie traktowały tę kwestię, woła o pomstę do nieba - w zależności od potrzeb przesiedlanie całych plemion (w czasie podróży często z wycieńczenia czy zimna umierały dziesiątki tysięcy Indian), wymuszane wysyłanie dzieci indiańskich do szkół z internatem, by oderwać je od własnego języka i religii, to tylko niektóre przykłady tych działań. Mam wrażenie, że właśnie za to powinny się dziś wstydzić Stany Zjednoczone, a nie za okres wojen. Poza historią rezerwatów, autor opisuje również takie tematy jak dzieje sporów prawnych Indian z rządem (jakie uprawnienia przysługiwały władzom plemiennym), obecne problemy Indian z tożsamością kulturową (zanik używania języków plemiennych) i geneza wzbogacania się poszczególnych plemion na hazardzie.
Podsumowując, książkę bardzo polecam wszystkim, którzy chcieliby się zapoznać z historią zmagań rezerwatów o przetrwanie w USA od końca XIX wieku, jak i z opisem ich życia codziennego, jednak na przykładzie głównie Odźibuejów w Minnesocie.

Książka bardzo mi się spodobała, ale chciałbym swoją krótką recenzję zacząć od wymienienia jej głównej wady. Na okładce, którą trzymam przed sobą, jest napisane "Indianin w podróży przez ziemie amerykańskich plemion".
Jestem trochę rozczarowany faktem, że tych podróży nie było w książce zbyt wiele. Większość książki tak naprawdę skupia się na rezerwacie autora i...

Ta książka to prawdziwy "must have" dla każdego, kto interesuje się dziejami Azji. Muszę jednak przyznać, że pozycja ma dość wysoki próg wejścia - jest zdecydowanie za ciężka w odbiorze dla ludzi hobbistycznie zainteresowanych historią. Właściwym odbiorcą są zapewne historycy lub studenci historii.
Książka ma na celu przedstawić porządki prawne panujące w Azji od czasów Czyngis Chana po XXI wiek. Autorzy opisują trzy najważniejsze - mongolski, chiński i tybetańsko-buddyjski. Mamy więc opis krótki opis początków państwa Czyngis-chana i porządku prawnego jego imperium - osobny rozdział poświęcono legitymizacji władzy dynastii Yuan. Kolejne rozdziały dotyczą kolejno: dynastii Ming i problemu "mandatu niebios", skomplikowanych relacji w świecie buddyjskiego Tybetu oraz genezy imperium mandźurskiego i dynastii Qing. Na koniec dowiadujemy się, jak najważniejsze kraje azjatyckie weszły w europejski, współczesny system stosunków międzynarodowych.
Z mojego subiektywnego punktu widzenia polskiego czytelnika książka ma dwie wady, a wszystkie wynikają z tego, że jest za krótka. Po pierwsze, pozycja jest niedostosowana do czytelnika, który chciałby omawiane procesy zrozumieć, ale brakuje mu podstaw wiedzy z historii Azji. W końcu o sprawach azjatyckich w Polsce wiele się nie wydaje. Czyngis-chan i jego podboje są pewnym wyjątkiem potwierdzającym regułę, natomiast jeśli chodzi o zagmatwane kwestie buddyzmu tybetańskiego, historię dynastii Yuan, genezę państwa mandżurskiego i wojny z dynastią Ming zdecydowanie (z mojej perspektywy) ułatwiłoby lekturę dodanie podrozdziałów na te tematy, przedstawiających szersze tło historyczne. Druga wada to brak rozdziału odnoszącego się do statusu Japonii w porządku prawnym azjatyckim (pojawia się ona dopiero jako przykład modernizacji pod koniec XIX w.) i mniejszych podrozdziałów na temat innych trybutariuszy chińskich, np. innych poza Wietnamem królestw indochińskich czy Malakki.
Zalet jest jednak o wiele więcej. Mamy w końcu do czynienia z opracowaniem napisanym przez zespół specjalistów, z których wielu to historycy azjatyccy. Zdaję sobie sprawę z tego, że taka synteza była potrzebna i z pewnością powinni się z nią zapoznać europejscy naukowcy. Zagłębienie się w tę pozycję pozwoli nam wyjść z tradycyjnego europocentryzmu, by zrozumieć, jak kształtował się azjatycki porządek prawny i jak został zmieciony przez "falę postępu". Zapoznanie się z tekstem prowadzić musi do ciekawych wniosków - nie dowiadujemy się co prawda, w jaki sposób koczownicze plemiona tak łatwo opanowywały chińskie terytoria, ale zrozumiemy, że zawsze podstawą było dla nich dostosowanie się do konfucjańskiego porządku prawnego - co w konsekwencji bardzo różniło się od agresywnego, europejskiego imperializmu. Ten zaś, gdy już nadciągnął do Azji wraz z "dyplomacją kanonierek", zmienił oblicze kontynentu. Interesujący jest przykład wysepek Ryukyu (Okinawa), które od stuleci istniały jako względnie niezależny twór państwowy, podporządkowany chińskiemu systemowi prawnemu - wystarczyło, że pojawiła się na kontynencie filozofia prawa silniejszego, by zmodernizowana Japonia zakwestionowała dominację Qing w regionie i zaanektowała wyspy. Na plus również sporo ważnych informacji na temat Wietnamu i Korei i interesujące spojrzenie na położenie międzynarodowe Tybetu między Wielką Brytanią a Chinami.

