Jedna z tych książek, które przeczyta się tylko raz a zostają z nami do końca życia. Fenomenalny portret psychologiczny głównego bohatera

Jedna z tych książek, które przeczyta się tylko raz a zostają z nami do końca życia. Fenomenalny portret psychologiczny głównego bohatera

Ocena tej książki nie jest łatwa, a na pewno jest bardzo subiektywna. Jeśli ktoś oceni na 1 to też ma rację. Moim zdaniem jednak jest to jedna z najlepszych powieści swoich lat. Bardzo mocna, bardzo charakterystyczna, dość unikalna formalnie. To jedna z tych książek, o których się pamięta. Czytałem ją ileś lat temu, a ciągle do niej wracam myślami i ilekroć zastanawiam się jakie powieści wybrałbym do prywatnego kanonu "naj", to Łaskawe są zawsze mocnym kandydatem. Zarazem jednak nie każdemu bym polecił - to jest pozycja dla wyrobionego czytelnika i chyba takiego, który jest ciutkę głodny nowych wrażeń. Jeśli ktoś potrzebuje kolejnego Pattersona czy Cobena, to się odbije.

Ocena tej książki nie jest łatwa, a na pewno jest bardzo subiektywna. Jeśli ktoś oceni na 1 to też ma rację. Moim zdaniem jednak jest to jedna z najlepszych powieści swoich lat. Bardzo mocna, bardzo charakterystyczna, dość unikalna formalnie. To jedna z tych książek, o których się pamięta. Czytałem ją ileś lat temu, a ciągle do niej wracam myślami i ilekroć zastanawiam się...

Nie, nie i nie. Wiem, że to bestseller, że głośna, że Littel i w ogóle. Ale dla mnie to jednak pornografia zbrodni. Daję wysoką ocenę, bo napisana jest wspaniale, zdania są długie i mknące, coraz rzadziej czyta się jakiekolwiek teksty z taką przyjemnością [choć czytając przekład powinnam głównie docenić tłumaczkę (Magdalena Kamińska-Maurugeon)]. Jednak sama treść mnie przytłoczyła a problematyka zbrodni wojennych przedstawiona w cynicznej konwencji dla mnie okazała się zbyt dużym przeżyciem.

Nie, nie i nie. Wiem, że to bestseller, że głośna, że Littel i w ogóle. Ale dla mnie to jednak pornografia zbrodni. Daję wysoką ocenę, bo napisana jest wspaniale, zdania są długie i mknące, coraz rzadziej czyta się jakiekolwiek teksty z taką przyjemnością [choć czytając przekład powinnam głównie docenić tłumaczkę (Magdalena Kamińska-Maurugeon)]. Jednak sama treść mnie...

Powinna skończyć się w połowie. Wtedy byłoby 9*

Powinna skończyć się w połowie. Wtedy byłoby 9*

Nieukończone, nie oceniam.

Leży na stoliku od dwóch lat i podejrzewam, że jeśli jej nie odłożę, to będzie tak leżeć w nieskończoność. Nie chodzi o to że jest zła albo nudna. Tematyka teoretycznie mnie nieco interesuje, ale ostatecznie, książka ta wymagałaby ode mnie dużego zaangażowania, którego obecnie nie mogę jej poświęcić, jako że leży ona zbyt daleko od mojego obszaru zainteresowań, a na półce do przeczytania mam pewnie kilkadziesiąt książek, które znacznie bardziej chcę przeczytać.

Nieukończone, nie oceniam.

Leży na stoliku od dwóch lat i podejrzewam, że jeśli jej nie odłożę, to będzie tak leżeć w nieskończoność. Nie chodzi o to że jest zła albo nudna. Tematyka teoretycznie mnie nieco interesuje, ale ostatecznie, książka ta wymagałaby ode mnie dużego zaangażowania, którego obecnie nie mogę jej poświęcić, jako że leży ona zbyt daleko od mojego obszaru...

Najlepsza i zarazem najgorsza książka, jaką dane mi było przeczytać w życiu. Najlepsza, bo uznanie dla autora. Najgorsza, bo człowiek bardzo często nie bywa człowiekiem i niesamowicie mnie to boli. Trzy miesiące po lekturze nie mogłam dojść do siebie. Nie mogłam wykrzesać z siebie uśmiechu. Samo czytanie to traumatyczne przeżycie. A jednak każdy, komu się wydaje, że cokolwiek o świecie wie, powinien przeczytać tę książkę.

Najlepsza i zarazem najgorsza książka, jaką dane mi było przeczytać w życiu. Najlepsza, bo uznanie dla autora. Najgorsza, bo człowiek bardzo często nie bywa człowiekiem i niesamowicie mnie to boli. Trzy miesiące po lekturze nie mogłam dojść do siebie. Nie mogłam wykrzesać z siebie uśmiechu. Samo czytanie to traumatyczne przeżycie. A jednak każdy, komu się wydaje, że...

