Joannie Bator nie można odmówić lekkiego pióra. Umie uwodzić czytelnika słowem, Dlatego „Japoński wachlarz” czyta się bardzo szybko. Przyznam, że sama połykałam kolejne strony, przygryzając wargę, z wypiekami na twarzy, ale każdy następny rozdział coraz bardziej wprawiał mnie w konsternację. Z jednej strony miło jest spojrzeć na Japonię oczami kulturoznawcy, któremu nie brak i erudycji i znajomości rzeczy. Jednakże nie jest to pozycja naukowa, stąd nadmierny aż subiektywizm. Obejrzawszy swego czasu kilka wywiadów z Bator, nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że jest ona osobą apodyktyczną, niezłomnie przekonaną o swej racji i jednocześnie zarozumiałą. Czułam to ponownie w „Ciemno, prawie noc”, gdzie właśnie z wyższością i pewnym pobłażaniem traktowała swoich bohaterów żywcem wyjętych z wałbrzyskiego podwórka. Teraz na widelec pani Bator nabiła całe społeczeństwo polskie. Jak wspominałam, „Japoński wachlarz” czyta się lekko, lecz jest zarazem pozycją jednowymiarową, płaską i pełną bałwochwalczego pienia na cześć Japończyków. Felietony są pisane przez japonofila absolutnego, co bawi tym bardziej, że Bator spędziła w Japonii zaledwie kilka lat swojego życia. To jednak pozwala autorce na dokonywanie międzykulturowych porównań, zawsze na niekorzyść polskiej nacji. Nawiązując do obsesyjnej wręcz potrzeby czystości mieszkańca Krainy Kwitnącej Wiśni, autorka nakreśla zarazem statystycznego „Kowalskiego”, który uważa, że „częste mycie skraca życie”. Podobnych przytyków jest sporo w całym zbiorze, co może dziwić, gdy ich autorem jest kobieta z takim wykształceniem jak Bator, ale już nie zaskakuje, kiedy człowiek przypomina sobie jej pełen wyższości uśmiech.
Reasumując: „Japoński wachlarz” jest świetną rozrywką na kilka wieczorów, należy jednak czytać je z pewną dozą nieufności, bowiem autorka nie ma w sobie ani krzty obiektywizmu. Jej analizy są często pobieżne, Bator powiela utarte w społeczeństwie Zachodu klisze i niejednokrotnie zapętla się w swoich dywagacjach.

Joannie Bator nie można odmówić lekkiego pióra. Umie uwodzić czytelnika słowem, Dlatego „Japoński wachlarz” czyta się bardzo szybko. Przyznam, że sama połykałam kolejne strony, przygryzając wargę, z wypiekami na twarzy, ale każdy następny rozdział coraz bardziej wprawiał mnie w konsternację. Z jednej strony miło jest spojrzeć na Japonię oczami kulturoznawcy, któremu nie...