Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Na początku podkreślić należy, że "Wyznania" (ale także pozostałe dzieła św. Augustyna oraz innych wczesnochrześcijańskich filozofów) należy przeczytać wielokrotnie, jednorazowa lektura tego Dzieła i odhaczenie go jako przeczytanego mija się z celem. Recenzja odnosi się do wybranych fargmentów Dzieła, ale nie wydaje mi się by było to cos złego, akurat fabuła jest tu mało istotna.
"Wyzniania" św. Augustyna dzielą się na dwie zasadnicze części, pierwsza jest swoistą autobiografią zaś druga stanowi luźne przemyślenia na tematy związane z czasem oraz interpretacją Księgi Rodzaju. Po lekturze każdej z tych części nasuwa się szereg refleksji:
1. Uderza ogromna wiara św. Augustyna, jego dzieło jest doskonałym przykładem tego do czego nawołuje wciąż od nowa Kościół - dochodzi w nim do przebóstwienia Boga - tj. dostrzeganie roli Boga w każdym elemencie naszego życia. Każdy aspekt życia ludzkiego jest przez Augustyna odnoszony do Boga. Wiara ta prowadzi momentami do pewnej niekonsekwencji - mianowicie gdy pisze On o wróżbach to za przypadek uznaje sytuacje gdy ktoś otwiera książkę, czyta ją i okazuje się, że fragment ten idealnie pasuje do jego aktualnej sytuacji życiowej (ks. IV 3), natomiast w momencie gdy On sam pragnął się nawrócić i po usłyszeniu słynnych słów "tolle, lege" (ks. XII 12) otwiera Pismo Św. to okoliczność, że fragment ten idealnie pasuje do jego aktualnej sytuacji nie jest dziełem przypadku lecz działaniem Ducha Św.
2. Czymś równie niesamowitym jest ogromna pracowitość świętego, uzmysłowić to może dopiero fragment dzieła w którym pisze On o grzechu ciekawości, jeżeli uznaje za grzeszne (a więc takie których powinniśmy unikać), bo odwodzące go od pracy i modlitwy, działania (Augustyn podaje przykład obserwowania lisa goniącego zająca, badź też drobne rozmówki o niczym – ks. X 35 i nast.) które my byśmy w dzisiejszych czasach nazywali sposobem na zrelaksowanie się (a które to uznajemy za coś zupełnie normalnego) to warto się zastanowić jak wypełniony ciężką, mozolną pracą musiał być każdy dzień świętego który przecież grzechu starał się unikać.
3. Święty Augustyn jest kontynuatorem wielopoziomowej interpretacji Pisma Świętego. Metodę tą zapoczątkował Orygenes (por. ks. S. Kalinkowski Wstęp do dzieła "Przeciw Celsusowi", Warszawa 1986 - wszelkie dalsze ustalenia w niniejszym tekście pochodzą właśnie z tamtego źródła) wskazujący że Pismo Św. należy rozumieć na trzech odmiennych płaszczyznach:
a) płaszczyźnie literalnej - ta płaszczyzna musi być odnoszona przede wszystkim do kwestii związanych z opowiadaniami historycznymi,
b) płaszczyzna moralna - na tej płaszczyźnie mamy odnajdywać budujące i wychowujące wzorce i przykłady,
c) płaszczyzna mistyczna - dotycząca najgłębszej treści Pisma, poruszająca kwestie duchowe i pozwalająca lepiej poznać Boga.
Umiejętność egzegezy Pisma Św. na tych trzech płaszczyznach jest czymś co nie powinno być obce każdemu członkowi wspólnoty chrześcijańskiej. Widać to zwłaszcza przy analizie Księgi Rodzaju, gdy jeden z Ojców Kościoła ludzi którzy poprzestają na literalnej interpretacji Księgi Rodzajów nazywa pisklętami które nie wyszły jeszcze z gniazda (por. ks. XII 27). Jest to jednocześnie ostrzeżenie i zachęta, ma ona nas zmuszać do myślenia i rozważania Pisma św., doszukiwania się głębszych treści, albowiem to czy dotrzemy do danego poziomu zależy tylko i wyłącznie od nas i naszej aktywności w tym kierunku. Co warto podkreślić również same "Wyznania" winny być czytane w ten sam sposób, dopiero ich kilkukrotna lektura pozwala na odkrycie ich głębi.
4. Bardzo często stawianym przez środowiska feministyczne zarzutem wobec chrześcijan jest to, że prowadzą do andromorfizacji Boga - nakazują oni utożsamiać Boga z mężczyzną. Świętemu Augustynowi nie sposób postawić takiego zarzutu - nie waha się on nazywać Boga Najmilszą Prawdą (por. np. ks. X 40) i używać rodzaju żeńskiego przy pisaniu o Bogu, owszem większość określeń Boga jest rodzaju męskiego, tym niemniej jest to problem ilości nie zaś jakości, bo nie sposób postawić zarzut Augustynowi, że Boga utożsamia On z płcią męską, bądź też z jakąkolwiek płcią.

Na początku podkreślić należy, że "Wyznania" (ale także pozostałe dzieła św. Augustyna oraz innych wczesnochrześcijańskich filozofów) należy przeczytać wielokrotnie, jednorazowa lektura tego Dzieła i odhaczenie go jako przeczytanego mija się z celem. Recenzja odnosi się do wybranych fargmentów Dzieła, ale nie wydaje mi się by było to cos złego, akurat fabuła jest tu mało...