Jak możemy dowiedzieć się już na wstępie, powstanie tej książki ma pewien szczególny powód. Mianowicie ukazane w niej materiały mają być nowym otwarciem na zrozumienie relacji Hłaski z jego matką i ojczymem, które na przestrzeni lat doczekały się zupełnie odmiennych interpretacji. Wprowadzenie dokładnie oprowadza po tej kwestii, pozwala zrozumieć poszczególne strony barykady i świetnie sprawdza się jako omówienie i przybliżenie tematu.

Samej treści nie ma tu wiele, ale nietrudno zrozumieć, że dla najbardziej zainteresowanych losami kultowego twórcy, może być ona nieoceniona. Pozwala przyjrzeć się dynamice toczących się relacji z najbliższymi osobami z innej strony i zobaczyć, jak zmieniała się ona przez lata. Większość z listów nie jest specjalnie rozbudowana, ale gdy połączyć je w całość, można otrzymać z tego całkiem interesujący portret.

Jednakże ciekawiej od więzi epistolarnej prezentują się moim zdaniem pamiętniki. Nie dość, że w końcu mamy do czynienia z bardziej rozbudowaną narracją, to nawet sam czas i miejsce towarzyszące spisywanym wydarzeniom ma znaczenie. Perspektywa dziecka jest niezwykła, pozwala zauważać niewidoczne na pierwszy rzut oka szczegóły. Także sprawić coś z pogranicza humoru, którego sam twórca w danym momencie się nie spodziewał.

„Listy i pamiętnik” mają ściśle określonego odbiorcę i dla takiego mogą okazać się dobrą inwestycją. Nawet jeśli nie zawierają zbyt wiele materiału, to jego znaczenie w zupełności powinno do satysfakcji wystarczyć. Tymczasem czytelnik z przypadku raczej nie ma tu czego szukać. Choć wprowadzenie bardzo dobrze określa meandry relacji Hłaski z bliskimi, to bez oddania dla jego życia i twórczości, trudno będzie się do tych materiałów przekonać.

Patryk Rzemyszkiewicz