"Mali mężczyźni, małe kobiety, jedno i to samo. To tak, jakbym zdeptał karalucha".
💀 "Łaskawe" to wnikliwa analiza anatomii zła, kiełkowania największego ludobójstwa w dziejach świata. Prowadzi nas po niej Max Aue, SS-man, dzieląc się osobistym doświadczeniem naocznego świadka i uczestnika tamtych wydarzeń. Konfesyjny charakter jego wspomnień pozbawiony jest jednak wyrzutów sumienia, stanowi wręcz próbę usprawiedliwienia się i zracjonalizowania okrucieństwa, w którym brał udział. Czytelnik towarzyszy mu w wędrówce wśród wojennej scenografii. Obserwujemy, jak z każdym doświadczeniem przybywa mu gwiazdek na ramiennikach i odznaczeń. Im więcej zimnego wyrachowania i zła, tym wyżej pnie się po szczeblach wojskowej hierarchii.
💀 "Łaskawe" są opowieścią okrutną, bezlitosną i demoniczną, tak jak jej główny bohater. Sprawozdawcze ujęcie okrucieństwa, naturalistyczne opisy początkowo budzą obrzydzenie, by ustąpić miejsca przyzwyczajeniu. To celowe działanie Autora, by upodobnić Czytelnika do bohatera książki - to, co dalekie nam i obce, w pewnym, niedostrzegalnym momencie staje się zwyczajne i powszednie, w myśl zasady, że to graniczne sytuacje determinują zachowania i wybory. Ale to nie tylko Max szokuje - wstrząsający jest przede wszystkim relatywizm zła zamkniętego w biurokratycznej machinie, bewzględnej logistyce i statystyce rozrysowanej w schludnych tabelach, w których życie nie ma żadnej wartości.
💀 Ta książka pochłonęła mnie na prawie dwa tygodnie, wciąż prowokuje do refleksji. Warto ją poznać, choć nie polecę jej każdemu. Tylko dla wytrwałych i gotowych na ekstremalne doznania. Ta powieść jest jak operacja bez znieczulenia, zostawi Was z bólem nie do opisania.

"Mali mężczyźni, małe kobiety, jedno i to samo. To tak, jakbym zdeptał karalucha".
💀 "Łaskawe" to wnikliwa analiza anatomii zła, kiełkowania największego ludobójstwa w dziejach świata. Prowadzi nas po niej Max Aue, SS-man, dzieląc się osobistym doświadczeniem naocznego świadka i uczestnika tamtych wydarzeń. Konfesyjny charakter jego wspomnień pozbawiony jest jednak wyrzutów...

Bohater powieści to niezwykle wrażliwy i inteligentny człowiek – filozof z wykształcenia, a z wyboru - analityk, wierny wyznawca narodowego socjalizmu i kompetentny pracownik wojennego systemu zagłady. Zbyt prędko niestety pozbawiony ojca, w najbliższej rodzinie w specyficzny sposób umie posługiwać się ostrymi narzędziami oraz penisem. Za to w świecie psychoanalizy błądzi jak dziecko we mgle. Jednak po wojnie nie przeszkadza mu to w wygodnym, pozbawionym szczególnych niepowodzeń życiu. „Łaskawe” nie są dla niego szczególnie groźne.
Odyseja dr Auego i jego osobisty wkład w eksterminację Żydów i innych elementów niepewnych rasowo mrożą krew w żyłach. Autor celowo chyba czyni go średniej rangi oficerem – na tyle ważnym żeby być obecnym we wszystkich kluczowych wydarzeniach wojennych i mieć dostęp do informacji, a na tyle nieistotnym, żeby nie wydawał rozkazów zmieniających bieg wojny. Max przygląda się, produkuje raporty dla zwierzchników i wymyśla racjonalizatorskie plany na zmaksymalizowanie zysków z pojmanych Żydów, zanim się ich wyśle w zaświaty. I rozmawia, nawiązuje znajomości, przyjaźnie i romanse. I każda z osób stykających się z bohaterem, czy to oficer, czy ordynans, czy piękna dama, swymi poglądami utwierdzają czytelnika w przekonaniu, że w Norymberdze nie zasiadły na ławie oskarżonych szczególnie zepsute psychopatyczne jednostki ale że to cały naród za naszą zachodnią granicą uległ w latach 30 i 40 zaczadzeniu ideologią nazizmu. I też niezwykle trudno uwierzyć, że po przegranej wojnie, niemal cała ludność za Odrą zanegowała to, czym nasiąkała przez wiele lat.
Bardzo ciekawa ta powieść i nieco „inna niż wszystkie inne”. Mamy całą masę literatury wojennej o ludziach gnębionych przez hitleryzm. A wojna od drugiej strony jakoś słabiej żyje w beletrystyce. Sam bohater, od strony swego życia osobistego bynajmniej nie zachęca do zaprzyjaźnienia się z nim. Jego mroczne sekrety, rodzinne obsesje, ukryte grzeszki dają nieszczególnie atrakcyjny obraz. Ale może taka jest cena napisania kapitalnej i poczytnej książki o SS-manie? Stworzenie bohatera dobrego, szlachetnego, cnotliwego, prawego i wzbudzającego ogólną sympatię, otarłoby się o wyświechtany już mit „dobrego Niemca” a być może byłoby przyczyną podejrzeń, że Autor zachęca do akceptacji i legitymizacji hitlerowskich idei.
Ostatnie rozdziały były dla mnie niemal ponad siły.. Miotanie się Autora między Kafką, Nabokovem a deSadem skojarzyło mi się raczej z naszym grafomańsko-erotomańskim A. Rodanem. Minus.

