Cmentarz w Pradze
- Kategoria:
- literatura piękna
- Tytuł oryginału:
- Il Cimitero di Praga
- Wydawnictwo:
- Noir sur Blanc
- Data wydania:
- 2011-11-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2011-11-01
- Liczba stron:
- 504
- Czas czytania
- 8 godz. 24 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788373923607
- Tłumacz:
- Krzysztof Żaboklicki
- Tagi:
- kryminał literatura współczesna
„Cmentarz w Pradze” to powieść kryminalno-szpiegowska, której akcja rozgrywa się w XIX wieku. Umberto Eco przedstawia w niej genezę okrytych złą sławą tzw. Protokołów Mędrców Syjonu, które stanowiły dla Hitlera jedno ze źródeł jego obłąkańczej idei zagłady Żydów i były elementem nazistowskiej propagandy. Autor podkreśla, że oprócz głównego bohatera wszystkie postacie w książce są autentyczne.
„Cmentarz w Pradze” ukazał się 30 lat po „Imieniu róży” – debiutanckiej powieści profesora semiotyki.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Historia jako intryga literacka
Simonini – główny bohater powieści „Cmentarz w Pradze”, to osobnik stojący w cieniu mechanizmów historii, a zarazem te mechanizmy poruszający. To wcielenie spiskowych teorii rządzących światem, sposobu myślenia o świecie, w którym trzeba na kogoś zwalić winę za to, co złego nam się przydarzyło. Simonini to jedyny fikcyjny bohater powieści; pozostali są autentyczni, jednak Simonini, stojący w cieniu, w cylindrze i pelerynie, to zarazem najbardziej prawdziwa i ponadczasowa postać tej historii.
Będę szczery – nasłuchałem się wcześniej od różnych znajomych o „Protokołach mędrców Syjonu”, moja świętej pamięci babcia też opowiadała mi o dzieciach porywanych przez Żydów, aby uzyskać krew na rytualną macę. To nie jest tak, że te legendy można dziś odłożyć do skansenu antysemickich osobliwości. Do dziś słyszę czasem, że Adam Szechter Michnik kręci trybami masońskich mechanizmów, wpływających na polityczne elity. To właśnie dlatego powieść Umberto Eco jest taka potrzebna – dzięki niej łatwiej będzie nam zmierzyć się z widmami, które krążą nad naszymi głowami i budzą nasze głęboko skrywane lęki.
To wielka pokusa być takim „nieruchomym poruszycielem” jak Simonini. Jest w tej makiawelicznej koncepcji iście szatańska próba kreowania ludzkich dziejów wedle własnego widzi mi się. A wszystko polega na tym, aby na kogoś zrzucić winę. Jeśli jest się wychowanym w duchu katolickiej tradycji, tego winowajcę nietrudno będzie wskazać – oczywiście będą to Żydzi, którzy sprzeciwili się Bożej woli i skazali na ukrzyżowanie Jezusa z Nazaretu. Teraz wystarczy już tylko odrobina fantazji, która stworzy mroczne historie o światowym spisku, który dąży do panowania nad światem. Choć nie do końca – przecież sławetne „Protokoły...” to osobliwa kompilacja literackich prób Dumasa, Joly’ego, Goedschego i Taxila, bo, aby historia była wiarygodna, musiała już być przez kogoś wcześniej opowiedziana.
Może tak właśnie wygląda cała historia literatury - nieustanne dokładanie i wykorzystywanie cudzych pomysłów. Różnica jest tylko taka, że „zwykła” literatura nie ma ambicji wpływania na losy świata, pragnie jedynie dokonać pewnej syntezy, zatrzymać to, co ulotne. Historia Simoniniego mówi czytelnikowi o niebezpieczeństwie, wynikającym z dosłowności idei. Coś funkcjonującego jako potencja wyobraźni, staje się nagle prawdą. Ktoś z rozmysłem tworzy swoją historię nie jako opowieść, ale jako obiektywnie istniejący element rzeczywistości, na domiar złego przesycony wrogością wobec świata. Ktoś budzi drzemiące w mroku ludzkiego jestestwa demony, by stały się one nikczemnym usprawiedliwieniem naszego zła i małości.
Simonini i jemu podobni szerokie pole do działania zyskali pod koniec XIX wieku, gdy głodne masy zaczęły napływać do miast w poszukiwaniu lepszych warunków egzystencji. Niebezpieczeństwa płynące z rozczarowania i nędzy stawały się zarzewiem coraz większych konfliktów społecznych. Wykorzystywali to coraz liczniejsi pobratymcy Raskolnikowa, którzy, wierząc w swą wielkość i ignorując moralność, pragnęli podjąć rząd dusz i decydować o losach narodów. Myślę, że „Cmentarz w Pradze” jest doskonałym komentarzem do tego momentu historii, gdy siła drukowanego słowa miała taką moc, że mogła zmieniać losy świata i decydować o życiu i śmierci narodów. W taki sposób spełniała się romantyczna idea o sprawczej mocy poetyckiego słowa, które niestety nieraz stawało się ciałem. Cóż – świat literackiej fikcji rządzi się swoimi prawami. Problem w tym, że każdy może tę fikcję interpretować po swojemu. Zawsze znajdą się chętni zaserwować radykalną wersję popularnych poglądów, zniekształcając je pod swoim kątem.
