Rzetelne, wnikliwe i bardzo ciekawie napisane reportaże, których bohaterami są ludzie pogranicza - kulturowego, geograficznego i narodowego.

Wszyscy oni przeżyli koszmar wojny, ale można powiedzieć, że tragedia dosięgła ich dwa razy, bo stali się nie tylko ofiarami wroga, ale i swoich pobratymców. Niektórzy doświadczyli najpierw okupacji radzieckiej na wschodnich terenach Polski, potem trafili pod okupację niemiecką, by po wojnie zostać uznanymi za wrogów nowego systemu, kolaborantów i zdrajców.

Bohaterowie niosą swoją wojenną przeszłość jak krzyż i tylko nieliczni potrafili się z nią uporać na tyle, by nie zaciążyła na ich życiu. Dodatkowym obciążeniem jest dla nich niemożność określenia do końca swojej tożsamości albo nierozumienie jej nawet ze strony najbliższych. Bo czy można być jednocześnie Niemcem i Polakiem? Albo polskim Żydem wyznającym katolicyzm i świadczącym posługi kapłańskie?

Kolejny ważny problem podjęty przez autorkę to pytanie o zło i jego miejsce w człowieku oraz narodzie. Kilka razy w różnych reportażach bohaterowie sami sobie odpowiadają na pytania o to, czy wszyscy Niemcy byli źli, czy wszyscy Polacy byli szlachetni i czy wszyscy Żydzi byli tylko ofiarami...
Konkluzja tych rozważań jest prosta - ludzkość nie dzieli się na dobre i złe narody, tylko na dobrych i złych LUDZI. Mimo tej oczywistości bohaterowie często padali i padają ofiarami stereotypowych przekonań i szowinistycznych zachowań. Jest w nich zrozumiały żal i gorycz, ale mówią o tych uczuciach ze spokojem i tylko nielicznym towarzyszą po latach emocje.

"Nie mam keine buty" to mądra, głęboka, pełna humanizmu i skłaniająca do zadumy książka.
Dla mnie dodatkowo okazała się także bardzo osobistą lekturą, gdyż mieszkam na terenach, o których mowa w niektórych reportażach. Z wielkim zdziwieniem odkryłam też, iż poznałam kilka lat temu jednego z bohaterów (Zbigniewa Czarnucha); nie miałam jednak pojęcia o jego bogatej i dramatycznej przeszłości.

Rzetelne, wnikliwe i bardzo ciekawie napisane reportaże, których bohaterami są ludzie pogranicza - kulturowego, geograficznego i narodowego.

Wszyscy oni przeżyli koszmar wojny, ale można powiedzieć, że tragedia dosięgła ich dwa razy, bo stali się nie tylko ofiarami wroga, ale i swoich pobratymców. Niektórzy doświadczyli najpierw okupacji radzieckiej na wschodnich terenach...