Lektura tej powieści nie jest łatwa, lekka i przyjemna, głównie ze względu na bolesną i złożoną tematykę, sposób narracji i styl (bardzo rozbudowane, wielokrotnie złożone zdania oraz fragmenty o charakterze dokumentalnym, przypominające esej).
Na pewno jednak jest to książka wartościowa, bardzo mądra, skłaniająca do refleksji i na długo zapadająca w pamięć.

Autor nie ułatwia czytelnikowi szybkiego zrozumienia motywów kierujących bohaterami, gdyż nie podaje na tacy ich przemyśleń oraz wspomnień, a to właśnie przeszłość kładzie się cieniem na teraźniejszości i popycha postacie do określonych działań.

Historię Zofii, Natana i narratora poznajemy stopniowo. Wyłania się ona przede wszystkim z opowieści kobiety, byłej więźniarki Oświęcimia, która nie jest w stanie zapomnieć o piekle, jakie przeszła. Zofia nie opowiada jednak wszystkiego po kolei i od razu; część zdarzeń przemilcza, a niektóre nawet zmienia, więc ostateczną wersję poznajemy tak naprawdę dopiero na ostatnich kartach powieści.

Styron pokazuje wojnę jako czas próby dla człowieczeństwa, ale także jako czas pogardy, zagłady i zła. Jednocześnie podkreśla, że wojenni zbrodniarze nie byli zaprogramowanymi robotami, lecz ludźmi, którzy przekroczyli wszelkie granice, poczuli się bogami i panami cudzego życia. Wielu z nich to produkty faszystowskiej ideologii i fanatycy; nie brakowało jednak wśród tej uprzywilejowanej grupy zwykłych bandytów, sadystów, zakompleksionych, ale ambitnych karierowiczów.

Autor ciekawie charakteryzuje także Polaków i Żydów , nie wybielając środowisk okupacyjnego podziemia i inteligencji. Pokazuje, że wśród ofiar znajdowali się zwykli szubrawcy i niegodziwcy, a także zatwardziali antysemici.
Taki obraz naszego społeczeństwa kłóci się ze stereotypowym wizerunkiem bohaterskich konspiratorów, zatem nic dziwnego, że w Polsce powieść była (i nadal jest) różnie odbierana.

Osobnym tematem jest w książce amerykańskie Południe. Narrator przedstawia jego blaski i cienie podczas swoich rozmyślań i wspomnień oraz w trakcie rozmów z Natanem i ojcem. Nieoczekiwanie porównuje je też z ...Polską.

Lektura tej powieści nie jest łatwa, lekka i przyjemna, głównie ze względu na bolesną i złożoną tematykę, sposób narracji i styl (bardzo rozbudowane, wielokrotnie złożone zdania oraz fragmenty o charakterze dokumentalnym, przypominające esej).
Na pewno jednak jest to książka wartościowa, bardzo mądra, skłaniająca do refleksji i na długo zapadająca w pamięć.

Autor nie...