Moja bardzo wysoka ocena powieści Umberto Eco jest, jak zawsze w przypadku tego autora, nieco na wyrost. Tyle, że to wina mojej ignorancji, a nie włoskiego pisarza. Autor przytacza w swoim dziele tyle kontekstów historycznych, postaci, prezentujących taką wielość poglądów, że można się w tym gąszczu pogubić. Dla przybliżenia tematu warto poczytać u cioci Wiki o „Protokołach mędrców Syjonu” oraz artykuł Janusza Tazbira na ten temat, do którego link umieszczam poniżej*. Warto też zbliżyć się nieco do karbonariuszy i Garibaldiego, komunardów czy sprawy Dreyfussa. Dla większych erudytów możliwość buszowania w historii w kontekście teorii spisków to będzie, jestem przekonany, dzika rozkosz. Dla zwykłych zjadaczy książek będą jezuici i sataniści, masoni i agenci wywiadu, zamachy, spiski, morderstwa... A dla fanów psychoanalizy – Doktor Freud. „Cmentarz w Pradze” to potężna i potrzebna książka, wielka myśl i głęboka refleksja podane w sensacyjnym sosie. Zapomniałem dodać, że Simomini był smakoszem, więc znajduje się tu także kilka ciekawych przepisów kulinarnych. Pozostaje mi zatem życzyć smacznego.
Sławomir Domański
*artykuł Janusza Tazbira o „Protokołach mędrców Syjonu” można znaleźć tutaj http://niniwa2.cba.pl/protokoly_janusz_tazbir_1.htm
Oceny
Książka na półkach
- 4 959
- 4 705
- 1 918
- 371
- 106
- 96
- 83
- 43
- 33
- 25
Opinia
Historia wielkiego spisku
Dzisiejsza premiera najnowszej powieści Umberto Eco stanowi niewątpliwie bardzo istotne wydarzenie literackie ostatnich miesięcy, a pewnie i całego roku.
Jest to powieść obszerna, wielowątkowa, intrygująca, niepokojąca, ale przede wszystkim pozostawiająca czytelnika z ogromną ilością pytań o to, jak łatwo
można sprawić, by kłamstwo stało się prawdą, jak bardzo najróżniejsze środowiska manipulują opinią publiczną i to od wielu lat, a nawet wieków i w co tak
naprawdę należy wierzyć?
Akcja powieści rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku. Główny bohater – kapitan Simone Simonini jest dziwakiem, samotnikiem, wielbicielem dobrej kuchni,
ale reagującym niemal histerycznie na kobiece wdzięki. Przede wszystkim jednak jest zajadłym antysemitą. Choć czytelnik pozna niemal całą historię jego
życia, w istocie nie o nią tu chodzi, ale o to, czego ów zdecydowanie antypatyczny człowiek zdołał dokonać. Tak się bowiem zdarzyło, że zajął się on fałszowaniem
dokumentów. Początkowo ich waga nie była wielka, z czasem jednak stał się w swoim fachu mistrzem i zaczął podejmować zadań o wiele poważniejszych. Tak
właśnie pewnego dnia stworzył Protokoły Mędrców Syjonu, rzekomy zapis tajemniczego spotkania na praskim cmentarzu, który to dokument po dziś dzień stanowi
pożywkę dla wszelkiego autoramentu antysemitów.
Dlaczego Simonini to zrobił? Z jednej strony oczywiście dla pieniędzy, z drugiej jednak z przekonania. Nie był zresztą w tym odosobniony. Na kartach powieści
spotkamy całe mnóstwo spiskowców, ludzi chcących za wszelką cenę manipulować opinią publiczną dla dowiedzenia swoich racji, dla zniszczenia pewnych grup
społecznych, którymi stali się oczywiście Żydzi, a także masoni.
Fabuła dosłownie ocieka trującym antysemityzmem, niech nikt jednak nie sądzi, że są to poglądy autora książki. On ukazuje jedynie zdecydowanie negatywne
postaci, ich przekonania, pokazuje czytelnikowi ludzi karmiących się bezinteresowną nienawiścią. Ukazuje, jak powstają spiski, jak się fabrykuje podstawy
wszelkich spiskowych teorii, jak długo i wytrwale powtarzane kłamstwo w końcu staje się prawdą, bo o protokołach jest głośno w prasie, pojawiają się w
powieściach, jednym słowem obiegają świat w tempie zawrotnym, zwłaszcza jak na tamte czasy.