Bohater powieści to niezwykle wrażliwy i inteligentny człowiek – filozof z wykształcenia, a z wyboru - analityk, wierny wyznawca narodowego socjalizmu i kompetentny pracownik wojennego systemu zagłady. Zbyt prędko niestety pozbawiony ojca, w najbliższej rodzinie w specyficzny sposób umie posługiwać się ostrymi narzędziami oraz penisem. Za to w świecie psychoanalizy błądzi...

Zdecydowanie za długa. wystarczyło by 300 stron max na tą historię.

Zdecydowanie za długa. wystarczyło by 300 stron max na tą historię.

Cyt.:
" Ale przecież musicie umieć powiedzieć sobie, że na moim miejscu robilibyście to samo. Być może z mniejszą gorliwością, ale może też z mniejszą rozpaczą, niemniej, w ten czy inny sposób – robilibyście to samo."
Jonathan Littell, „Łaskawe”

Jonathan Littell francuski pisarz amerykańskiego pochodzenia, syn znanego pisarza Roberta Littella, za wydaną we Francji w 2006 roku powieść „Łaskawe” otrzymał prestiżową literacką Nagrodę Goncourtów. Do napisania tej powieści przygotowywał się, jak sam stwierdził w jednym z wywiadów, ok. pięciu lat, prowadząc badania historyczne i wertując archiwa. I to widać, bo warstwa historyczna stworzona przez Littella w powieści jest wprost imponująca.

Fikcyjny główny bohater powieści Maxymilian Aue, doktor prawa konstytucyjnego, oficer SS, członek Einsatzgruppe, stojąc już niemal u progu życia, opowiada swoją historię wplecioną w autentyczne wydarzenia. Powieść rozpoczyna się w czerwcu 1941 roku, w chwili ataku armii niemieckiej na Związek Radziecki gdzie Aue wykazuje się swoimi talentami organizacyjnymi na okupowanej Ukrainie, później wraz z frontem trafia na Kaukaz, podejmując decyzje o czystości rasowej jego mieszkańców. Na skutek intryg zostaje wysłany karnie do oblężonego Stalingradu a po wydostaniu się z miasta trafia na Węgry, w międzyczasie wizytując obozy koncentracyjne w Generalnej Guberni. Powieść kończy się pod koniec kwietnia 1945 roku w Berlinie, który zdobywany jest już przez Armię Czerwoną.

Bohater stworzony przez autora to postać niezwykła. Wrażliwy, świetnie wykształcony humanista i erudyta, prawnik a do tego biseksualista kazirodczo zakochany w swojej siostrze bliźniaczce. Autor nie szczędzi czytelnikowi opisów rzezi i egzekucji jak i aktów seksualnych głównego bohatera, jakby testując próg wytrzymałości czytelnika.

Powieść zyskała opinię skandalizującej, pornograficznej, cynicznie wykorzystującej zbrodnie Holocaustu. Francuski „Le Figaro” pisał, że to „powieść która pasjonuje i jednocześnie prowokuje”, niemiecki „Die Zeit” – że „powieść jest zarówno skandaliczna jak i warta lektury”.

Cyt.:
„Skrucha jest dobra dla dzieci.”
Jonathan Littell, „Łaskawe”

I tak rzeczywiście jest – ta powieść prowokuje i jednocześnie pasjonuje. Ukazuje „banalność zła”, „zwykłych Niemców” czy „gorliwych katów Hitlera”. I pytanie wręcz fundamentalne, które stawia autor a z którym pozostawia nas bez odpowiedzi – skąd tak naprawdę bierze się zło i czy istnieje granica po przekroczeniu której nie podlegamy już żadnym etycznym hamulcom? Czy dla idei, szalonej czy wręcz paranoicznej, możemy wymazać swoją dotychczasową moralność?

Niełatwa, wymagająca, mroczna i przerażająca.

Cyt.:
" Ale przecież musicie umieć powiedzieć sobie, że na moim miejscu robilibyście to samo. Być może z mniejszą gorliwością, ale może też z mniejszą rozpaczą, niemniej, w ten czy inny sposób – robilibyście to samo."
Jonathan Littell, „Łaskawe”

Jonathan Littell francuski pisarz amerykańskiego pochodzenia, syn znanego pisarza Roberta Littella, za wydaną we Francji w 2006...