Ta książka to prawdziwy "must have" dla każdego, kto interesuje się dziejami Azji. Muszę jednak przyznać, że pozycja ma dość wysoki próg wejścia - jest zdecydowanie za ciężka w odbiorze dla ludzi hobbistycznie zainteresowanych historią. Właściwym odbiorcą są zapewne historycy lub studenci historii.
Książka ma na celu przedstawić porządki prawne panujące w Azji od czasów...

Książka bardzo ciekawa i godna polecenia, ale nie dziwią mnie tak skrajnie różne opinie na jej temat. Spora część osób pewnie czuje się urażona opiniami autora na tematy polityczne, bądź oszukana, bo oczekiwały tylko i wyłącznie reportażu podróżniczego.
Dla mnie jednak nie stanowiło to żadnego problemu. Widać że autor zna się na współczesnej polityce europejskiej, co w ciekawy sposób łączył z opisywaniem mentalności, konfliktów etnicznych, a nawet architektury regionów "Wielkich Węgier". Sporo miejsca zajmuje tutaj opowieść o fenomenie Orbana i tzw. "demokracji nieliberalnych", ale często obrywa się również opcjom politycznym w stosunku do nich opozycyjnym, które nie mają pomysłu jak ustosunkować się do problematycznych kwestii, takich jak kryzys uchodźczy czy integracja społeczności muzułmańskich. Głównym bohaterem książki jest jednak nacjonalizm i jego wpływ na postrzeganie zarówno historii, jak obecnych relacji między sąsiadami.
Nie podobało mi się w sumie to, że niektóre regiony "Wielkich Węgier" były tylko pretekstem do snucia rozważań pobocznych. Z tego powodu najlepszymi częściami książki były dla mnie rozdziały dotyczące Szeklerszczyzny w Siedmiogrodzie, Węgrów słowackich i Zakarpacia (najciekawszy, bo przedstawienie pogranicza węgiersko-ukraińskiego). Gorzej oceniam te skupiające się na Orawie (głównie punkt wyjścia do rozważań na temat PiS a Fidesz), Burgenlandzie (dosłownie kilka stron, liczyłem na więcej na temat lokalnej węgierskiej społeczności) i Chorwacji (autor skupia się głównie na problemie chorwackiego nacjonalizmu).

Książka bardzo ciekawa i godna polecenia, ale nie dziwią mnie tak skrajnie różne opinie na jej temat. Spora część osób pewnie czuje się urażona opiniami autora na tematy polityczne, bądź oszukana, bo oczekiwały tylko i wyłącznie reportażu podróżniczego.
Dla mnie jednak nie stanowiło to żadnego problemu. Widać że autor zna się na współczesnej polityce europejskiej, co w...