Nie dajmy się też zwieźć przekonaniu, że jest to tylko powieść, a więc od początku do końca wymysł autora. Sam Umberto Eco twierdzi, że Simonini jest postacią
w połowie autentyczną, natomiast cała reszta bohaterów żyła naprawdę, tak samo, jak istnieją wspomniane w książce dokumenty. Wiele z występujących tu postaci
zresztą dobrze znamy, znajdziemy tu bowiem np. Garibaldiego czy młodego Freuda.
Fabuła powieści jest dość skomplikowana i wielowarstwowa, trudno oprzeć się wrażeniu, że autor bawi się z czytelnikiem, wskazuje mu często fałszywe tropy,
wyprowadza na manowce wyobraźni, odwraca uwagę. Poza bowiem głównym wątkiem związanym z powstaniem Protokołów Mędrców Syjonu, mamy również wątek związany
z fabrykowaniem informacji na temat masonerii, a także śledzimy ciekawą przypadłość głównego bohatera. Czytając jego pamiętnik szybko się bowiem przekonujemy,
że cierpi on na rozszczepienie osobowości. Raz jest znanym nam kapitanem Simoninim, później niespodziewanie przeistacza się w księdza, który pamięta i
opisuje to, co Simonini chciałby ukryć, lub co po prostu usunął ze swej pamięci. Jest tego sporo, bo bohater jest nie tylko fałszerzem, ale też bezwzględnym
zabójcą, szpiegiem podwójnym lub nawet potrójnym, naprawdę niełatwo się w tym wyznać, i generalnie nie kieruje się żadnymi zasadami poza kultywowaniem
nienawiści.
Powieść jest bardzo interesująca, tym bardziej, że oparta na pieczołowicie zebranych i opracowanych historycznych dokumentach i faktach. Autor jak zwykle
intryguje swoją erudycją i niezwykłymi pomysłami. Momentami miałam wrażenie, że niektóre fragmenty powieści są nieco rozwlekłe, z drugiej jednak strony
myślę sobie, że po pierwsze, jest to pewien nieco starodawny styl pisania, który świetnie buduje klimat epoki, po drugie, właściwie nawet wtedy książkę
dobrze się czyta. Jest to powieść dość obszerna, co zresztą wielbicieli Umberto Eco zapewne ucieszy, tak samo jak występowanie wszystkich charakterystycznych
elementów jego stylu i podjęcie tematu trudnego, drażliwego czy wręcz kontrowersyjnego. Wiem, że niektóre środowiska zarzucały autorowi zbytnie szafowanie
nienawiścią i antysemityzmem, dla mnie jest jednak oczywiste, że zostały one w tej książce wyraźnie potępione. Nie wierzę, by powieść ta wpłynęła negatywnie
na czyjeś postrzeganie Żydów czy masonerii, sądzę natomiast, że tego typu spiski należy bezwzględnie demaskować i nie powielać kłamstw. My ludzie tak jakoś
mamy, że często szukamy winnych całego zła tego świata, a takimi winowajcami najczęściej są właśnie Żydzi. Jaki był efekt tego typu zapatrywań i propagandy,
mogliśmy się bardzo dokładnie przekonać podczas II Wojny Światowej, a przecież takie poglądy wcale nie odeszły do lamusa, przeciwnie, wciąż żyją i mają
się całkiem dobrze, a o sfałszowaniu Protokołów Mędrców Syjonu podobno całkiem niedawno orzekał sąd w Rosji.
Należę do tych szczęśliwców, którzy mieli okazję przeczytać tę powieść jeszcze przed oficjalną polską premierą. Bardzo się z tego cieszę i polecam wszystkim,
których taka tematyka może zainteresować, no i oczywiście wszystkim wielbicielom twórczości tego uznanego autora, jestem przekonana, że się nie zawiodą.
O jednym tylko chciałam uprzedzić, na wstępie pogódźmy się z tym, że nie znajdziemy tu ani jednej pozytywnej postaci, ani chociażby takiej, która wzbudziłaby
odrobinę sympatii. Takich bohaterów po prostu tutaj nie ma.
Historia wielkiego spisku
więcej Pokaż mimo toDzisiejsza premiera najnowszej powieści Umberto Eco stanowi niewątpliwie bardzo istotne wydarzenie literackie ostatnich miesięcy, a pewnie i całego roku.
Jest to powieść obszerna, wielowątkowa, intrygująca, niepokojąca, ale przede wszystkim pozostawiająca czytelnika z ogromną ilością pytań o to, jak łatwo
można sprawić, by kłamstwo stało się...