„Odyseja”, obok Iliady, jest najstarszym utworem literatury greckiej i europejskiej i należy do największych arcydzieł literatury światowej. Utwór powstał najprawdopodobniej w VIII wieku przed naszą erą i od tego czasu stał się wzorem dla gatunku eposu heroicznego w literaturach europejskich.

„Odyseja” napisana jest heksametrem. Składa się z dwudziestu czterech pieśni, które można podzielić na trzy części: wyprawę Telemacha, epopeję Odyseusza i zemstę Odyseusza. Cztery pierwsze pieśni poświęcone są naradzie bogów w sprawie uwolnienia Odyseusza więzionego przez nimfę Kalypso i wyprawie Telemacha w poszukiwaniu ojca, a pozostałe dwadzieścia opowiada epopeję bohatera powracającego przez dziesięć lat z wojny trojańskiej do rodzinnej Itaki i jego rozprawieniu się z zalotnikami swojej żony Penelopy.

Narracja Homera jest od tysięcy lat niewyczerpanym natchnieniem i źródłem refleksji. Samo słowo „odyseja” weszło do języka potocznego i oznacza opowieść o podróży pełnej przygód i trudności, a także niosącej głęboką lekcję życia.